ДЗІЧД hŭ паслаць. Аколава Стаўб.; параўн. польек. dzis, dzisiaj 'тс*. ЛЗІЧІ м,. Бародаўка. Дзіч на самай далоні сеў. Ляшчынск Мядз. ДЗІЧ2 ж. Непрывычны пах; не такі, як звычайна. Мне ад гэнага вінаграду тоўста ў році робіцца, скура сабіраецца. І чай зь яго ніўкусны, некай дзіччу ваніць. Бяларучы Лаг. ДЗІЧАНЕ н. Парася дзікай свінні. Дзіця дзікоў завуць дзічанё. Брылькі Валож. ДЗІЧКА ж. 1. Радзімка. УГунэфы дзічка на падбаротку, ды велька. Пруды Стаўб. 2. Бародаўка. Дзічкі, бывая, усе рукі апсядуць, аш страх глянуць тады на іх. Забалоцце Смал. ДЗЛЭНГАЦЬ незак. Гаварыць. A ён як зьлёх, так i дзлэнЬаць перастаў. Юр'ева Смал. д з ы н й іу ць зак. Экспр. Ірвануцца з месца. Адзін конь дзынЬнуў, дык i астатнія за ім панесьліся. Зазерка Пух. ДЗЮБ м. Дзюба. Вот гэта птушка з доўгім дзюбам, што паляцела, жыве на балоце. Miкалаеўшчына Стаўб. ДЗЮБАн m. Зневаж. Чалавек з вялікім гарбатым носам. A вунь дзюбан пайшоў, Колька гэньи Юр'ева Смал. дзюг м. Палоса. Наткала ў дзюшке пасьцілак: дзюх красны, дзюх сіні. Дукора Пух. дзюжок м. Памянш. Палоска. Посьцілкі ўсякімі ўзорамі ткалі: хто ў дзюшке ткалі — дзюжок такі9 i такі, хто як змодзіць. Дукора Пух. ДЗЮЖЫН м. Тузін. Купілі цэлы дзюжын куранят. Вецярэвічы П ух. ДЗК)ЖЫНА ж. Toe, што i д з ю ж ы н. Я к лічаць, дванаццаць штук адлічайь, кажуць дзюжына. Нізок Уздз. Бабы, пачом на базары дзюжына гуркоў? Цялякава Уздз. ДЗЮРЧАЦЬ незак. Цурчаць, струменіць. Вада цячэ ŭ цячэ, дэюрчыць струём, блішчыць на сонцы. Рудня Лаг. Вада дзюрчыць, булькая i тілешча. Вялікая Byca Уздз. Дзюрчыць вада ў лотку. Нізок У§дз. ДЗЯВОЦКІВБЧАР, ДЗЯВОЧЫВБЧАР. Beчар перад вяселлем у маладой. На дзявоцкі вечар сабіраюць маладых, ён бывае перад оясельлем. Рудня Лаг. А пакуль да вянца кап сягоньня субота, a заўтра оясельле, дык дзяўчаты сьпяваюць, дзявочы вечар называецца. Любань Віл. ДЗЯВбЧЧЫНА ж. Дзявочыя гады. Раскажу npa сваю дзявоччыну. Лубень Віл. ДЗЯВбЮТА н. Toe, што i дзявоччынаў Я дзявошча свайго i ня у/бачыла. Вышла ў шаснаццаць гот замуш за такого, што ŭ рабіць ня ўмея нічога, сама заўсёды ўперадзі, а ён за маімі плячамі жыве. Бясяды Лаг. ДЗЯВбШЧЫНА ж. Toe, што i д з явоччына. Гэта мне, як я жыла ў дзявошчыне, гэтакая гора было. Таўкачэвічы Уздз. ДЗЯВУЛЯ, ДЗЯЎЛЯ ж. Экспр. НепаЎналетняя, але рослая мажная дзеўчына. Такая дзявуля, a нічога рабіць ня хоча. Слабада Лаг. Такая дзяўля выросла, магла б i маці што naмахчы. Броды Маладз. ДЗЯВЯТКА ж. Назва касы ў залежнасці ад памеру. Мой Віктар я кі здаровы хлогіяц, a дзявяткай ні змох касіць: кратавін много, трава крутая. Арцюхі Стаўб. Сама большая каса — дзявятка, каб яе пацягаць, трэба сілу мець. Мікалаеўшчына Стаўб. ДЗЯГАЛЬ м. Бат. Дзягіль (Archangelica). Гэта ж зельле такое дзягаль, на дзягалі лісьце даўгаватае. ш Хожава Маладз. ДЗИгіЛЬНІК м. Тое, што i д з я г а л ь. У нас дак на балоце дзягільніку многа. Гэта трава такая болотная. Ляшчынск Мядз. ДЗЯГНб н. Кулін., уст. Мачанка з канаплянага семя. А тады ідзём талакой на абет. Варылі такія латкі ў дзягне, кісель аўсяны, крупы з бобам. Весялова Круп. ДЗЯДЗІНБЦ м. 1. Участак з хатай i дваровымі будынкамі. Узяць некалькі гектараў i абгарадзіць, паставіць гумно, хату, усю постройку - i будзе дзядзінец. Ляшчынск Мядз. 2. Невялікае, парослае травой месца перад до* мам або каля дома. Вот вышла на дзядзінец, пасядзела трохі з бабами Бясяды Лаг. Дзядзінец я к гумшішча некалі. Ляхавічы Дзярж. 3. Месца, адведзенае для пасьбы свойскай жывёлы, птушак. Места, дзе сьвіня ходзяць, цяляты,— гэта у нас завуць дзядзінец. Мікалаеўшчына Стуўб.; параўн. польск. dziedziniec 'тс*. ДЗЯДОК1 м. Хмельны хлебны квас. Калі кабеты стамляліся жнучы, то ардынаршчык прыносіў ім рашку дзятку, я кі настойваўся на хмялі. Старына Дзярж. ДЗЯДОК2 м. Адтуліна ў жорнах, у якую ўстаўляецца млён. У дзядок устаўляюць конец млёна; дзядок у кого жалезны, у кого як сучок. Вецярэвічы Пух. ДЗЯДбК 3 м. Уст. Тое, што i д з е д 2 (у 3 знач.). А я к жа даўней за лучынаю жылі? У калодачку дзядок такі, дадуцъ у зубы ям у лучыну i гарыць. Савоні Стаўб. ДЗИЖКА ж. 1. Паясок у сукенцы. Пашыла сабе сукенку зь дзяшкаю, зараз жа модна гэтак. Капачоўка Барыс. 2. Нашыйнік. Здаецца, й моцная была дзяшка, а парваў жа. Што мне рабіць з гэтым сабакам? Рабунь Віл. ДЗЯЙИС м. Месца, куды выкідваюць смецце, непрыгодныя рэчы, шкло. Занясі банкі на дзяйнік i прыхоць дранку есьці. Мацькаўцы Віл. ДЗИЛКА ж. Дзялянка, участак. Без бацькі гадавалася, маці помогала з маленства: i дзялкі полола, i касіла, i сена на насілках на-' сіла. Папрацавала дзяўчына. Язні Віл. Дзялка ў мяне маленькая, скора ўправілася. Caкаўшчына Валож. У каго зямлі мала было, а сям'я вялікая, то дзялкай надзялялі. Савоні