Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1980). Том 2. Д-Л. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 729  ▶ 
КВА'РТА ж. Конаўка, кубак. Даўней звалі кварта. Мсцібава Ваўк. Кварта — воду піці. Смаляніца Пруж.; параўн. польск. kwarta 'старая мера вадкасці'. КВАС м. 1. Кіслая рошчына, хлебны квас. Квас — кіслая рошчына: з ржаной мукі заквасіць, a тады дабавіць у буракі ў журку. Быстрыца Астр. Квас робяцъ з жытняй мукі, с хлеба сушонага заквашвалі. Паляцкішкі Воран. 3 мукі жытняе робим квас, як варим буракі, капусту, то квас ліем, штоб кісло було. Горек Бяроз. Квас у дзешках дзелалі. Мсцібава Ваўк. 2. Закваска. Кідаем цвета ў дзежцы, каб квас дзяржаў* ся, хлеб нада ўчыняць. Малыя Аўцюкі Калінк. Квас хлябовы з жытняй мукі. Хлеб не патходзіў, бо старый квас быў. Не пякла хлеба на квасе, лепил на заквасцы. Баброўнікі Гарад. 3. Саладуха. Квас рабілі з мукі жытняй: у параш муку жытнюю, улеяш у дзешку хлебную, кваснея, І ямо з булъбай. Стральцы Шальч. 4. Бурачны квас. Квас рабілі з буракоў: ачысцяцъ буракі, залъюцъ вадой, укісня, а тады выносяць у сцёпку. Стральцы Гродз. 5. Вараная кіслая страва, поліўка. 3 грыбоў варацъ квас. Вострава Мает. На каляду наварацъ квасу з грыбамі. Баброўнікі Гарад. Бада кіпіць, варацца грыпкі, прыправы кладуцъ — / квас. Малахоўцы Бар. У квас кіслаты лъюцъ, мяса кладуцъ, зажарваюцъ. Пацаўшчына Дзятл. Квасу наварыць гаспадыня, туды казлякоў накідае, i з картопляй ямо. Дзяніскавічы Ганц. Варацъ квас з рыбы. Азяраны Раг. Наварыла квасу з буракоў, капуста сечанка была. Масілавічы Сл. Квас з цыбуАі рабілі i смятанкай бялілі ці алей дабаўлялі, як халаднік. Мсцібава Ваўк. Кап вы тэй квас паспыталіі Ухвала Круп. КВА'САЧКА ж. памянш. да к в а с к а 2. Квасачкі дзеравяныя былі, затаўку складалі ў квасачкі. Вецярэвічы Пух. У кваску клалі здор, туды цыбулю, часнок, перац i вярцемкам таўклі, а патом капусту можна затаўчы. Стральцы Гродз. КВА'СІЦЬ незак. 1. Дабаўляць кіслаты ў страву. Кіслы расол быў, поліўку квасілі расолам. Груздава Паст. 2. Паставіць кіснуць. Калісьці так было: малако квасяць i ў бочку зліваюць. Гемзы Шальч. KBA'CKA ж. 1. Вялікая кадушка. Даўней была кваска на жыто, с клёпак. Кваска вялікая, высокая на дваццацъ пудоў. Дзяніскавічы Ганц. 2. Кубелец. Была кваска на сала із вушкамы. Мярэцкія Глыб. Кваска — драўляная з клёпак з двума вушкамі, знізу вужайша., зверху шырайша, троха меншая цэбра. Стральцы Гродз. КВАСНЕ'ЦЬ незак. Кіснуць. Хлеп кваснее i кісне. Паляцкішкі Воран. Рашчынялі хлеп, ён кваснея. Стральцы Шальч. Працэджуя на рэшата, кваснея тая тэнста. Кваснещъ варэння. Быстрыца Астр.; параўн. польск. kwasniec 'скіснуць
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

kbacka, квасачка, кваснець
5 👁
 ◀  / 729  ▶