Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ДУМАЎЁ Д ДУМ АЎЁ н. Труна. Просіць думаўё зрабіць, нельга атказаць. Бытча Барыс. ДУНДЗІЦЬ незак. Ссаць. Ён, як бычок, усё дундзя i дундзя. Гарадок Маладз. Бач, як бычок, дундзіць малачко npac соску. Палачаны Маладз. Л УН Д Й См. Неадабр. Хмуры, пануры; нурэіна. Чаму ты заўсёды ходзіш такі, як дундук? Рудня Чэрв. ДУПКА ж. Ножка грыба, корань. А як дутіка ў грыба чарвівая, то я выкідаю. Язні Віл. ДУПЛЁ н. Дупло. Рой, які ўцёк, знаходзіць дрэва i там жывець, знаходзіць дуплё i жывець. Рабунь Віл. Дутг стары, дуплё ў ім вялікае, баюся, шго дуп зваліцца. Зазерка П ух. А дуплё было вялікае i досыць прасторнае, ну, я i спусьціўся ў яго. Любань Віл. ДУПЛЯВАТЫ прым. 3 дуплом, трухлявы. Дупляватую радыску не ядуцъ: у ёй клёку ніякага няма. Вішнева Валож. Мы дупляватую радзіску самі не ядзім, карове аддаём. Мікалаеўшчына Стаўб. душгак м. Пчал. Калодачны вулей. Дуплякі ўжо з моды вышлі, зараз не робяць іх. Паплавы Бярэз. ДУПЛЯНАВАт Ы прьш. Toe, што i дупл я в а т ы. Дуплянаватая рэцька i радыска — благія, іх не ядуць. Ляшчынск Мядз. ДУПЛЯНАТЫ прым. Toe, што i д у п л я в ат ы. Дуплянатая рэцька вялікая расьце, ды толькі дзірка ў сярэдзіня. Забалоцце Смал. ДУПЛЯНКА ж. 1. Toe, што i д у п л й к. Гадоў с трынаццаць займаюся пчоламі, за свой век бачыў розныя вульлі. І дуплянкі ў мяне былі, але цяпер дуплянак мала. У дуплянках яны там сабе хазяява, добра пчолкам у дуплянках. Бяларучы Лаг. У мяне адна дуплянка стаіць. Вецярэвічы П ух. 2. Пасудзіна на мёд. Дуплянка мы называям пасудзіну для трыманьня мёду пад рукой. Забалоцце Смал. 3. Дупло. У леся таўшчэзныя ліпы з дуплянками Вецярэвічы П ух. ДУППЯНЫ прым. Тое, што i д у п л я в а ты. Каб яна правалілася! Уся рэцъка дупляная! Рудня Чэрв. Бручка вялікая, але дупляная, мала карысьці зь яе. Вецярэвічы П ух. ДУПЛЯСТЫ прым. Тое, што i д у п л я в а ты. Дуплястая рэцька сяголята у нас, няма чаго i есьці. Ляхавічы Дзярж. ДУПЛЯТЫ прым. Тое, што i д у п л я в а ты. Якрас папалася елка тоўстая ды сукаватая, дуплятая, а дуплё было вялікае. Любань Віл. ДУРАКАВАТЫ прым. Дурнаваты. Бывав й не дурны, але такі нейкі дуракаваты. Саланая Валож. Вы толькі паглядзеця на яго — ці ён разумны, ці ён дуракаваты, не разъбярэш. Дукора Пух. ДУРАТА ж. Дурасць. І што гэта за дурата на яго найшла, уцікаць уздумаў. Ды ці цяпер куды ўцякеш? Бяларучы Лаг. ДУРНІЛА ж. Лаянк. Дурніца. - Ат, дурніла, я п схадзіла i выкопала [грушу]. Н у што б мне тая Гілена зробіла?! Я псказала: „М не ciстра аддала". Іўсё. Халмоўка Барыс. ДУРНЗПС м. Бат. Турнэпс (Brassica rapa rapifera). Дурнэпсу пасеяць дала мне мая сусетка, карову добра зімой карміць будзя. Пудзіцк П ух. ДУРИНЫ толькі мн. Буякі. Ужо дурыны пасьпелі. Чы пойдзіш зьбіраць? Каляды Віл. Цяпер людзі панавучваліся компоты з дурын закручваць, сокі ціснуць. Пагост Віл. ДУРЫЦЦА незак. Дурэць, сваволіць, блазнаваць. Тады ужо як радзіны кончацца, пап'юць гарэлку, кашу падзеляцъ, трэба ш дурыцца. Таўкачэвічы Уздз. ДУРЫЦЬ незак. О Дурыць галаву — надакучаць размовай. Пошла там села, i ён прышоу, сеў кала мяне i голову дурыць, што пайдзём у магазін, памажыця ям у мануфактуры набраць i ўсё. Ракаў Валож. Д УХ м. Паветра. Зачыняй дзверы, не выпускай дух с хаты. Войраўка Пух. О Без духу — вельмі хутка, шпарка бегчы (ляцець, перці). Сказалі, што ёсьць свэдры, дак пёрла бяз духу. Савоні Стаўб. Дух бавщь — задавальняцца. Я толькі й жыву квасам, гэтым квасам i дух баўлю. Савоні Стаўб. Д ух вон — цяжка, перарывіста дыхаць. Бягу, дух вон. Ракаў Валож. 3 духам — поснае, без скаромнага. Яны заўсёды, кажан год бес саланіны сядзяць, з духам ядуць, ды так i жывуць. Баяры Віл. І духу не ўказаць - раптоўна загінуць. Я ні люблю, каб м у х іў х а ц і вяліся, загаджвалі ўсё. Стары зрабіў хлапушку, прыбіў цяшку рызіну. Я к уперыш па плячах, яна й духу ні ўкажа. Валеўка Навагр. H i духу ш слуху — ніякіх вестак не чуваць. Ат сястры ні духу ні слуху, як поехала, дык i маўчыць. Пруды Стаўб.Ш на дух - не цярпець. Гляджу, каля Еўкі Антось ходзіць. Я падышоў да іх. Мая Еўка рада, а с тым ні на дух. Тайна Лаг. Д УХ-Д УХ-ДУХ выкл. Ужываецца гукапераймальна для абазначэння тупату ног. Я к толькі пачую, што зямля дух-дух-дух, шагі пачую [карнікаў], кажу: „Мамачка, ідуць!* Я ўсё страх даваў ёй. І сам баяўся. Снягла Віл. ДУЦЬ незак. 1. Дзьмуць. Дуе вецер на зьмену пагоды. Бясяды Лаг. 2. Пасылаць. Сынок усё дуець i дуець ёй пачкі, сют-тут i посылка. Язні Віл. 3. перан. Падаваць. Думаю, што ён там робіць?Аж ён канюшыну кладзець на вое. Дуіць i дуіць на вое. Залазоўе Віл. ДУША. ж. 1. Пухір з паветрам у рыбы. Выняў душ у с плоткі ды пат пяту, я к стрэльня! Рабунь Віл. 2. Начынка. Напікла пірагоў с капуснай душой. Акалова Лаг. О Адвесці ду
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

дурйны, папюць
13 👁
 ◀  / 290  ▶