Слоўнік беларускай народнай фразеалогіі (1972). Е. С. Мяцельская, Я. М. Камароўскі

Cr. Св., Стаўб. p. Пайду траву зьбіраць, аспадыня возьмідь напячэць аладык, сьпячэць яешню, сваіх дзяцей, мужыка пазаведь, пасьнедаюць. А як я прыду з гэтай травы, абрашуся па пояс, i рада б была, кап чаго зьесьці, дьік мне тады толькі возьміць бульбы — варняткі i сывараткі с-пад мішка: «Вот, сьнедай, тваё сьніданьня». Дак маё сэрца кроўю аблівалася. Зам., Віл. p. А як здумаеш на прошлае жыцьцё, так, як я, пражыўшы, душа крывёй залятае. Baŭ., Ашмян. p. У яго ж дошак-дошак настоляна (назапашана, на столі ляжадь), яшчэ мо золата ў патпечку ест, а як памерла Аньця, зрабіў c аполак гроп, пясок сыпаўся, як хавалі. У міне сэрцо крывёй абліваласё, так я шкадавала яе. Cae., Стаўб. p. Ты от, Хвядося, падумай, як жыць мне старой, німагушчой? Сына забілі на вайне, нявестка аддзельна жыве, піша, спрадай yce i прыягджай да нас, чаго ты мучысса энная., А я як падумаю„ душа крывею залятая — родзіна! Як жа кідаць, куды ехаць на старась шчасьця йскаць! От i гібею адна. Гр., Слуц. р. СЭРЦА АДЫШЛО. Супакоіцца, перастаць хвалявацна. Зьвечарэла, залезла я на печ, думаю, гляну ў г'азэту. Аж нехто стук-стук'у шыбу i ўголас: «Цётка, пажар!» Я сь печы, на двор глянула — нічого, маё стаіць. Сэрдо адышло. А ў суседа бляск, гумно гарыць. Cae., Стаўб. р. Яна як палучыла ад вас пісьмо, сэрцо адышло, думала, што, можа, хворы ці што, чаму ні едзяця, ні пішаця. Там жа. СЭРЦА КРОУЮ (крывёй) АБЛІВАЕЦЦА чыё, у ка г о. Гл. СЭРЦА АБЛІВАЕЦЦА КРЫВЁЙ чыё, у к а го. ДУША КРЫВЁЙ ЗАЛЯТАЕ чыя, у каг о. СЭРЦА НЕ НА МЕСЦЫ ў ка г о. Хвалявацца, турбавацца, трывожыцца за лес каго. Яшчэ гэны сут сёньня, на сорам выставяць. Кап скарэй ужо гэны сут прайшоў, было п i сэрцо на месьце, а то думай. Бял., Лаг. р. Сэрцо маё ні на месьці: на дварэ цёмно, а дзяцей німа, дзе яны цягаюцца поначы, можа дзе заблудзіліся ў лесі. Жац., Стаўб. р. Картофяль мало будзя, чым гэто сьвінчо карміць, ліхо яго ведая, сэрцо ні на месьці ў бабы. Сав., Стаўб. р. СЭРЦА РАЗРЫВАЕЦЦА. Шкадав., жаласн., спачуван. Моцна перажываць, смуткаваць (з прычыны гора, няшчасця, бяды). Як людзі сем'ямі, дак адно тоё, другоё — другоё, адно кала дому, другоё — у кадхос, у іх i зярнята