Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

л ЛЯЖАК 219 ла, на паліцы стаіць: міска люмінавая, крушка i каструлька. Завішына Лаг. ЛЮСТЭРАК м. Люстэрка. A гэта, я к хто скажа: хто люстэрак, а хто i зеркала скажа. Пудзіцк Пух. Цяпер дак старая, ніколі не хачу i ў люстэрак глядзець, а тады была натта красівая. Пагост Віл.; параўн. польск. lusterko тс. ЛЮСТЭРКА-ТРАЙК h. Трыльяж. Зайдзі ў кожнага хату — вымалявана, выкрашана, у любога добрага люстэркі-траякі, радзівы, целявізары. Што гэта, шуцэйнае дзела такая жысь? Мікалаеўшчына Стаўб. ЛЮТАЁЖЛІВЫ тірым. Пераборлівы ў ядзе. Наш малы вельмі лютаежлівы, нічога ні хоча есьці. Наплачасься, покуль пакорміш яго. Цялякава Уздз. ЛІОФА ж. Ствол у стрэльбе. Мусіць, люфа ў маёй стрэльбе крывая. Канстанцінава Мядз. ЛЮ ФІДКм. Фортка. — У ваших вокнах ёсь люфцікі? - Ёсь. - А мы дак не зрабілі ў сваёй хаці. Але як будавалі хату даццы, люфцікі ў кожным акне зрабілі. - Во правільна! РудняВалож.; параўн. польск. lufcik тс'. ЛІОХТА ж. Юшка. Гаспадыня, закрыйця люхту, а то ўжо печка вытапілася. Бытча Варне. ЛЮЦЬШАР м. Перан. Нячыстая сіла. А х ты, шайтан стары, люцыпар пракляты! Дзе ш ты быўсёньня, што толькі цяпер валачэсься?! Мікалаеўшчына Стаўб.; параўн. польск. lucyfer лац. lucifer,д,ябал. Л&М КА ж. Toe, што i ліохта. Люшку добра ўстаў, а то вываліцца. Сакавічы Лаг. л я г А ры, л п *Ары мн. 1. Падваліны, па якіх сцелецца падлога. Мы хату даўно ставілі: ляЬары згнілі зусім. Вецярэвічы П ух. На ліёары падлога кладзецца. Ліёары можа грып з'есьці, я к у б 'ецца. Бяларучы Лаг. 2. Toe, што i лаўа (y 2 знач.). Кладуць колоду на ляёары i падымаюць на eoc. Вялікая Byca Уздз.; параўн. ням. дыял. loger 'рычаг для падымання бярвенняў*. ЛЯГЦбУКА ж. Toe, што i л е г к а в і к. Натта сёньня ляхцоўкі снуюць сюды-туды, можа вясельле ў каго. Сцебіракі Віл. Пратсідаціль на ляхцоўцы паехаў. Малмыгі Віл. ЛЯДАІ н. Дзялянка зямлі, прызначаная пад расцяроб. Распахівалі ляды, зямлю, дзе быў алешнік. Працавалі ат цёмна да цёмна. Восава Kpvn. ЛЯДА2 н. Прыстасаванне для падымання бярвенняў. Ляда такім выглядам. Дзьве docкі, паміж доскамі ўстаўляюцца з двух канцоў калодачкі, каб канцэ досак не сходзіліся, i змацоўваюцца абручамі жалезнымі, І ў гэтых досках дзірачкі наўскасяк. І ад дзірачкі да дзірачкі шворнік такі ўстаўляецца, i так ад дзірачкі да дзірачкі падымаць. Арцюхі Стаўб. ЛЯДА3 n. Набіліцы ў кроснах. Ляда i ў кроснах ест. Набіліцы i ляда - мозкна сказаць, адно i тоя. Набіліцы ляхчэйшыя, а ляда — цяжэйшая. Што грубейшая як ччэш, тады бёрда ўстаўляеш у ляда; ляда адной рукой прыстукнуць нітк;у досыць. Арцюхі Стаўб. ЛИДА4 прысл. Дрэнна. Мой унук ляда niша, усе цятрадзі замурзаныя i сам замурзаты. Рудня Чэрв.# ЛЯДАВАЦЬ незак. Падымаць на воз калоды з дапамогай ляды. Ляда — старая прыстасаваньня, цяпер машынамі лядуюць. Мікалаеўшчына Стаўб. ЛЯДАТЫпрьш. Стары. Лядаты, аякіяш чэ жвавы. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯДАЧЫ прым. Капрызны, спешчаны, пераборлівы. Ото лядачы да яды, ляжаць блінэ, а ён кожа: „Што мы, Аня, есьці будзям?" Муштроўны, крый бох. Савоні Стаўб. ЛЯДАШНІ прым. Паношаны. Тожа быў касъцюмчык нейкі лядашні, але прышлося i яго даношвацъ. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯДАШЧАНЬКІ прым. Памянш.-ласк. Худзенькі, благенькі. Мая дачушка такая лядашчанькая i хварэла доўга, Але нічога, косьці ёсьцъ, то ўіяса будзя. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯДАШЧЫ прым. 1. Лянівы. Ужо даўно ўзяліся араць, ды во скончыць ніяк ня можем: такі ўжо лядашчы конь папаўся, што хоць за яго ў плух станавіся. Н у i лядашчы мой унук стаў, як пабыў у лагіры! Усё яму гуляць хочацца, а да работы i ні кажы. Баяры Маладз. 2. Слабы. Ён быў ужо такі лядашчы, дык мы зразумелі, што жыць доўга ня будзе, памрэ. Дрычын П ух. 3. 3 малой узяткай. Сёлета нейкія лядашчыя пчолъи Вецярэвічы Пух. ЛЯДНІК1 м. Халадзільная камера на кароўніку. Кароў даілі i малако апускалі з бідонамі ў калодзеш, бо ляднікоў не было, як цяпер. Логавішча Дзярж. ЛЯДНПС2 м. Бат. Падбярозавік (Leccinum scabrum). Па беразъняках ляднікоў многа. Хоць касой касі. Я к маладзенькі ляднічок, дык красівы, крамяны, шапка бурая. Нядаль Барыс. ЛИДЫмн. Тое, што i лё ды. На маіх дзяцей німа чаго абіжацца. Хаця б во як дамоў прыяжджаюць, усяго ш чыста навозяць. А надоечы дажа лядаў прывезьлі. Каб ні пацяклі, дык у слоіку везьлі. Чабаі Валож. ЛЯЖАЙКА ж. Ляжанка. Я к ні выпалім ляжайкі, дык холадна ў хаці. Я к наполю ляжайку, узьлезу нанач, выграюся, дак i кашель пярастае. Цялякава Уздз. ЛЯЖАК м. Пчал. Калодачны вулей, які ўстанаўліваецца на козлах. Рамачныя вулеі ў гэтым годзе продала, няма кому даглядаць. Асталіся ляжакі, ляжаць пад яблынямі ў агародзе. Бясяды Лаг