Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1979). Том 1. А-Г. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 513  ▶ 
ТРАК м. Грак. Гракі з белымі дзюбамі, a самі спрэс чорныя. Дакудава Лід. ГРА'КАЦЬ незак. Toe ж, што i гр а гад.ь 1. Чорны крук прыляціць i гракая. Кіралі Шчуч. Бароны на полі гракаюць. Пацаўшчына Дзятл. Барона гракая. Сакаляны Сакол., Воўкуш Ліпск. ГРА'КНУТІСЕ зак. Ударыдца, стукнуцца. Упав i муоцно головою гракнувсе об зэмлю. Курашэва Чыж. ГРАМАВА'ТЫ прым. Вялізны. Грамавата бульба ўрадзіла. Стральцы Гродз. ГРАМАДА', ГРОМА'ДА, ГРУМАДА', ГРЫМА'ДА, ГОРМА'ДА, РУМА'ДА ж. 1. Трупа людзей, сукупнасць. Грамада людзей стаіць, што там такое? Мсцібава Ваўк. Мы сабраліся грамадой. Дзяніскавічы Ганц. Мы станім упяціх, грамадой у сілах гэта зрабіць. Груздава Паст. Мы зайдэмо громадою. Смаляніца Пруж. Грумадой пойдуць субіраць траву. Тайна Лаг. Балыиая грумада людзей стаіць. Альхоўцы Лях. Грумида пашла касцоў. Малахоўцы Бар. Цэла грумада стаіць людзей. Міратычы Карэл. 2. Чарада, статак. Воук дабег да нашай грамады, мы як наробімо крыку — га воўка! Старое Сяло Зэльв. Белька грумада кароў. Міратычы Карэл. Жарабя адбілася ад грумады. Грумада паляцела птушак. Альхоўцы Лях. 3. Вялізная куча чаго-н. Зелье лепшэ выбырают для свынэй, а потом складают у громаду. Горек Бяроз. Громада дров, пыеку, каміння, буракыв. Сіманавічы Драг. Грымада баравікоў. Якубова Рас. Насэпана гормада картоплюв. Шчо гормада, шчо куча — то одно. Дзмітравічы Кам. 4. устар. Адміністрацыйная адзінка, раён. У Тургельскай воласці было пятнаццаць грамад i пятнаццаць солтысаў, а гэта была мая грамада, дзе я служыў. Темзы Шальч. 5. прысл. Надта многа, багата. На яблыні румада была бубяшкоў. Румада наліла малака парасятам. Намачу хлеб, каб румада мончкі [цукру] браласа. Як сена солім, румада вадэ п'е карова. Рабілі так, каб румада хлеба было. Яшчэ вам румада пісаць. Парэчча Гродз. 6. памянш. у знач. прысл. груматкаю. Чародкай, разам. Груматкаю бегаюць дзеці. Малахоўцы Бар.; параўн. польск. gromada 'грамада, гурт, натоўп, абшчына, куча'. ГРАМА'ДНЫ прым. Вялізны. Лясы грамадныя былі. Саданое Віл.; параўн. руск. громадный тж'. ГРАМАЗДА' м. i ж. зневаж. Неразумны, неразвіты, цёмны чалавек. Кураполле Паст.; параўн. літ. gramozdas няўклюдны'. ГРАМАЗДЗТЦЦА незак. экспр. Стукаць, грукаць. Папацёмкі прыходзя i ў дзверы грамоздзіцца, кап адчынілі. Темзы Шальч.; гл. г p а м a з д з i ц ь. ГРАМАЗДЗТЦЬ незак. Стукадь, грукаць. Па-мойму, як
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

гракаць, гракнутісе, грамаваты, мйда
5 👁
 ◀  / 513  ▶