Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

ЛЯЖАНКА Л ЛЯЖ ІНКА ж. Калаўрот. Бывала, на досьвітку пабяруць у рукі ляжанкі i адзін к аднам у сходзяцца прасьці, каб весялей было. Kyкалеўка Чэрв. ЛЯЖАЦЬ незак. о Лвдам ляжаць - гультаяваць. Ды i з мужам мне зкыцьцё не удалося: я c пожні прыду, а ён лядам ляжыць сабе пад дрэвам у саду. Баяры Маладз. Ляжаць у м&гіле — памерці. 1 пастаянна кожа: „Толькі ўм яне спасіцель шваЪерка, каб ніяна, ляжаў бы я ў магіля". Нядаль Барыс. ЛЯЖНИ ж. Ляжанне. Зь ляжні хлеба не под'ясі, гзта ты добра ведаіш, але робіш усё не так. Пярэжыр Пух. ЛЯЗГАТАЦЬ нёзак. Экспр. Крычаць, лаяцца. Перастань лязгатаць на ўсё сяло, людзі зьбягуцца. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯКЁРЫ мн. Тое, што i л а к ё р к і. На ўрачыстым вечары ўсе дзяўчаты былі ў лякёрах, убраныя так прыгожа. Палачаны Маладз. ЛЯКТРЫЧАСТВА н. Асвятленне ад электрычнай лямпачкі. Я дык ніяк ні магла прывыкнуць, я к ляктрычаства правялі, балюча глядз§ць было біс прывычкі. Вязынка Маладз. ЛЯЛЬКА ж. Частка аеру ад карэнішча з маладымі лісткамі. Трзба было зъ явару ляльку сарваиьды зьесьці. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯЛяВА ж. Лялька. Мы як дзецьмі былі, крамныя лялявы рабілі. Пудзіцк Пух. ЛИМЕЦ м. Падкладка пад крылы падсядзёлка. Лямец пад усё гэта паткладаецца, каб ня муліла каню. Рудня Чэрв. ЛЯМ КА ж. Надточаная частка падола ў спадніцы з іншага матэрыялу. Прыдзецца дабіраць матэрыі на лямку, бо мала набрала, не хапае на спадніцу. Рудня Лаг. о Цягнуць лямку - працаваць на ўсю сілу, цяжка працаваць. Колькі я помню, мама цягнула лямку - i ў полі, іў х аці, i ў хляве. Я к яна рабіла, ні выказаиь! Савоні Стаўб. ЛИМПКІ мн. Электрычныя прыборы, якія выкарыстоўваюцца ў медыцыне для разагравання хворых участкаў цела. Бзьдзіў аж за дваццацъ кіламетраў на лямпкі руку разаграваць. Рубяжэвічы Стаўб. ЛЯМПЗРНЯ ж. Карніз. Купілі лямпэрні, трзба прыбіць i фіранкі новыя павесіць. Пугачы Мядз. ЛЯМПЗРЫмн. Будаўн. Налічнікі, ліштвы. Курыныя хаты былі, вокны маленькія саўсём. Лямпэры этыя нікрашаныя былі. Бакачы Маладз.; параўн. польск. lamperja *тс\ л я н д ар кд ж. Галандка (парода кароў). Даўней дык i не зналі другіх парот кароў, акрамя ляндзрак. Будслаў Мядз. ЛЯНЮ Щ А ж. Неадабр. Гультай. Анно дзіця дык натта ўдалае да навукі, а другое — лянівіца. Баяры Віл. ЛЯНІЎКА ж. Кулін. Суп ca свежай капусты. Я ляніўку вару летам на дварз. Саганчык на трыношкг пастаўлю, вады налію, булъбы нарзжу, а я к закіпіць, капусту крышаную апускаю, салом засквару, сьмятаны дабаўлю — вот i ўсе прамудрасьці ў варзнні ляніўкі. Kaлодкі Віл. ЛИНІШЧА н. 1. Toe, што i л ь я н іш ч а. Ужо лянішча пачалі араць. Чабаі Валож. 2. Трава на льнянішчы. Дзъве капы лянішча накасіў. Там жа. лянб н. Вялікі сноп ільну, звязаны пасля вылежвання. Ляно c сушні выносілі не толькі дарослыя, але i дзеці. Вецярэвічы Пух. Jiń rn iA ж. Лямпа. У вас лянпа, мусіць, да раніцы гарэла, я як ні прачнуся, сьвет у вокнах. Хожава Маладз. ЛЯНУХА ж. Кулін. Toe, што i л я н і ў к а. Сягонъня на абед у нас лянуха, я к npacini. Масцішча Барыс. ЛЯНУШКА ж. Пячурка. Ой, мама, a ў лянушцы кот сьпіць, ад дзяцей схаваўся. Янушкавічы Лаг. ЛЯНЦИИКА ж. Экспр. Швабра. Хлапец! Зараз жа бяры ляньцяйку i мый пол, няма чего сядзецъ. Баяры Віл. л М д і ж. Груб. Рот. Н у чаго ты тут цэлы дзенъ гарлапаніш, ляпу разявіўшы? Вялікая Вуса Уздз. ЛИПА2 ж. Капа. Мой сёньня Мікола заробіць одну ляпу сена карові. Вилікая Вуса Уздз. ЛИЛАЦЬ незак. Разліваць. Не ляпай, патстаў міску ды налі над міскай. Рубяжэвічы Стаўб. 0 Ляпаць кішкай - галадаць. Я ўсё ім гаварыла: „Старайцяся выбраць картоплі, а то будзяця кішкай ляпаць зімой*. Вялікая Вуса Уздз. ЛЯПЁНКА ж. Будаўн. Жылое глінабітнае памяшканне. Жыцъ у ляпёнцы — не ў хаце: восеньню гліна сырзя, зімой трзскаяцца коля печы. Суіаная Валож. ЛЯПЩЬ незак. Экспр. Нагаворваць. Хай ужо Дарка лепіць на яго - ёй даравальна, але ты за што клеплеш?! Пудзіцк Пух. ЛЯПЛЁНКА ж. Toe, што i л я п ё н к а. У ляплёнках восеньню i зімой дрэнна жыць, сыра ў іх. Ваўкалатка Віл. ЛИПНУЦЬ зак. 1. Ударыць, стукнуць, даць тумака. Даўней так хоць ляпнуцъ можно было, каб узроў я к бык. А цяпер жа яны во с такіх год законы знаюцъ што i к чаму. Бяларучы Лаг. 2. Упасці. Распалажыліся абедацъ [на палявым стане], адкуль тыя восы наляцелі, а анна як ляпня ў міску! Вялікая Вуса Уздз. 3. Экспр. Сказаць што-н. нетактоўна, неўпапад. Дык Янка будзіць казаць ёй: „Знаёмся, мама", дык яна не разъбярыся, ды ляпни „ Гэта Таня, мусіць". Язні Віл. О Ляпнуцъ проста з моста асудж. - сказаць недарэчнае. Ляпніць проста з моста, а потым i сама ні рада — такі харакцер маіць. Баяры Маладз. ЛЯПУН м. Экспр. Гадзіннік з маятнікам