НАДАЎЖКІ н НАДАЎЖ КІ прысл. Удаўжкі. Надаўшкё добры гэты халат, то я мо куплю? Цялякава Уздз. НАДАЦЬ зак. Набіць, пабіць. Зараз як надам, дык ты ў мяне плакаць будзеш, а не съмяяцца. Літва Стаўб. НАДЗЕЖ НІК м. 1. Тканая сурвэтка, якой пакрываюць дзяжу з цестам. У нашай бапкі ёсь надзежнік, вытканы яшчэ яе маткаю. Караваева Пух. 2. Ручнік, абрус, які падсцілаюць пад хлеб, аладкі. Надзежнік паткладзі, бо цырату алаткамі сапсуеш. Літва Стаўб. НАДЗЕЎШЫШЫ дзеепрым. Апрануўшыся прыгожа. Большыя каторыя выўчыліся, naнажывалі сьпецыяльнасьць, жывуцъ добра — надзеўшышы, наеўшышы. Лубень Віл. НАДЗЕЦЬ зак. Кулін. Начыніць, палажыць фарш унутр. Kypy зарэзала, асмаліць хорашанько, цёплаю вадою вымыць, кіш кі выпусьціць, надзець i ўжарыць. Ог укус, што за ўкус! Савоні Стаўб.; параўн. польск. nadziać тс'. н а д з ім А ць незак. Кулін. Начыняць. Курыцу добра надзімаць пячанямі. Цялякава н а д з я в Ан ё h. Кулін. 1. Мясны рулет. Чаго толькі ні было на вясельлі! Розных блюдаў многа, натта ш смашнаё надзяванё было! Залужжа Стаўб. 2. Дзеянне паводле дзеясл. надзёць. Я к ідзеш на які банкет, то робіш надзяванё: зусім другі смак c качкі ці з гусі. Горкі Стаўб.; параўн. польск. nadiewanie тс'. НАДЛЁСНЫ узнач. наз. Старшы ў асобнай лясной гаспадарцы. Я помню, я к гэто было пры Полыйчы. Быў лясьнічы над усімі лясамі, тады надлесны, а тады шчэ нехто, a тады ўжо просты стражнік. От як тады лічыласё. Савоні Стаўб.; параўн. польск. nadleśny 'старшы ляснічы'. НАДбЕ прысл. Toe, што i нагдоеча. Надое сын прыехаў у госьці да Map'i. Ляхі Нясв. НАДИЕЧЫ прысл. Toe, што i нагдбеча. Надоечы мы дажыдаем гасьцей c Полыйчы, меліся яны, што прыедуць. Літва Стаўб. Надоечы хадзіла да сваіх, пераведала. Дукора Пух. Сустрэла яе надоечы на вуліцы, дык у мой бок нат ні глянула. Аўгустова Валож. НАДбИЧА, НАДбИЧЫ прысл. Тое, што i н аг дб еч а. Надойча, можа, м уку прывязуць у магазін, то я пойду сама. Ваўкалатка Віл. Надойчы па брушніцы бегала, дык вядзерка назьбірала. Язні Віл. НАДбМ Н ІКм. Прымак. Яна сірата, бацькі атпісалі ёй дом, а ён у яе надомнік, ну, прымака яшчэ зовуцъ. Зялёнкі Мядз. Пашла я да Насьці саганок свой забраць, а у яе чужы сядзіць, дак яна мне шэпча, што надомнік. Ганчароўка Смал. НАДбМ У прысл. Дадому. Пайшлі надому, хопіць дурэць, уставацъ жа рана нада. Тонава Стаўб. НАДУКАВАц Ь зак. Навучыць. Я яе надукую, хай усё выкажа, хай не маўчыць. Цялякава Уздз. НАДУЦЦА зак. О Надуцца як вожык (як сыч) — пакрыўдзіцца. А пошля яна надулася як вожык, болій каня мне ні давала. Залазоўе Віл. Надулася як той сыч, не гаворыць. Забалоцце Смал. НАДУЦЬ зак. Экспр. Насыпаць, напоўніць даверху. У нас трактарыстыя палучаюць у месяц да трохсот рублёў, надуіць машыну пшаніцы — дзявацъ німа дзе. Мікольцы Мядз. НАДЫБА прысл. Дыба, тарчма, тарчаком. Коні ўзьняліся надыба, загараджываючы адзін другому дарогу. Задубенне Мядз. НАДЫСЬ прысл. Сёння. Яго дома не было, ён надысь хадзіў у дупцэ. Дукора Пух. Надысь пагода й нічога, але кап трошкі цяплей, яшчэ б лепій было. Літва Стаўб. НАЁЗДЖЫ у знач. наз. Прыезджы. Дачка паехала к мужу, а тамака ўсе наежжыя работаюць. Пудзіцк Пух. НАЁЗНЫ прым. Тое, што i н а ё з д ж ы. Не нашы гэтыя дзеўкі, я добра сваіх ведаю. Гэта наезныядзеўкі. ЖызнаваВіл. НАЁЎШЫСЯ дзеепрым. Наеты, сыты. Прызнацца, на гэты час я быў не зусім наеўшыся, i я прыняўся за гэту каўбасу, пачаў шчыпаць пальцаш i класьці ў рот. Даўгінава Віл. НАЁЎШЫШЫдзеепрым. Тое, што i наёўш ы ся. Маладыя добра жывуцъ цяпер. Haдзеўшышы, наеўшышы, кажды маець сваю спецыялънасьцъ. Любань Віл. НАЖАВЩЫ толькі мн. Нажніцы. Нажавіцы недзе падзеліся, гэта ўжо Коля іх недзе зацягнуў. Млечкі Віл. НАЖАЛАЦЬ зак. Нажадаць. Во колькі добра я вам нажал ала! Усё споўніцца. Пудзіцк Пух. НАЖАХАЦЬ зак. Экспр. Загатовіць. Добра, што Ева шчэ здоровая ды дужая; пайшла ў лес — дый нажахала тры вазы дроў. Рудня Чэрв. НАЖУТКА ж. 1. Цёплая вязаная кофта з рукавамі. Ужо i лета прайшло, а я ніяк не кончу вязацъ нажутку цёплую. Літва Стаўб. 2. Блузка. Я к іду летам каровы даіць, дык яна нажутку дась: дужа добра у ёй летам хадзіць: ні горача. Баяры Маладз. НАЖЫМ м. О Даваць нажым — наступаць, ціснуць. Каб нашы не давалі нажым, дык яны б усё тут знішчылі. Мушанка Віл. НАЖЫЦЬ зак. Купіць, прыдбаць. А чаго ш ты так? Табе трэба было б нажыцъ гусянят на базары. Баяры Маладз. НАЖЫЧОНЫ у знач. наз. Жаніх, нарачоны. Я ж нічога ні знала, што гэта яго нажычоная. Гэты мой брат глядзеў, глядзеў: „А й
Дадатковыя словы
mapi, надбйча, надбйчы, надйечы
9 👁