ло, але потым светла, стала. Солы Смарг. Цёмна, нінога ня відацца. Ёдлавічы Брасл. Трэба было n ехаць вечарам уШастакі, але цёмна. Было цёмна-цёмна. Мярэцкія Глыб. Вам цёмна? Дакудава Лід. Цёмно ў густом лесі. Мсцібава Ваўк. Цёмна, хоць у вока калі. Гемзы Шальч. Цёмна, хоць у вока ўкалі. Альхоўка Навагр. Цёмна-расцёмна. Ахрэмаўцы Брасл. Цёмна людзей — надта многа. Было цёмна людзей. Малышы Лід. Цёмна ў вачах — мітусліва, мутна ад болю, стомы, хвалявання. Нешта галава баліць, цёмна ў вачах. Альхоўцы Лях. Ад цёмна (цямни) да цёмна (цямна) — ад раніцы да вечара. Ен ад цемна да цемна рабіў кузняцом. Ахрэмаўды Брасл. Даўней на гаспадарцы ад цямна да цямна нада было рибіць. Вузла Мядз. ЦЁМНАЧЫ прысл. Toe ж, што i цёмна. Цёмначы прыбеглі даяркі. Магуны Паст. Цёмначы прышлі. Альхоўцы Лях. Бульбу сабіралі цёмначы. Кузьмічы Люб. Цёмначы рабіцьмеш. Тагды ездзілі цёмначы. Пасека Ст.-Дар. ЦЁМНАЯ ПЯ'ТНІЦА абрад. Апошняя пятніца перад вялікаднем. Цёмная пятніца — перад паскай. Азяраны Раг. ЦЁМНЫ, ЦЕ'МНЫ прым. 1. Слаба асветлены праменямі сонца. Завялі нас у цёмную хату. Веркалы Пух. Мужык сядзеў у цёмнай хаці. Крьінкі Крын. Зайшлі мы у цёмны бор. Тале(йкі ПІвянч. 2. Не асветлены месяцам. Увосянь ночы цёмныя. Клралі Шчуч. 3. Цёмны па колеру, супрацьлеглы светламу. Цёмная хмаpa ідзе — будзя дош i маланка. Рыбчына Віл. Бусял ясны, а чапля цёмная. Парэчча Гродз. Гэты ручнік тканы так: цёмны кужаль, бела бавэлна. Вузла Мядз. Цёмнаё плаще, блішчастаё. Валеўка Навагр. 4. перан, Непісьменны, недасведчаны. Яна баба цёмная i задуманая, не разбіраецца ў гэтым. Альхоўка Навагр. ЦЁНГ м. 1. Цяга. Як\німа цёнгу, дровы не гараць. Вялікія Баяры Шчуч. Няма цёнгу, нада люхты чысціць. Магуны Паст. Няма цёнгу ў пліце. Старыя Трокі Трак., Галубы Маст. Няма цёнгу, не цягне. Пацаўшчына Дзятл. Німа цёнгу ў печы. Мсцібава Ваўк. 2. Скразняк. Зачыні акно або дзверы, натта цёнг цягня. Кіралі Шчуч. Бакамі ідзе цёнг. Альхоўцы Лях. Цёнг цягня пад ногі. Міратычы Карэл. 3. Кругавы рух вады (пра вір). Bip, там вада круціцца, там цёнг цягня. Кудзялянцы Шальч. 4. перан. Ахвота, жаданне. Ня маю цёнгу да яго хадзіць. Быстрыца Астр.; параўн. польск. ciqg 'працяг, цяга'. ЦЁНГЛЯ, ЦЁНГЛЕ прысл. Пастаянна, заўсёды, увесь час. Мне цёнгля нападая ў Тургелі ехаць. Гемзы Шальч. Цёнгля хадзіла ў лес. Кдралі Шчуч. Нашы дзяды цёнгля рабілі ўсё сваімі рукамі. Селішчы Ашм. Цёнгля было гэтак. Гальшаны Ашм. Я цёнгля раб лю то тоя, то то я. Я адмаленьця цёнгля ў гэтай рабоця. Ен у мяне цёнгля добра рабіў. Дзенны фіранкі вісяць цёнгля. Солы Смарг. Цёнгля сціраюць. Дзевятні Смарг. Мая сястра цёнгля пячэ сама. Дакудава Лід. Цёнгля eady носіць. Рыбчына Віл.{ Цёнгля сам сабе гатуя есці. Кіралі Шчуч. Цёнгля ест якая-небудзь работа. Вялікія Баяры Шчуч. Ен быў цёнгля ў баёх
Дадатковыя словы
рйбіць, цемны, цямнй
10 👁