Янкоўскі: Дзетак узгадаваць — не грыбкоў назбіраць. ДЗЕТКІ ПАДРАСЛІ, ХАТКУ РАСТРАСЛІ. Пра вялікія выдаткі бацькоў на дарослых дзяцей. Так, выраслі дзеткі. Як гэта кажуць: дзеткі падраслі, хатку растраві? Падобна на праўду (А.Кажадуб. Стрэчанне). — Насовіч: Дзеткі падраслі, хатку растрэслі; Федароўскі: Як дзеткі па- драслі, то й куткі растрэслі; Прыказкі: Дзеткі падраслі — хатку растрэслі. ДЗЕ ТОЛЬКІ МУЖЫК З СЛАЎЦОМ, ТАМ ЗА ІМ ПУГА З ВУЗЛОМ. Устар. Пра бяспраўнасць селяніна. [Кароль:] Я не знаў, што мая вёска гэткі скарб — дзяўчыну мае. [Навум:] Не для нас, знаць, дзеўка-дворка. Добра кажа прыгаворка: гдзе толькі мужык з слаўцом, тэм зэ ім пуга з вузлом (В.Дунін-Марцінкевіч. Сялянка). — Прыказкі'. Дзе толькі мужык з слаўцом, там за ім пуга з вузлом. ДЗЕ ТОНКА, ТАМ ІРВЕЦЦА. Гл. Дзе коратка (тонка), там ірвецца. ДЗЕ ФЭСТ, ТАМ І Я ЕСТ. Гаворыцца, часцей іранічна, пра тых, хто любіць пастаянна наведваць гулянкі, сходы і пад. У Мядзведзічах было сёння трохі чужога народу з суседніх вёсак. Гэта найбольш былі браты, сваты, швагры, зяці і іншыя катэгорыі сваяцтва. Шмат якія з іх былі та- кія аматары, што смела пра сябе маглі сказаць: дзе фэст, там і я ест (К.Крапіва. Мядзведзічы). * Зазыба стаяў на праходзе, і ў яго твары пад скурай хадзілі жаўлакі. Ён усяго мог чакаць ад сваіх верамейкаўцаў — дзе толькі фэст, і яны заў- сёды там, — але тое, што пабачыў зараз, не ўкладвалася ў галаве: выхо- дзіла, толькі звядзі вочы, як адразу разнясуць усё па дварах (І.Чыгрынаў. Плач перапёлкі). — Прыказкі: Дзе фэст, там і я ест. ДЗЕ ХАДЗІЎ, ТАМ НЯМА. Гл. Дзе быў (хадзіў), там цяпер, ужо няма. ДЗЕ ЦЕСНА, ТАМ ПАЦЕШНА. Кажуць, калі дзе-н. сабралася шмат на- роду і цесната не перашкаджае ім быць добразычлівымі адзін да аднаго. Сім.: У цеснаце, ды не ў крыўдзе. — Дзе цесна, там пацешна, — увіхаю- чыся з трыма крэсламі, са сталом і адзежаю, некалькі раз пераказаў Ры- гор. — А хоць бы жанчыне даць дарогу. — Не турбуйцеся за мяне (Ц.Гартны. Сокі цаліны). — Цеснавата крыху ў нас будзе, але што ты зробіш, — ліслівіў Заяц. — Дзе цесна, там пацешна, — перабіраў у ру- ках ружанец Гадлеўскі (І.Гурскі. Вецер веку). — Прыказкі: Дзе цесна, там пацешна. ДЗЕ ЧОРТ САМ НЕ ЗМОЖА (НЕ МОЖА), ТУДЫ (ТАМ) БАБУ ПА- ШЛЕ. Гаворыцца пра жанчыну з неадабрэннем за які-н. яе непрымальны ўчынак. Маўляў, дзе чорт сам не зможа, туды ён бабу пашле; браты, — жыўшы што дай божа! — разлучыліся ў тузе. Бо Ульяна сплетняй многа ляпеча злым языком... (В.Дунін-Марцінкевіч. Быліны, расказы На- вума). Купіў чорт бабе-звадыяшцы чаравікі, але баіцца аддаць іх проста бабе — з рук у рукі. Выразаў ён даўжэразную тычыну, пачапіў на яе ча- равікі і аддаў іх бабе. З таго часу і пайшла гутарка: «Дзе чорт сам не зможа, туды ён бабу пашле» (Я.Колас. Баба і чорт). Смалы б пякучай нэ гэткі язычок! Нездарма ж кажуць: дзе чорт не можа, там бабу па- шле... Яна, гэтая Фрося, няйначай, і разносіць па вёсцы ўсю бязглуз- дзіцу пра мяне (Т.Бондар. Жывыя жывуць). * [Навум:] Пайду ды прышлю тут яго жонку. Хіба янэ дасць рады. Бо добра кажа прымаўка: куды чорт не даступіццэ, туды бабу пашлець (В.Дунін-Марцінкевіч. Сялянка). [Трэці казак:] Ой, рызыка вялікая, бабе даручаць справы выведаў!.. [Віцька:] Баба хігрэй ад чорта! [Першы казак:] Нездарма кажуць, дзе чорт не возьме, баба справіцца!.. (У.Галубок. Пан Сурынта). 69