Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 1051
 ◀  / 1324  ▶ 
сячонка 1032 СібГр Пара ўжо браць сявеньку ды сеяць памаленьку. Ст. Сявеньку канапель даў. Нсл. 630. сявёнка—сеялка. Гсл.; Ap. Сяўрук,—см. п од Севяранін. сячонае мяса—котлета. НК: Очерки, 96. сячонка-нкі-нцы, ж.—дробь, изготовляемая рассеканием обыкновенной пули. НК: Очерки, Но. 969. сячкарня-ш-ш, мн. ч., род.-няу, ж.—соломорезка. Гсл. сячы, сяку, сячэш-чэць-чэм-чыцё, кагошто. н есо в ер ш.—сечь. Дзяўчына сячэць буракі. Ар. Секачы сякуць лес. н. Рудня Вял. Сякучы дровы, пасек сабе нагу. Нсл. 630. С оверш. пасячы—порубить. Ар. Шайтане, цябе на штукі хто пасячэ? Мяне на штукі пасякуць тыя людзі, каторыя ўсягды Пана Бога хваляць. Ют. 59611. П рич. пасечаны— Буракі пасечаны. Ар. пасячоны-ная-нае—порубленный, изрубленный. Паляглі... з пасячонымі П Л Я Ч Ы М а. Гарун: Зь песьняў няволі. абсякаць- а ю - а е, к а г о - ш т о, несоверш. 1. об-(от)рубливать. 2. говорить резко(и метко, С.) в опровержение доказательств чьих-л., обрезывать(меткими, С.) возражениями, Нсл. обрезывать, осаживать, Гсл. прерывать, останавливать, резко опровергать. Ты яго троху абсякай, бо баўтае няма ведома што. Дел. Добра ты яго абсякаеш І гукаЦЬ Я М у НЯ М а Чаго. Нсл. С о в ер ш. абсячы, абсяку, аб сячэш-чэць-чэм-чыцё, абсякуць, 1. обрубить. Ар.; Шсл.; Гсл. Хіба каб лёд абсячы, ато можно кінуцца ў студню. Ст. Надабе абсячы сучча на гэтым дзерве. Лужасна Куз. (Ксл.). 2. обрезать, осадить. См. абцяць, п од цяць. адсякаць-аю-аеш-ае, п о в е л.-а й -а й м а, н есоверш. к адсячы, перех. 1. ОТСекаТЬ. О т гл. им я сущ. адсяканьне-ня, ср.—отсечение, отрубание. Адсяканъне канцоў. Нсл. 2. отстранять, отлучать. Не адсякайце, братцы, мяне ад сябе. Нсл. 381. 3. резко, дерзко(остро, метко, С.) отвечать. Ну, добра ты яму адяскаеш, адсек. Нсл. С оверш. адсячы(адсеч, Ксл)-ку-чэшчэць-чэм-чыцё-куць, 1. отрубить, отсечь. Ар.; Гсл. 2. вырубить(несколько, С.)- Імне далі адсеч толькі поў сажня дроў. Азярэцк Сян. (Ксл.). 3. отстранить, удалить, отлучить. Малодшага брата ад сябе адсек, у прыстані аддаў. Нсл. 381. 4. прекратить разом(внезапно, вдруг, С.) какое-л. действие. Дел. Як палаяліся із суседкаю, яна адгэтуль адсекла да мяне хадзіць. Дел. асякаць, каго-што, н есо в ер ш.—обрезывать, осаживать. Гсл. С оверш. асячы, кагошто—обрезать, осадить, расьсякаць, (Скар. ц.)—разрубать. Ар. Крапіва. С оверш. разрубить. Ар. высякаць-аюаеш-ае, каго-што, несоверш. —ВЫ рубаТЬ. МГсл.; Ар. усьсякаць-аю-аеш-ае, несоверш. кусьсеч (усьсячы). усьсёч, усьсяку-сячэш-чэць-чэм-чыцё, усъсякуць—зазубрить о что-л. твердое косу или топор. Усьсек касу аб камень. Пожынкі Сян. (Ксл.). СЯЧЫСЯ, С яку С Я, СЯЧЭШСЯ, 1. страд, к СЯЧЫ — сечься. Дровы сукаватыя, ня добра, ня борзда сякуцца. Нсл. 630. 2. взаим н.—сильно ссориться. Зуб за зуб сякуцца. Нсл. 630. 3. огрызаться, отражать нападение многих. Зубаты на ліха, сячэцца не паддаючыся. Нсл. 630. С оверш. СЬСЯЧЫСЯ ЗЬ кім —срезаться. Сьсекся дужа зь імі. Нсл. 630. Сьсекліся міжсобку. Нсл. 4. о тканях: рваться, ломаться, сечься. 3 таўстога палатна нагавіцы сякуцца. Ар. абсякацца, зав. к абсячы. абсяЧЫСЯ-куся-ЧЭШСЯ, возвр., соверш., перех. 1. быть резко(и метко, С.) изобличену в своих неосновательных суждениях. Ага, сам абсекся! ужо ня тое загукаў, як уперад. Нсл. 2. попасться вследствие своих слов, проговориться. Ага! гаварыў на нас дый абсекся. Нсл. 354. 3. потерпеть неудачу в своих предположениях; потерпеть в чем-л. неудачу; прервать неудачное действие. Дел. Абсекліся мы ў гэтым нашым падарожжу. Нсл. Езьдзіў Галавень на ўлусы, а тапер абсекся, як праўчыў пан. Дел. адсякацца, 1. ст рад, к адсякаць,—отсекаться, быть отсечену. 2. отделяться. Сястрыца наша ад нас адсякаецца. Нсл. 3. (быстро, метко, С.) отражать от себя нападение других или чью-л. брань. Хлапец наш майстра адсякацца. Нсл. С о в е р ш. а д с я ч ы с я,--- с т р а д, к адсячы, —быть отрублену, отделиться (ад каго). Сястрыца наша ад нас адсеклася ўжо. Нсл., ад каго—(остро, метко, С.) отразить от себя на падение других или чью брань. Хлапец наш хоць ад чарта адсячэцца. Нсл. асякацца, возвр., несоверш.—обрезываться на слове или поступке, ошибаться. Гсл. С оверш. асячыся, 1.—обрезаться на слове или поступке, ошибиться, неожиданно оборвать речь; запнуться. А што, асекся твой язык? Гсл. 2. о прекращении удачи, счастья в чем-л. Во як зраньня йшла на вуду рыба, а па паўдні як асеклася. Дел. С ібір -p j, п р е д л.-p y, зв а т.-р у, м.—Сибирь. Мусіў у далёкім Сібіру цярпець кару. Бацьк., Но. 38-39(573-574). Зьгінула ў далёкім Сібіру. Гарун: Сьвята
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абсякў, сякў, сяўрўк,—см, усьсякў-сячэш-чэць-чэм-чыцё, ўлўсы
1 👁
 ◀  / 1324  ▶