Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ВАНЮЧКА В цябе пабраў бы, давай маю пугу. Капачоўка Барыс. Кап цябе ванцакі азялі, кап ты галавой ап сьценку біўся каторы! Язні Віл. Кап цябе ванцач схапіў ды ні атпусьціў! Цялякава Уздз. От злодзяй гэты, ні ўлежыць за ім нічога, каб яго ванцач забраў! Нізок Уздз.; параўн. польск. wqsad *тс\ ВАШ&ЧКА м. Заал. Лясны клоп. Ванючкі водзяцца на лясных расьлінах, на ягадніку іх много. Хожава Маладз. ВАНИЧЫ, ВАНИШЧЫ прым. Смярдзючы. У кадушцы вада доўга стаяла i стала ванючай. Вялікая Вуса Уздз. Пры балоці ўсягда вада вонючая. Мікалаеўшчына Стаўб. Я кі ванюшчы воздух у стайні! Паплавы Бярэз. ВАНИЦЬ незак. Смярдзець. Ремонтухаце, краскай ваняе. Горкі Стаўб. вАпля ж. Вафля. Кожан дзет выкупліваюць ці то ваплі, ці то цясткі, ці то рузныя цукеркі - ня знаюць, што ўзяць, што купіць. Старынкі Дзярж. в А р а ж. 1. Вараная страва. Навары вары якое-небудзь, бо с сухога ніякага наетку німа. Ляхавічы Дзярж. Я к я ні пад'ем вары, дык голодная хаджу. Сухоё — гэго ні пітанё. Горкі Стаўб. 2* Агародніна, з якой вараць страву. Bapa ў агародзе выросла добрая, будзе што eaрыць зімой. Мацькаўцы Віл. ВАРАБІНА ж. Баг. Рабіна (Sorbus). Сёлята восянь будзя цёплая, бо на верабіня много ягат. Мікалаеўшчына Стаўб. ВАРАБІНАЎКА ж. Рабінавая настойка. Варабінаўка — гэта хороша жалудачная настойка. Мікалаеўшчына Стаўб. ВАРАЖ ЗИКА ж. Варажбітка. Схадзі да варажэйкі, што яна скажа. Хожава Маладз. ВАРАЖдЯ ж. Toe, што i в а р а ж э й к а. Мая бапка варажэя была, умела варажыцъ. Вялікая Вуса Уздз. Даўней людзі цёмныя были верылі ў нячыстую сілу, у варажбу, чуць што здарыцца ў сямЧ - да варажэі. Нізок Уздз. ВАРАНЁЦ м. Бат. Бядрынец (Pimpinella L.). Варанец — зельля ат усякіх хвароп. Нізок Уздз. b A p a h k a ж. Бульбяны суп. Душыць одной варанкай увесь час. Мікалаеўшчына Стаўб. b Ap a t a k і b a p A t a k м. Вар, вада ў стане кіпення. Teap быў чысты, харогы, а як апарыў вёраткам, цяпер чырвоньи страшны. Ляшчынск Мядз. М уку перацері * з яйцом, засыпаць у варатак i зацірка готова. Муляры Віл. Залі в&раткам, але асьцяўожна, каб ні апарылася. Гілікі Валож. Гля М, каб дзіця не абварылася, вёратак стаіць на пліце. Нарач Мядз. BAPATHfiC м. Каўнер. Варатнік закасаўся, а я думаю, што гэта муліць? Вецярэвічы Пух. У кашулі варатніка німа, a толькі аблямоўка. Забалоцце Смал.; параўн. рус. воротник 'тс\ В А Р А Ў Н Я, В А РА ЎН Й, В А Р б Ў Н Я, ВАРЫ Ўн й ж. Памяшканне для захавання бульбы, гародніны. Каб бульба ня зьмерзла, у вараўню жар насілі. Круці Мядз. Вираўня ў нас сьветлая i прасторная, сюды i перанесьлі гародніну. Нагаўкі Мядз. Схаджу ў вёраўню, набяру кош бульбы. Ляшчынск Мядз. У eaрбуню картошку ссыпаям. Пудзіцк Пух. Пасоляць агуркі, капусту i выносяць у варыўню. Рудня Чэрв. У варыўні мы бульбу ссыпаім, а летам усё малошная ставім. Задор'е Лаг. Картоплю ўсю ў варыўню ссыпалі, у капец сёліта ні было чаго ссыпаць. Асавец Маладз. ВАРН Я ж. Выварка. Варняў у нас мала, болій вараць у чыгуне. Бытча Барыс. ВАРО Ж КА ж. Тое, што i в а р а ж э й к а. Калісьці на вячорках дзеўкі зьбяруцца, падгавораць варошку, кап погадала, i тая варожыць. Бытча Барыс. ВАРО Н ІН А ЗЕР Н Е бат. Спарыння. Сёлята ў жыці вароніна зерня ёсьць. Мікалаеўшчына Стаўб. В А Р б н К А ж. Жарало. Закрый варонку, а то марос у пограп улезя, усе буракі i картопля памерзнуць. Ляхавічы Дзярж. ВАРО Н Я Е B Ŭ K A бат. Мудранка (Paris L.). Вароняе вока па лясах расьцець, на ём одна ягада пасярэдзіне, чорная, сь сівым налётам. Бяларучы Лаг. ВАРбТЦЫ толькі мн. Веснічкі. Вы, дзяўчаткі, як атходзіця, зачыняйця вароццы, кап куры ня лазілі. Мікалаеўшчына Стаўб. Вароццы нешта сталі дрэнна зашчапляцца. Шзок Уздз. ВАГОТЫ толькі мн. Асобная фігура кадрылі. „Аччыняйця варота, едуць госьці з болота* — с такой прыпеўкай танцуюць кадрылю, калі кадрыліст скамандуе: „Вороты!* Дукора Пух. О Вароты кілбасамі завязаны ў каго-н. — поўны дастатак, багатае прывабнае месца. Ого, ён спрадвеку славіўся багацьцем, у яга ўсю жызьню, як кажуць, вароты кілбасамі завязаны. Язні Віл. ВАРбУКІ мн.; адз. варбука ж. Пчал. Пчолы, якія нападаюць на чужыя вуллі. Я к унадзяцца вароўкі, перацягаюць увесь мёт. Ляхавічы Дзярж.; параўн. рус. воровка 'тс\ В А Р бУ Н Я гл. вираўня вА р п а гл. арпа ВАРСАц Ь незак. Зацягваць аборы ў лапці. Лапці заварсаў, абуўся i гатоў. Рудня Чэрв. ВАРСт Ат м. 1. Ткацкі станок. I такія варстаты былі падзеланы дзеравянныя, на якіх ткалі. Навіваім на гэты варстат, укідаім у niты, тады у бёрда, тады ччом. Белае Лаг. 2. Цяслярскі станок. Я цяпер ні сталярнічаю, так ужо i варстат мой разваліўся. Вязынка Маладз
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

асьця^ожна, ванйць, ванйчы, ванйшчы, варбўка, варбўкі, вйраўня, задоре, зйка, падем, рбўню
16 👁
 ◀  / 290  ▶