Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ЗАВІВАЛЬНІЦА 141 ЗАБРбХКАЦЬ зак. Забрахаць. І што б мне еыйсьці, як сабака заброхкаў, мо ŭ адабрала n [курыцу ад ліса]. Бяларучы Лаг. з а б р ы т А ц ь гл. забратаць ЗАБУРМАШЫСТЫ прым. Масіўны. Бацінкі забурмашыстыя, грубыя, цяжолыя, куды такія бацінкі! Савоні Стаўб. ЗАБУРЫЦЦА зак. Заваліцца спаць. Учора зь еечара як забурыўся, дык толькі ў абет сёньня прачнуўся. Клетнае Барыс. ЗАБЫ ПШ прым. Забыты. Усё добрая ні забытноя. Цялякава Уздз. ЗАБЯЛЯЦЬ незак. Запраўляць (смятанай, малаком). У вайну забялялі ваду малаком ды ŭ ели Хожава Маладз. з А в ад м. Завод. Тут завадаў німа, толькі хлебны. Даўгінава Віл. ЗАВАДЗІПА м. i ж. 1. Завадатар, арганізатар танцаў. Я к прыдзіш на танцы, стаіш ля сьцяны, ніхто ні пачынае. А як прыдзе завадзіла, тут усё ŭ пачынаіцца. Ігрушка Круп. 2. Запявала. Яе на ўсе вясельлі завуць. Яна ш завадзіла ва ўсіх песънях, а што за вясельля бяс песянь?! Нізок Уздз. з А в а д зь ж. Род, радня., Жонка яго хорошая, роду харошага, Навумовічава завадзь, а сам ён то ёадасьць, я кіх мало на сьвеці ест. Савоні Стаўб. з а в А д л івы прым. Сварлівы. Наш сусет натта ш завадлівы. Клетнае Барыс. ЗАВАЛ м. След. Вытупленне ляза сякеры. Завалу ш не зрабі, майстар такі, акуратна вастрьи Вялікая Byca Уздз. Тачыў, тачыў, а завал усё-такі зрабіў. Бытча Барыс. Ня ўмею вастрыць, дык i зрабіў завал. Ляшчынск Мядз. з а в А л а ж. Прызба. Вунь ідзі к дзеду на завалу ды пасядзі. Колюж Бярэз. ЗАВАЛАВбДЗЩ ЦА зак. Заштурхацца, завалтузіцца. Hy, яны ш як завалаводзіліся, дак я на дзяцей кажу: „А ну, марш у хату!" Баяры Віл. ЗАВАЛАц Ь зак. Выклікаць. Я к завалалі стражнікаў, дак мы ўцяклі. Баяры Віл.; параўн. польск. zawofac *тс\ ЗАВАЛАЧ ж. Лянівы чалавек, лежабок, гультай. Завалач гэта, цэлы дзень на печы ляжыць. Цялякава Уздз. ЗАВАЛАЧКА ж. Тое, што i в а б і к. На елк у ці хвойку ставяць завалачку, толькі трэба мёдом памазаць, кап пахла, тады ў завалачку рой сядзе. Пруды Стаўб. ЗАВАЛІНА ж. 1. Ляжанка. Дзед дык i сьпіць на заваліне. Зімой на заваліне падаграе цяпло ад печы, а летам на ёй халадок, бо печ не паляцъ. Узгурск Чэрв. 2. перан. Няўдаліца. Ці ў яе рукі не такія, як у людзей?! Вот уже ўдача, заваліна гэтая. Рабунь Віл. ЗАВАЛІНА ж. Асудж. Тое, што i за в а лач. Як яна жыве зь ім?! Гэта ж такая заваліна! Летам на печы ляжыць! Адно ў ягоды, у грыбы ходзіць. Цвіркі Стаўб. ЗАВАЛЩ ЦА зак. О Хоць заваліся - пра поўны дастатак, мноства чаго-н. Дубовых калодак цяпер ніхто не кладзе пад зруб, у нас каменьня хоць заваліся. Спачатку кладуць рагавыя каменьні пад вуглы, а потым укладаюць фундамент. Бяларучы Лаг. ЗАВАЛОВ»1 зак. 1. Замкнуць. Тэкля, ты заваліла дзьверы? А то шчэ хто ўлезя ў хату. Дукора Пух. Не забуць заваліць істопку, бо ночы цёмныя, могуць жулікі забрацца. Узгурск Чэрв. 2. у безас. ужыв. Зарасці. Усю картошку травой заваліла. Плябанцы Віл. ЗАВАЛЩ ь2 зак. Няправільна натачыць. Тапор заваліў, закругліў лязо, саўсім ні бярэ. Забалоцце Смал. Заваліў лязо, як тачыў. Вялікая Вуса Уздз. з а в Ал к а ж. Анат. Гланда, міндаліна. Горло маё баліць, во тут, завалкі гэтыя. Савоні Стаўб. ЗАВАЛбЖЫЦЬ зак. Кулін. Памазаць тлушчам. Хуцінька бяры пяро ды завалош салам крапанікі. Вяршоўка Круп. ЗАВАЛЬВАЦЬ незак. Зарастаць зеллем. Абагналі нясечанаё зелё, а цяпер трэба палоць, бо завалъвая картофлю. Савоні Стаўб. ЗАВАЛЬНЫ прым. Стары, трухлявы (пра будынак). Ейна хатка такая завальная, чуць ліпіць. Рудня Чэрв. ЗАВАЛЬНЯ ж. Тое, што i за в а л а ч. Ты нават не бервяко, ты завальня такая, што сьвет ня бачыў. Баравая Пух. ЗАВАРАчАВАЦЦА незак. Заварочвацца. Некалі пайду хварбу купляць, а хадзілі за дзесяць вёрст, а посьля прыду пад дом, успомню, гэта ж я ні ўсё купіла, заварачаваюся, іду обратна. Кукшавічы Дзярж. ЗАВАРКА ж. Ганч. Раствор, у які апускаецца пасуда пасля абпальвання. Заварка складаецца с аржаной м укі, кіпячонае вады, сажы, цёртага вугалю. Беразіно Бярэз. ЗАВАРбТ м. Дуга, адлегласць павароту. Загон вускі, заварот малы, дрэнна паварочвацца с канём. Вецярэвічы Пух. ЗАВАРУХА ж. Завіруха, завея. Сходзіцца заваруха, сьвету ні відаць. Мікалаеўшчына Стаўб. ЗАВАРЫЦЬ зак. Апарыць, пашкодзіць скуpy гарачым кіпнем. Ія к стукнула я ў вілачкі, i яна вывярнула на мяне цыганок із гэтым чаям. Ізаварыла мяне. Забар'е Віл. ЗАВЁДУТЯЧАЯ ж. Нов. Загадчыца фермы. Заведушчая, нам трэба ўжо новыя цадзілкі выпісаць, а то гэтыя пасеіліся, будзіць малако засораная. Канстанцінава Мядз.; параўн. рус. заведующая тс'. ЗАВЕСЩ зак. Рашчыніць. Трэба саладухі завесьці, саладуха смачная c салоніцай. Саланая Валож. з а в ів Ал ь н іц а ж. Абрад. Удзельніца вя
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

забаре, заварўха, стрьй
13 👁
 ◀  / 290  ▶