Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

р а д ж о н ы 9 8 1 р а з б а л я в а ц ц а 2. о овощах, ягодах, злаках: хорошо уродиться. Жыта сёлета ўрадзілася. Нел. 664. 3. быть каким от природы, от рождения. Нел. 70. Хто добрым чалавекам уродзіцца, то ён i па сьмерці жыў да магілы пойдзе. Ют. 35613. Урадзіцца злодзеям. Нел. раджоны-няя-няе—родной. Нел. 565. Раджоныя браты. Нел. Дзеткі не адналеткі, не аднаго айца й маткі. Першае раджонае, другое суджонае. Из свад. песни, Нел. радзькоўнік-іку, предлАку, зватАча, м. —стебли И ЛИСТЬЯ редьки. НК.: Очерки, 420, Но. 827. радзька-зьк/, предл. и зват. радзьку, м. —советник, но более ПЛОХОЙ. Нел. 544. Добры радзька, варта у яго спытацца. Гсл. Шмат такіх радзькаў, як ты. Нел. Я не прашу цябе быць радзькаю маім. Нел. Імне радзьва(радзьма,і С.) жадалася ЗьееьЦІ ХОЦЬ бы адно яйцо. Юхневіч: Цётка. раз, разу, п р е д л. разу, м н. ч. разы разоў—раз. Ар.; Нел. 554. Тры разы мовіць. Ют. 17а5. Нэмаз(араб. малітву) па разу. Тм. 17а8. Сядніраз епытаваў гарэлку піць. Нел. Два разы, пяць разоў хадзіў я к яму, але ні разу не засьпеў у дварэ. Нел. 2. нареч.—0днажды(ра3, с.). Нел. 554. Р а з з м а н і ў, д р у г і ра з не па в е р а ц ь. Послов. Нел. См. а д н о й ч ы. Уменыи. разок-кя. Ар.; Шел. —разик. Нел. 550. Ён р а з о к а п о ш н і пі с н у ў. Калачынскі: Л ясная казна. А д з І Н р а З О К то л Ь К І б ы ў у на с. Нел. Т ры р а з к і с е р б а н у ў. Тм. разочак-чкя, предл. и зват.-чку, ум ены и. к разок. Шел. Хоць бы разочак калі імне зьезьдзіць даведацца да свае дачушкі, як яна там замужам. Ст. разора-ры-/?ы, ж.—глубокая(не закрытая пластом землі, С.) борозда на пашне (для стока воды). Гсл. Ён і ш о ў ра з о р а ю. Адамчык: Арж. колас. разорва-вы-ве, ж. 1. разрыв, нарушение условий. Нел. 550. Разорва вясельля, прыязьньства. Нел. 2. растрескание. Нел. 550. Есьці да разорвы. Нел. Ці ў разорву есьці, калі няма чаго. Послов. Тм. разабгаць,—см. под бгаць. разабг-аўшыся-яцця,— см. под бгацца. разабраць, разьбіраць,—см. под берці. раз-абрацца-ьофягуя,— см. под брацца. раЗИК-ака, предл.-аку, зват.-ача, мн. ч., дат.ком, мн. ч., предл.-кох, м. 1. прочный лемех с широким и острым вверху лезвием, нк.. Очерки, 391. 2. соха С лемехом разаком". НК.: Очерки, 391. ' разам, нареч. 1. вместе, (МГсл.) за одно, Нел. 550. одновременно. МГсл. Разам абое пашлі. Нел. Разам адказаваць будзем. Нел. 2. вдруг, внезапно, неожиданно. Нел. 550. Вода чухнула разам. Нел. 703. Разам схапілася за галаву. Нел. Хлеб даражэе, разам падаражэў. Нел. 142{под даражэць). разком, уменыи. к разам I. 1. совместной месте, сообща, С.)- Нел. 549. Паедзем разком. Нел. 2. в один раз. Нел. 549. Разком СКОСІМ. Нел. А вымяту разком, а вынясу вазком. Из песни, Нел. разаніна-ttw-we, ж. 1. резня. Нел. 570. На вайне, кажуць, вялікая была разаніна. Нел. 2. жестокая ссора, СИЛЬНЫЙ спор. Нел. 570. Яны мяжсоб разаніну паднялі, адзін аднаму так iрэжуць, ледзь не да хахлоў. Нел. разанка-нкі-нцы, ж.—резь в животе. Нел. 570. Каб цябе рэзь рэзала, як ты адрэзала палатна ад майго сувою! Нел. разанцы-цоў-цом, мн. ч., предл.-ЦОХ, единств, ч. нет.—макароны. разарваць,—см. под ірваць. разарвацца,—см. под ірвацца. разбой, 1. род.-ОЮ, предл. и зват.-ОЮ, м.—разбой. Крый Божа, які там разбой! Нел. 545. 2. род.-оя, общ.—разбойник, разбойница, любящий-щая драться. Нел. 545. Луч у рукі толькі гэтаму разбою! Нел. Разбой баба. Тм. А мой татачка, аддавай i пытай, ці не за прапоя, ці не за разбоя? Калі прапой, у карчме прапець, калі разбой, на дарозе заб'ецъ. Нел. Упякалі злодзея, разбоя гэтага ў татаву хату. Нел. 543(«од пякаць). разбойнік-кя—бандит, разбойник, разасьмеліцца,—см. под сьмеліцца. разбойны-няя-няе—разбойничес кий. 3 поўначы разбойны чужанін ня мог замковых скрышыць брам. Купала: Спад. 128. Увесь разбойны груд памалурушыўся да будкі. Гарэцкі: Песьні, 76. разбойства-вя, мн. ч.-вы-ваў, cp.—разбой. Гсл.; Шел. Адно разбойства настала на сьвеце ды годзе! Ст. разборна, нареч.—разборчиво. Шел. Як ён разборна кажа, аж люба слухаць! Ст. Маладзец Лявонаў хлапец: разборна чытае! Ст. разборнасьць-щ, ж.—разборчивость. Ср. разборны. разборны-ная-нае—разборчивый. Шел. Разборны ваш суд. Ст. Разборнае тваё дзела. Ст. разборышча-чя, предл.-чу, мн. ч.-ЧЫчаў—несостоявшийся торг. Ксл. У іх вышла разборышча. Луб'ева Аз. (Ксл.). разбазыраць-яю-яеш-яе; повел.-ай-айма, со верш.— разбаловаться, зазнаться. Шсл. Бельма ўжо разбазыраў i гаварыць ня хоча з імною! Ст. разбазырэць-э/о-эеш-эў; п о в е л.-э й -э й м а, соверш.—избаловаться, развратиться. Нел. Хлапец разбазырэў, цяжка яго паправіць. Нел. разбадз-яўшыся-яіўя,—см. под бадзяцца. разбалявацца,—см. под балявацъ