Насовіч: І сцены маюць вушы; Прыказкі: І сцены маюць вушы; І вуглы вушы маюць. І Ў СЦЕН ЁСЦЬ ВУШЫ. Гл. І сцены маюць вушы. ІШЛА ХОЎРА ЖЫТА ЖАЦЬ, ЗАБЫЛАСЯ СЕРП УЗЯЦЬ. Кажуць іранічна пра таго, хто, адправіўшыся куды-н., забыўся ўзяць з сабой неаб- ходную рэч. «Фу, чорт, а мянташку не ўзяў», — падумаў ён [Васько] і ўжо ўголас, каб не выклікаць кпінаў, сам пажартаваў: — Ішла Хоўра жыта жаць, забылася серп узяць. Мікалай Васільевіч, а вастрыць касу пальцам загадаеш? (А.Асіпенка. Непрыкаяны маладзік). — Прыказкі: Пайшла рында жыта жаць, забылася сярпа ўзяць. ІШОЎ ВАЯКАМ, А НАЗАД РАКАМ. Гаворыцца насмешліва пра таго, хто выхваляецца сваёй адвагай. — Давай прыспешвай, — зверавата азірнуў- ся, нібы ўгадаў Імполевы думкі, Рэпка. — Нешта ты ўсё агінаешся. — Ішоў ваякам, а назад ракам. Адважны знайшоўся, — каламуццю закіпела ў Імполя злосць на Рэпку (В.Адамчык. Год нулявы). — Прыказкі: Ішоў да нас ваякам, а назад паўзе ракам. І Я НЕ Я І КАБЫЛА НЕ МАЯ. Гл. Я не я і хата не мая. КАБ ВЕДАЎ ЧАЛАВЕК, ДЗЕ СПАТЫКНЕЦЦА, ТО ПЕРАСТУПІЎ БЫ ТОЕ МЕСЦА. Гл. Каб (калі б) ведаў, дзе паваліцца, там, дык, то са- ломкі падаслаў бы. КАБ ВЕДАЦЬ ЧАЛАВЕКА, ДЫК ТРЭБА З'ЕСЦІ З ІМ ПУД СОЛІ. Гл. Каб пазнаць (ведаць) чалавека, дык трэба з'есці з ім пуд солі. КАБ (КАЛІ Б) ВЕДАЎ, ДЗЕ ПАВАЛІШСЯ (УПАДЗЕШ), СТАМ, ДЫК, ТО САЛОМКІ ПАДАСЛАЎ БЫ. Калі б ведаў, што здарыцца нешта непрыемнае, то асцярогся б, зрабіў бы інакш. Гаворыцца, калі чалавек, ба- чыць вынікі сваіх дзеянняў, учынкаў і шкадуе, што быў неабачлівы. — І навошта ж было шукаць сабе ліха?.. — А я вам і казала, каб не ездзі- лі, — ціха заўважыла Ліда, не падымаючы галавы. — Эх, — уздыхнуў Лабановіч, — каб ведаў, дзе павалішся, там саломкі падаслаў бы... (Я.Колас. На ростанях). [Федзя:] Хто ж мог нават падумаць, што ўсё так павернецца... Каб жа ведаў, дзе павалішся, дык саломкі падаслаў бы (В.Зуб. Злавацца не трэба). [Арсен] ужо здагадаўся, што ферма, на якую яго прывёз намеснік, «гасцявая», «узорна-паказальная»... Пацёгся пеш- шу, праявіў прынцыповасць: глядзець дык глядзець. Каб ведаў, дзе ўпа- дзеш, саломкі падаслаў бы... (М.Герчык. Вяртанне да сябе). Міла гаво- рыць: — Ну, што ж цяпер расстройвацца попусту, не падымеш яго. Ад- куль хто ведае. Нездарма ж людзі гавораць: калі б ведаў, дзе павалішся, то і саломкі падаслаў бы (В.Гігевіч. Варыянт). КАБ ВЕДАЎ ЧАЛАВЕК, ДЗЕ СПАТЫКНЕЦЦА (ПАКОЦІЦЦА), ТО ПЕРАСТУПІЎ БЫ ТОЕ МЕСЦА (САЛОМКІ ПАТРУСІУ БЫ). — Каб ведаў чалавек, дзе спатыкнецца, то пераступіў бы тое месца, — заўважыў Ціток (М.Лобан. На парозе будучыні). — Людскі быў чалавек... І жыць мог бы яшчэ доў- га... — Да-а-а... Каб ведаў чалавек, дзе пакоціцца, то саломкі натрусіў бы... (П.Місько. Градабой). — Насовіч: Каб веданне, айдзе павалішся, валей бы сесці там; Пры- казкі: Каб ведаць, дзе павалішся, саломкі бы падсцяліць; Каб ведаў, дзе 96