Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

В.-Дзв. Яна не ўмее цюкаць. Не цюкэй! — Бо не пашчапаещ, а толькі поглуміш. Малыя Аўцюкі Калінк. ЦЮ 'КАЦЬ II незак. 1. Тое ж, што i ц к а в а ц ь. Толькі ён увайшоў у двор, а яго пачалі цюкаць сабакам. Мішневічы Шум, 2. перан. экспр. Адмаўляць, асуджаць, пераконвадь у чым-н. Усе цюкалі на яго: «Кого ты бярэшI» Вузла Мядз. ЦКУКНУЦЬ зак. безас. экспр. Усиомніць, узбегчы на памяць. Мне цюкнула нешта — i я вярнулася. Каўняны Гродз. Цюкнула мне, i я адумалася, што мне нада было рабіць. Вялікія Баяры Шчуч. Мне цюкнула, што гэта яна зрабгла. Гемзы Шальч. Мне цюкнула, куды я палажыла. Граўжышкі Ашм. ЦЮ КУВА'ЦЬ гл. ЦКЖ АВА'ЦЬ ЦЮ ЛА' ж. Тое ж, што i ц і н ц ё л ь. Даўней з талакна сціскаюць цюлу i ядуць. Малькуны Ігн.; параўн. літ. čiule 'жменя; камяк'. ЦЮ ЛГ мн. Цюлевыя фіранкі. На покуці цяпер бапкі вешаюць цюлі, а было — повесяць ручніка гэ i ўсё. Хатынічы Ганц. ЦЮ ЛЮ НКАВА'ТЫ. прым. Непаваротлівы, марудны, павол ьны ў рухах. Цюлюнкаватая баба ідзе, яна здарова, але ледва рухаецца, ледва ногі мяняя. Клралі Шчуч. ЦКУМАЧКД мн. памянш. да ц юм к і. Для мерца шылі цюмачкі: даўней скроіць хто с суравога палатна i пашыіць цюмачкі. Кіралі Шчуч. ЦКУМКІ мн. Тапкі, вязаныя або пашытыя з матэрыялу. ЦюмкІ лёгенькія, нагам у іх не горача. Галубы Мает. Цюмкі с палатна шылі. Кіралі Шчуч.; параўн. літ. čiuinke, čiunke 'тапачка з палатна ці з нітак'. ЦЮ МЦЯЛЯ'Й мзневаж. Непаваротлівы, марудны, гультаяваты чалавек. Цюмцяляй — вялы целяваты чалавек. Мсцібава Ваўк.; параўн. літ. cirfici liinci,цямця-лямцяў ЦЮ'МЫ мн. Toe ж, што i ц юм к і. У цюмах мяканька хадзіць. Кіралі Шчуч. ЦЮ 'НІ мн. Toe ж, што i ц юмк і. Цюні рабілі з валу. Мсцібава Ваўк. ЦКУНІКА ж. Від жаночага верхняга адзення. Цюнікі шылІ — плацце некагда, пала за палу заходзілі. Дзёрнавічы В.-Дзв.; параўн. руск. туника, польск. tunika 'тж\ ЦКУНКІ, ЦКУНЬКІ мн. 1. Toe ж, што i ц юм к і. Насілі цюнкі плеценыя i шылі с свайго сукна. Вялікія Баяры Шчуч. 3 валу вязалі калюшчыя цюнькі. Мсцібава Ваўк. 2. Анучкі, закручаныя на нагах, або панчохі, пашытыя з якога-н. матэрыялу/ Цюнкі з палртна даўней круцілі на ногі пакойніку. Старое Сяло Зэльв. Бывала, ўцюнкамі ўкручвалі ногі мертвяцу. Вострава Мает. Бывав, што чалавек-калека, ходзіць з куксамі, у яго татя цюнкі пашщты на ногі. Дэгшні Шальч. 3. Мянушка жыхароў, якія насілі лапці з пянькі. «Ужо цюнкі едуць на кірмаш»,— так некалі называлі жыхароў вёскі Лоск, якія насілі кнатовікі — цюнькі, вязаны з пянькі абутак. Крэва Смарг.; параўн. літ