ДАКЛЯРАВАЦЬД клікаў, ні даклікаўся: яна раней паеізла ржышча. Залазоўе Віл. д а к л я р а в А ц ь зак. i незак. Даць (даваць) абяцанне. Мне дакляравалі круп змалоць у ватам млыне. Забрэжжа Валож.; псраўн. польск. deklarowac 'тс*. ДАКбСКІ толькі мн. Абрад. Завяршэнне касьбы. А на дакоскі мы зложымся па рублю, a бабаў болій ні пазавём, каб яны языкамі ні брахалі na сялу. Бяларучы Лаг. Дакосак цяnep ні робяць, а як усё зьбяруць с поля, тады сьвяткуюць за ўсё разам. Нізок Уздз. ДАКТОРКА ж. Жанчына-ўрач. Людзі caбраўшыся былі. Як прывезьлі яго дамоў, то там быў цэлы ужас, на гэтым пахаваньні, дажа дакторку' прывезьлі! так млелі людзі. Ciвіца Валож. Дзе мы жылі раней, там харашо было. І дакторка на месьце была, лячыла нас, старых. Баяры Маладз. А як дэеўкі хораша ходзяць! Плацьці модныя, без рукаў i каўняроў носяць, ну такія, як наша дакторка. Хожава Маладз. ДАКУМЕНТЫ толькі мн. Асабістыя дакументы (пашпарт, пасведчанне аб нараджэнні i іншыя пісьмовыя паперы афіцыйнага характару). Згубіў хлопец документы i цяпер не можа ўстроіцца на работу. Дрычын Пух. ДАКУЧНО прысл. Дакучліва. Я к я яе [костачку] замяльнула, i ні патла яна мне, застрагла ў горлі. І так мне дакучно было ўсю ноч, съ сьветам прашчаюся. Савоні Стаўб. ДАЛАВХЦЬ незак. Саджаць у зямлю. Далуюцъ дрэўкі восеньню на зіму. Такарышкі Смарг. ДАЛАДбН м. Балбатун, пустазвон, пустамалот. Аж галава стала балець ад яго гутаркі, ото даладон! Але ш на сякунду ні сьціхня — меля й меля! Краснее Маладз. ДАЛАНИІДАЛбНЯ ж. Далонь. Маленькая, хоць на даланю пасадзі. Хожава Маладз. Сала дак на маю далоню. Дукора Пух. ДАЛАТб н. Цясл. Долата. Такоя твёрдая дзерава,тто далато не бярэ. Вецярэвічы Пух. ДАЛЁЗНА прысл. Вельмі далёка. Далёзна было відаць. Вецярэвічы П ух. Мы ў грыбы рэтка калі ходзім, бо да лесу далёзна. Дукора Пух. ДАЛ прысл. На пэўную адлегласць. Атайдзі трохі далі, а так мне нічога ні відаць. Каменка Уздз. ДАЛ & Ш і выкл. Уст. Ужываецца з мэтай пацвердзіць праўдзівасць таго,9аб чым гаворьщца; сапраўды, слова даю. Даліпан было гэтак, як я камсу, я пісаў жа табе пра гэта. Дубраўка Круп.; параўн. польск.ДаНрап 'тсЧДАЛЬШЫ прым. Больш далёкі (пра радство). На вяселъля пасклікалі ўвесь рот — i блішшых i дальшых сваякоў. Дукора Пух. ДАЛИР i ДОЛЯР м. Дола£. Паслалі яны тады зноў пісьмо да брата ў Амэрыку, i ён прыслаў ім тых даляраў. Баяры Маладз. Якоё тоё састаянё было, я ўжо ні помню [гэто шчэ ні за маёй бытнасцю было], досыць таго, што много, козолі, доляраў палучыў гэты ўжо брат. Савоні Стаўб.; параўн. польск. dolar з англ, dollar *тс\ ДАМАВПС м. Пчал. Рамачны вулей. У нас толькі дамавікі, другіх вульляў няма. Ляшчынск Мядз. ДАМАЛ бТКІ толькі мн. Завяршэнне малацьбы. Маладзьбу скончылі, будзям гуляць дамалоткі. Вецярэвічы Пух. ДАМАТЎРА м. Разумова адсталы чалавек, Ён жа такі даматура, хоць што гавары, сьмяецца. Гілікі Валож. ДАМ б ЎІСІЙ перыфр. Паміраць. Перажыў цяшкае, дажыў да лёхкага, але няма калі жыць, дамоў трэба йсьці. Цялякава Уздз. ДАМ б ЎКІ прысл. Дамоў, у сваю хату. Пойдзем дамоўкі, а то ўжо позна. Пудзіцк Пух. ДАМ б ЎКУ прысл. Toe, што i д а м о ў к і. А я к ужо война была, у лесі сядзелі, баяліся дамоўку прысьці - фашыст паліў, біў, душыў, хаткі нашы пёк. Ганцавічы Барыс. ДАНШХЦЬ незак. Не даваць спакою. / нашто вам хадзіць, дапытывацца, людзей данімаць, лепт у ягады схадзіця — i вам добра, i людзям спокойна. Бяларучы Лаг. ДАН б СКІ толькі мн. Абноскі. Менты дык у доносках бегая, ніяк не зьбяромся лепшая прыдбаць. Мікалаеўшчына Стаўб. ДАН бСШВЫ прым. Чутны здалёк. Я к даносьлівы голас.у сабакі, то ён далёка чуваць. Забалоцпе Смал. ДАНОСЧЫВАСЦЬ ж. Здольнасць сабакі голасна аблайваць звера. Даношчывасьцю аблаdae кожны сабака. Калі ўбачыць звера, будзе даносіць голос ахотніку. Вялікая Вуса Уздз. ДАНбСЧЫВЫ прым. Тое, што i д а н о сл івы. УБабра нашага даносчывы голас. Калі воўка ці рысь убачыць, будзе выць, калх што іншае, дык па-другому. Бясяды Лаг. ДАПАГАНЯЦЬ незак. Патрабаваць настойліва, вымагаць. Па одной чарцы выпШ, па другой, ну, й пасагу давай дапаганяць. Альсевічы Мядз. ДАПАРОЦЦА зак. Экспр. Дабудзіцца. Раней,бывала, нагуляіцца, прыбяжыць позна, не разьбіраючы лотка зваліцца. ды сьпіць, а раніцой тады не дапароцца. Баяры Маладз. ДАПХш кЗ толькі мн. Абрад. Святкаванне заканчэння асенняй сяўбы. Не, дабіркі — гэта калі лён кончым, а заканчэньне асеньняй сяўбы дапашкамі завуць. Ігрушка Круп. ДАШЛЬНАВАЦЬ зак. Дачакацца, даждацца. Сусетка, а я маладых дапільнавала-такі. Гэткая тонінькая, худая-худая. Матка зь ёю прыехала,а больш нікога. Арцюхі Стаўб. ДАПНУЦЦА зак. Дабрацца. Да месца да