Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1980). Том 2. Д-Л. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 729  ▶ 
КАЛДУ'Н III гл. КАЛТУ'Н КАЛДУНЫ', КАЛДУНЭ' мн. кулін. Галушкі з начынкай. I даўней калдуны варылі. Азяраны Раг. Калдунэ — галушкі з мясам. Вострава Маст.; параўн. польск. kołdun, kaldun 'клёцка з мясам' (СВ, II, 10). КАЛДЫКІ' мн. Камякі засохлага гною на поўсці жывёлы. Кирова была ўся ў калдыкох, панарастаўшы гной на кунпякох. Лоск Валож. КАЛДЭ'КАЦЬ незак. экспр. Гаварыць, размаўляць. Іхнія бацькі па-ладгальскі калдэкалі. Рагулішкі Даўг. КАЛЕДАВА'ЦЬ незак. Калядаваць. Ксёнц каледаваў na вёсцы. Саланое Віл. Калісьці каледавоў ксёнц. Парэчча Гродз. КАЛЕЖА'НКА ж. Сяброўка, таварышка. Мая калежанка прышла. Жодзішкі Смарг.; параўн. польск. koležanka тж'. КАЛЕ'ЙКА I, КОЛЕ'ЙКА, КУЛЕ'ЙКА ж. 1. Чарговасць на ўтрыманне пастуха, на выган i догляд жывёлы. Пастух na калейцы ідзець. Малькуны Ігн. Наняты пастух жыве па кале йцы. Вострава Маст. Пастух гоніць кажды д зет кароў, а яму даюцъ падзённіка па калейцы. Дакудава Лід. Падпасувалі па калейцы. Быстрыца Астр. Па калейцы давалі пастушка, і бялізна давалася на тыдзень. Нада даць гаці, i кашулю мушу дацъ. Гемзы Шальч. У нас калейка была памагацъ пастуху. Магуны Паст. Цяпер па калейцы пасуць каровы, адбыў калейку — i добра. Гемзы Шальч. Цаўно пастыр ганяў кароў, цяпер у нас калейка. Малькуны 1гн. Нам у панядзелак калейку гнацъ. Пагнаў наш гаспадар калейку. Кіралі Шчуч. Зарас калейка пасці каровы. Ракаўскія Швянч. Калейка ў дзве нядзелі адзін рас. Стральцы Гродз. Калейка мая заўтра ў поля гнацъ. Крэва Смарг. Калейка кароў пасвіць. Беняконі Воран. Пагнаў калейку пасвіць гаспадар. Мсцібава Ваўк. Нам взавтра колейку пасты. Сіманавічы Драг. Хутко кулейка пудходыть. Радастаў Драг. 2. Чарга. Стаяла ў калейцы, напарылася. Ністанішкі Смарг. Стань ты ў калейку! — Малады яшчэ. Пацавічы Дзятл. 3. Ісці, рабіць па чарзе. Адзін рас ён у кіно, другі рас я, па калейцы ідзём. Ракаўскія Швянч. Калейка другой лесці на пен. Магуны Паст. Такая калейка зубы рвацъ! Ракаўскія Швянч.; параўн. польск. kotejka чарга'. КАЛЕ'ЙКА II, КУЛЕ'ЙКА ж. 1. Вузкакалейная чыгунка. Тут калейка праходзіць праз лес, там ягад много. Дзяніскавічы Ганц. Кулейка была, па кулейцы хадзіў поезд, а патом скасавалі кулейку. Ёдлавічы Брасл.; параўн. польск. kolej želazna чыгунка', kolejka 'вузкакалейная чыгунка'. 2. мн. Кладкі. Летам калейкі дзелаюць праз балота, як грузка. Азяраны Раг
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

калдэкаць, каледаваць, калтун, колейка
5 👁
 ◀  / 729  ▶