Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
д дзісь 117 туху кірмаш быў у Барысаві ды i дужы кірмаш. Бытча Барыс. ДЗЕ-ТА прысл. 1. У нейкае месца, невядома куды. Вызначылі ўжо такіх людзей, каторыя будуць мядзьведзя дзе-та вывазіць, i каб ён там загінуў. Даўгінава Віл. Hy, яны што-та ў нас ня водзюциа, каб гэта нераст вангораў быў, дзе-та яны атходзюць. Мядзел Мядз. 2. Дзесыді. І ён беннага ні запрасіў у хату, там, дзе пілі, а там дзе-та ў кухні, у куця ў цёмным доўям у выпіць i доўям у мукі юрбачку i бульбы. Ракаў Валож. ДЗЕТАВбДУХА ж. Курыца, якая водзіць куранят. Во гаткая дзетаводуха, зусім не глядзіць куранят. Рудня Чэрв. ДЗЕТКІ мн.; адз. дзётка ж. Ласк. Зварот да малодшага ўзростам. Я раскажу табе, дзеткі, як у нас еяселе гуляли Калодчына Віл. Мне вельмі цяшка расказваць, тое ўспамінаць, ну, усянно мне хочацца, штобы зналі вы, дзеткі, што нарот у ва ш у так мучыўся. Ухвала Круп. ДЗЁТУХА i ДЗЯТУХА ж. Toe, што i дзет а в б д у х а. Мы сваю дзетуху дак за нагу прывязваем. Волма Чэрв. У мяне сёлета дванаццаць пылянятак у дзятухі. Пудзіцк Пух. ДЗБУКА ж. 1. Дзяўчына. От сплятуць два вяночкі: адзін на хлопца, другі на дзеўку. Дрычын Пух. Помню, на танцы мы ў другую дзярэўню хадзілі, а там за дзявокбілі нас, каб мы ня адбівалі ў іхніх хлопцаў. Я к нас много, то яны ня лезуць, а як астаўся хто ў дзеўкі, то так усыплюць, што ён ледзъ назат прыпаўзе. Бяларучы Лаг. 2. Дачка. Так удваіх зь дзеўкаю i жывём. Прымаку хацелі ўзяць, але німа. Пудзіцк Пух. 3. Партнёрка. Пойдзем-ка с табой танцаваць: мая дзеўка замарылася. Ігрушка Круп. ДЗЕХЦЯРЫ К, ДЗЕФЦЯРЫК м. Мед. Дыфтэрыя. Пры дзехцярыку апухая ў глоццы; больш у дзяцей дзехцярык бывая. Рудня Чэрв. Ой, гэна натта благая балезьня - дзехцярык. Ляхавічы Дзярж. Мая дачка хварэла на дзехцярык, чуцъ ні памёрла. Пруды Стаўб. Дзефцярык у малых дзяцей бываець, за горла хватаець i душыцъ. Ігрушка Круп. ДЗЁРКА ж. КулЫ. Бабка з бульбы. Я люблю дзёрку, i дзеці любяць, але рабіць дзёрку вельмі доўга. Вішнева Валож. ДЗЁРНУЦЬ зак. Экспр. 1. Рвануць. Воўк як дзёрнуў, як панёсься! Любань Віл. 2. Наваліцца на ежу. Прышлі ўсе, сабраліся, а молодых німа. Німа й німа, а тады за поўнач прыягджаюць. Усе прыбрано было, нашыковано да калі-то дзёрнулі — ведомо ж людзі голодный бьілі. Савоні Стаўб. ДЗЁРЩ незак. Раздрабняць, церці на тарцы-Заутра рана пабуджу, панімаяш ш ю, i гы будзяш дзёрці [бульбу], а я буду пячы [бліны]. — А як яе дзёрці? — А вот так. М ікоіацы Мядз. О Барца дзерці — даказваць сваё. Яе i начальства баіцца чапаць. Яна, брат, i ям у дакажыць, будзіць барца дзёрці, пакуль сябе не апстоіць. Язні Віл. ДЗЁРШЧЫК м. Той, хто выкідае гной са стойла. Адныя дзяруць гной у хляве, гэна дзёршчыкі, а падвошчыкі возяць. Малмыгі Віл. ДЗЁЎКАЦЬ незак. Экспр. Гаварыць недарэчнасці, балбатаць. Выйшла на вуліцу i дзёўкая. Щ ж ёй работы мала? Вецярэвічы П ух. ДЗІВАн, ДЫВАН м. Канала. Дзіван мяккі, садзяцца на ш, а як німа дзе лехчы, то i сьпяць. Цяпер людзі пабагацелі, то ўсё крэслы, дзіваны купляюць. Вязынка Маладз. Паляцім са старым у магазін, гаварылі, што дзіваны прывезьлі, купіць трэба, каб i ў нас, як у людзей было. Сцешыцы Віл. Дыван такі вот мяккі, на ім пасядзець можно, паляжаць. Дыван купляецца, самі дываны не робяць. Пруды Стаўб. ДЗЩ А ж. L Крывая сасна. Увесь роўны сасоньнік выразалі па балоце, адны дзіды стаяць. Будслаў Мядз. 2. толькі мн. Драўляныя вілы з трыма зубамі. Чаго стаіш? Бяры дзіды ŭ помогай, aю хмара ун сунецца. Будслаў Мядз. e ДЗІКАРЫ мн. Пчал. Дзікія пчолы. Дзікароў у нас тут няма, а то я б іх дастаў. Ляхавічы Дзярж. Дзікары вельмі ш куслівыя. Бытча Барыс. ДЗШ ЛбМ м. Дыплом. Яна ж дзіплом атрымала, дык дзе ёй памост мыць, ды яшчэ не фарбаваны. Рагалёўшчына Валож. ДЗЕРБА ж. Аблога. Цяпер усё робяць трактарам. Вунь у нас трактар узьняў дзірбу такую, ш ю с канём i не паткнуўся б туды. Дукора Пух. д з ір в А н н е н. Дзірван. Жалезная барана лепій разьбіеае дзірваньне, але некалі железных ні рабілі, бо трэба было нясьці ў кузьню ды грошы аддаць, a дзераўляную сам зробіць. Саланая Валож. ДЗІРКІ' прым. Калючы. Сіеец — дзіркая трава, дробное лісьцейка i маленькія кветачкі, яе жывёла ня есь, бо колючая. Бясяды Лаг. ДЗІРЗКТАР m. Дырэктар. Я у дзірэктара была, гаварылі доўга зь ім, дык панаравіўся ён мне. Жартайка Барыс. д з ір Зк т а р к а. Жан. да дзірэктар. Kaжуць, учора прыехала новая дзірэктарка, школу прынімаць будзе. Узгурск Чэрв. ДЗІСКАВАЦЬ незак. Дыскаваць. І дзіскавалі, а як жа, бо цьвёрда было. Бясяды Лаг. д з іс п Ан с ер м. Дыспансер. Кацярыніна дачка кончыла нейкія курсы за шэсцъ месяцаў i робіць у дзіспансеры у Вялейцы. Рабунь Віл. ДЗІСЬ прысл. Сягоння. Ня дзісь, дык заутра прыеязеш дровы, а зарас сталяваньне мож
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

водзюцйа, дзбўка, дзятўха
19 👁
 ◀  / 290  ▶