д дзісь 117 туху кірмаш быў у Барысаві ды i дужы кірмаш. Бытча Барыс. ДЗЕ-ТА прысл. 1. У нейкае месца, невядома куды. Вызначылі ўжо такіх людзей, каторыя будуць мядзьведзя дзе-та вывазіць, i каб ён там загінуў. Даўгінава Віл. Hy, яны што-та ў нас ня водзюциа, каб гэта нераст вангораў быў, дзе-та яны атходзюць. Мядзел Мядз. 2. Дзесыді. І ён беннага ні запрасіў у хату, там, дзе пілі, а там дзе-та ў кухні, у куця ў цёмным доўям у выпіць i доўям у мукі юрбачку i бульбы. Ракаў Валож. ДЗЕТАВбДУХА ж. Курыца, якая водзіць куранят. Во гаткая дзетаводуха, зусім не глядзіць куранят. Рудня Чэрв. ДЗЕТКІ мн.; адз. дзётка ж. Ласк. Зварот да малодшага ўзростам. Я раскажу табе, дзеткі, як у нас еяселе гуляли Калодчына Віл. Мне вельмі цяшка расказваць, тое ўспамінаць, ну, усянно мне хочацца, штобы зналі вы, дзеткі, што нарот у ва ш у так мучыўся. Ухвала Круп. ДЗЁТУХА i ДЗЯТУХА ж. Toe, што i дзет а в б д у х а. Мы сваю дзетуху дак за нагу прывязваем. Волма Чэрв. У мяне сёлета дванаццаць пылянятак у дзятухі. Пудзіцк Пух. ДЗБУКА ж. 1. Дзяўчына. От сплятуць два вяночкі: адзін на хлопца, другі на дзеўку. Дрычын Пух. Помню, на танцы мы ў другую дзярэўню хадзілі, а там за дзявокбілі нас, каб мы ня адбівалі ў іхніх хлопцаў. Я к нас много, то яны ня лезуць, а як астаўся хто ў дзеўкі, то так усыплюць, што ён ледзъ назат прыпаўзе. Бяларучы Лаг. 2. Дачка. Так удваіх зь дзеўкаю i жывём. Прымаку хацелі ўзяць, але німа. Пудзіцк Пух. 3. Партнёрка. Пойдзем-ка с табой танцаваць: мая дзеўка замарылася. Ігрушка Круп. ДЗЕХЦЯРЫК, ДЗЕФЦЯРЫК м. Мед. Дыфтэрыя. Пры дзехцярыку апухая ў глоццы; больш у дзяцей дзехцярык бывая. Рудня Чэрв. Ой, гэна натта благая балезьня - дзехцярык. Ляхавічы Дзярж. Мая дачка хварэла на дзехцярык, чуцъ ні памёрла. Пруды Стаўб. Дзефцярык у малых дзяцей бываець, за горла хватаець i душыцъ. Ігрушка Круп. ДЗЁРКА ж. КулЫ. Бабка з бульбы. Я люблю дзёрку, i дзеці любяць, але рабіць дзёрку вельмі доўга. Вішнева Валож. ДЗЁРНУЦЬ зак. Экспр. 1. Рвануць. Воўк як дзёрнуў, як панёсься! Любань Віл. 2. Наваліцца на ежу. Прышлі ўсе, сабраліся, а молодых німа. Німа й німа, а тады за поўнач прыягджаюць. Усе прыбрано было, нашыковано да калі-то дзёрнулі — ведомо ж людзі голодный бьілі. Савоні Стаўб. ДЗЁРЩ незак. Раздрабняць, церці на тарцы-Заутра рана пабуджу, панімаяш ш ю, i гы будзяш дзёрці [бульбу], а я буду пячы [бліны]. — А як яе дзёрці? — А вот так. М ікоіацы Мядз. ОБарца дзерці — даказваць сваё. Яе i начальства баіцца чапаць. Яна, брат, i ям у дакажыць, будзіць барца дзёрці, пакуль сябе не апстоіць. Язні Віл. ДЗЁРШЧЫК м. Той, хто выкідае гной са стойла. Адныя дзяруць гной у хляве, гэна дзёршчыкі, а падвошчыкі возяць. Малмыгі Віл. ДЗЁЎКАЦЬ незак. Экспр. Гаварыць недарэчнасці, балбатаць. Выйшла на вуліцу i дзёўкая. Щ ж ёй работы мала? Вецярэвічы П ух. ДЗІВАн, ДЫВАН м. Канала. Дзіван мяккі, садзяцца на ш, а як німа дзе лехчы, то i сьпяць. Цяпер людзі пабагацелі, то ўсё крэслы, дзіваны купляюць. Вязынка Маладз. Паляцім са старым у магазін, гаварылі, што дзіваны прывезьлі, купіць трэба, каб i ў нас, як у людзей было. Сцешыцы Віл. Дыван такі вот мяккі, на ім пасядзець можно, паляжаць. Дыван купляецца, самі дываны не робяць. Пруды Стаўб. ДЗЩА ж. LКрывая сасна. Увесь роўны сасоньнік выразалі па балоце, адны дзіды стаяць. Будслаў Мядз. 2. толькі мн. Драўляныя вілы з трыма зубамі. Чаго стаіш? Бяры дзіды ŭ помогай, aю хмара ун сунецца. Будслаў Мядз. e ДЗІКАРЫ мн. Пчал. Дзікія пчолы. Дзікароў у нас тут няма, а то я б іх дастаў. Ляхавічы Дзярж. Дзікары вельмі ш куслівыя. Бытча Барыс. ДЗШЛбМ м. Дыплом. Яна ж дзіплом атрымала, дык дзе ёй памост мыць, ды яшчэ не фарбаваны. Рагалёўшчына Валож. ДЗЕРБА ж. Аблога. Цяпер усё робяць трактарам. Вунь у нас трактар узьняў дзірбу такую, ш ю с канём i не паткнуўся б туды. Дукора Пух. д з ір в А н н е н. Дзірван. Жалезная барана лепій разьбіеае дзірваньне, але некалі железных ні рабілі, бо трэба было нясьці ў кузьню ды грошы аддаць, a дзераўляную сам зробіць. Саланая Валож. ДЗІРКІ' прым. Калючы. Сіеец — дзіркая трава, дробное лісьцейка i маленькія кветачкі, яе жывёла ня есь, бо колючая. Бясяды Лаг. ДЗІРЗКТАР m. Дырэктар. Я у дзірэктара была, гаварылі доўга зь ім, дык панаравіўся ён мне. Жартайка Барыс. д з ір Зк т а р к а. Жан. да дзірэктар. Kaжуць, учора прыехала новая дзірэктарка, школу прынімаць будзе. Узгурск Чэрв. ДЗІСКАВАЦЬ незак. Дыскаваць. І дзіскавалі, а як жа, бо цьвёрда было. Бясяды Лаг. д з іс п Ан с ер м. Дыспансер. Кацярыніна дачка кончыла нейкія курсы за шэсцъ месяцаў i робіць у дзіспансеры у Вялейцы. Рабунь Віл. ДЗІСЬ прысл. Сягоння. Ня дзісь, дык заутра прыеязеш дровы, а зарас сталяваньне мож