Слоўнік беларускай народнай фразеалогіі (1972). Е. С. Мяцельская, Я. М. Камароўскі

 ◀  / 321  ▶ 
дваццаць пяць гот много вады сплыло, много што зьмяніласё. Сав., Стаўб. р. МОВУ (язык) АДНЯЛО (заняло) каму. Раптоўна страціць здольнасць гаварыць (ад страху, сполаху, па хваробе). Пыка Ганна бегала (па міліцыянера), Мар'я ў яшчык i кусок сала пыт паху. А гэта відзіў вісельнік: «Мар'я, палош сала». У той Map'i i мову ътняло. Ульян., Сен. р. Ішоў мой дзяцька ў Аколіцу, бачыць, сядзіць на дарозі воўк, вочы блішчадь. Са страху мову атняло, на тым разе мову атняло, думаў, будзіць нямы. Ну, але атпусьціла. Бяльм., Брасл. р. Сем дзён ляжыць (бацька) у бальніды, мову адняло, усё ўнутры згарэла, адно сэрца работая пака. Прыл., Мін. р. Колысь вірылы, шо знахорі, знахоркы вмілы вробляты; як вробыть, то можэ чоловік в вовка, в тыли, в кота чы в альбы шчо пырыкынутысь, можэ захворіты, можэ мову адняты, можэ молоко од чужэі коровы пырытягнуты, Шчо схочэ, тое зробыть знахор. Сім., Драгіч. р. Кажу: «Мне ўжэ адна дарога, дарога ў бальніду, бо ўжэ я ні магу ні йці, ні гаварыць, ужэ мову заняло. Гр., Слуц. р. Радзіёла бліска году маўчыць, тагды эты лучніковяд (жыхар в. Лучнікі) як гамянуў, дак ёй i мову заняло. Там жа. Тодар саўсім німожа, ляжыць на лошку. Янак казаў, што мову адняло. Сав., Стаўб. р. Ен мяне спрашываець, а мне язык адняло, сяджу рот разінуўшы i не знаю, што сказаць. Н. Тур., Уш. р. Ты як сказаў мне, што Стась яшчэ ні прыехаў, мне й мову адняло, так спалохалася. Жац., Стаўб. р. МОСТ-МОСТАМ. Скрозь i ўсюды, як услана, вельмі многа. У нас грыбоў многа. За паўчаса вядро ў коптар набярэш. Цяпер далжны каласавічкі быць, казьлячкі. А многа казьлячкоў, мост-мостам. Бяльм., Брасл. р. Во адзін невад злавіў на Мястры — трыццаць сем тон рыбы! Ляжала ў вадзе мост-мостам, бялёсенькая. Мік., Мядз. р. МОХ ПАРОС на кім. Худы, недагледжаны (пра чалавека ці жывёлу). Дзяўчонка тъкая талковая, пръстая, а ні есьць, ужо кот болій зьесьць. Аж мох на ей парос, цела такея жоўгья. Ляўк., Арш. р. I масла ё, i малако ё, й сала, а дзяцёнък худый, прама мох на ім парос. Там жа. I што ні раблю, сам бы еў, што ім (свінпям) даеш, а яны некія худыя, мох парос на іх, немач іх ведая. Гал., Стаўб. р
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

mapi, маря, тылй
5 👁
 ◀  / 321  ▶