Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

НЕЧАСНЫ H НИЧАСНЫ2 прым. Тонкі, з ачышчанага ад зрэб'я льну. Двое красён нечасныя ляжаць. Адны кап начарніць на чорнае, чатыры пасьцілкі ёмкія былі n. Ігрушка Круп. ягёчысць ж. Ганебны чалавек; нячыстая сіла. Дык, нечысьць, yci роўна нядыходзіўся ад мяне, душыў мяне i душыў. Аляхновічы Маладз. HĆldKA ж. Чырвоная шурпатая буйная бульба. А мне дык нешка на ўкус болыи наравіцца, чым белая. Слабодка Стаўб. НЁШПАР м. Рэліг. Служба у царкве. На вялікдзень усе дзеўкі прыбіраліся i на нешпар ішлі, Зазерка П ух. НЁЯК прысл. Няма як. Дзяцей глядзець трэба i ад'ехацца мне неяк. Мушанка Віл. НЁЖ прысл. Няўжо. - Щ кохту гэту твой табе купіў? — А нёж не. Кляцішын П ух. Нш бДНЫ, НІГбДНЫ займ.Ш адзін. Дачкі нівоннай у мяне німа, усё сыны. Сіўцы Віл. Шгодны чалавек дарзмна на цябе працаваць ні будзя. Вялікая Вуса Уздз. НІГАЦЬ незак. Шзаць. Трэба нігаць грыбэ на ніску i павесіць нат печчу, каб высахлі, а то я к сохнуць у печы, яны ні такія смачныя-, бо выцякая зь іх сок. Цялякава Уздз. Н ўДЫ прысл. Н іколі.У нас дак ніёды гэдак ні было. Ляшчынск М ядз.; параўн. польск. nigdy 'тс\ НЬгбД прысл. Ніколі. Такая ўжо дрэнная морква сёлета ў гародзе, нігот такой ні было. Вялікая Вуса Уздз. М П * гл. ніводны НИМ ПАРНШ А ж. Мед. Прэласць паміж пальцамі. Ніжыпарніца паміж пальцаў сядзіць, яе лечаць такой травой, якая называецца ніжыпернік. Рудня Лаг. НІЖЫПБРНІК м. Бат. Гусялапка (Alchem illa). Ніжыпернік я к гусіная лапка ці курыная, вельміш падобны. Рудня Лаг. НІЖЫПЕРСНІЦАж. Toe, штоі н іж ы п ер н і к. Я к нарыў на руцэ ці назе, тады закладаюць рану лістамі ніжыперсьніцы. Нізок Уздз. Ш ЗАВОШ ТА прысл. 0 Нізавотта ніправо* шта - без прычыны, без падставы. Такія бабы нашы ўжо вострыя на язык, часам спляжаць i добрага чалавека нізавошта ніправошта. Гілікі Валож. НІЗАМ ТО прысл. 0 Нізашю нііфашто тое, што i н іза в б ш т а ні п р а в б ш т а. Гэлька на рабоце чула i мне раніцай правіла, што нізашто ніпрашто зганьбіў маладзіцу. Язні Віл. H teK i прым. 0 Нізісі на вочы — блізарукі. Ён у нас ніскі на вочы, трэба ачке купляць. Цялякава Уздз. Й З Ь ж. Нізіна. Вот, кожа, нісь, там нічога ні расъце. Я пасадзіла летась картоплі, дык вымаклі ўсе, бо нісь. Дукора П ух. НИСАЦЬ незак. Прыглядвацца, заглядваць. Прыдзе, то ўсюдах нікае, нікае бес канца. Галькі Круп. Н ІЛАУКАж. Нейлонавая сарочка. Пайшоў ад мяне мой, нават i нілаўку забраў, што я яму купіла. Будслаў Мядз. НІМ злуч. Як бы, быццам. Біліся ж яны. То тэрас Міхась расказвае, а той маўчыць, нім нічога й не было. Аколіца М ін. НІМ АЗМ 0Ж НА безас. у знач. вык. Няма магчымасці. Німазможна, колькі пылу ўсю ды, совету ня вінна. Бяларучы Лаг. НГГКА ж. О Да ніткі - наскрозъ, увесь чыста. Толькі мне галава закруцілася, забыўся затулу узяцъ, перамок увесь да ніткі. Логавіны Мядз. НЩЁЦЬ незак. Рабіцца тонкім, кволым (пра расліны). Бульба ніцее, калі расъце ў цяні. Ат, за хатай ці ты садзі картоплю, ці не садзі, усё роўна будзе ніцець, рабіцца я к нітачкі, ботам мала ёй сонца. Дукора Пух. Ш ЧАВУСІНЬКА прысл. Нічагусенькі. Старась — не радась: i рукі баляць, i ногі, нічавусінька рабіць ні магу. Рубяжэвічы Стаўб. н іч а г а в А ты прым. Ніштаваты. Гэтую дробязь ня буду ŭ лавіць, бо жонка скажа, што нацягаў пукшы, а я думала, ты прынясеш нічагаватай рыпкі. Старына Дзярж. НІЧАГУТКІ займ. Нічога. Нічагуткі не бяры ў рот карэлымі рукамі. Сырмеж Мядз. ШЧАЛЬНЩЫ мн. Ткац. Ніт. Ніткі ўводзіць у нічальніцы трэба мець спрыт добры. Такарышкі Іўеў. Ш ЧбГАШ СА у знач. наз. Экспр. Нічога. Гады пабылі, пабылі [сваты] i зноў ідуць, ужо так ідуць, бізь нічогачка. Н у, ŭ вы пШ гарэлк у. Старыя Габы Мядз. ншком прысл. М оўчкі. Са страху ня ведам, што рабіць, сядзім нішком у вугалочку. Вецярэвічы П ух. н іш тб займ. Нічога. Пашла ў магазін i ні ўзяла нішто. Вялікая Вуса Уздз. Н ІЯКІ прым. 1. Дрэнны, няважны. Тая старая, ніякая баба, а гэтая мая баба анным словам, маладая, я зь ёй запісаўся й буду жыць. Залазоўе Віл. А я думаю, я к жа ты гэткі ніякі, пажджы ты! Там жа. 2. Хворы. Да яна i ў школу не хадзіла, бо ўсю зіму ніякая была. Даўгінава Віл. НО злучн. Але. Дзеўка была харошая, хлопцы за мной роем бегалі, но бедная. Зачысце Барыс. Н у а я так думаю, усянно ці заб*юць, ці не заб'юць, но я не сказку, нічога не прызнаюся. Ухвала Круп. Фашыст хітры быў, но мы йшчэ хітрэй яго былі! Чырвоны Пасёлак' Пух. Н бгЩ К м. Памянш. Ногаць., 4 Па ногціку — па чуць-чуць, патрошку. Ён такі справядлівы, каб нікога не абідзець — хоць па