М.Лобан. Шэмеш). [Сіман:] Так, да пары збан ваду носіць: ручка адарвецца — збан паб'ецца. Я ведаю, народ паборамі, пакутай па вё- сках высушан, як цэр счарнелы (М.Клімковіч. Георгій Скарына). Партызаны падвялі Пясецкага, у яго былі звязаны назад рукі. Ён увесь калаціўся ад страху. — Да пары збан ваду носіць: вушка адарвецца і збан паб'ецца, — гаварыў Гарашчэня (І.Гурскі. Лясныя салдаты). — Яго хоць за руку і не злавілі, а ўсе ведаюць, што ён злодзей... — А калі ведаюць, то і добра, да пары да часу збан ваду носіць, а як ручка адар- вецца, дык і збан паб'ецца... (Л.Арабей. Сіні бор). * [Даміцэля:] Будзь пэўным, што шахраванне [круцельства] будзе гла- дка схадзіць, пакуль гэта будзе не праз меру. [Пятрук:] Гэта кажуць, па- неначка, патуль жбан ваду носіць, пакуль не прарвецца вуха, а там... (В.Дунін-Марцінкевіч. Залёты). Проста накас, скокам-бокам жылося, вя- лося, але, як кажуць, да часу жбан вадзіцу носе (Я.Купала. За чужую елку). — Цэлыя? — Мы не гаршкі, каб... — І гаршчок да пары ваду носіць... (Ц.Гартны. Сокі цаліны). — Насовіч: Да пары жбан ваду носіць; Федароўскі: Да пары збан ваду носіць: вушка адарвецца і збан разаб'ецца; Прыказкі: Да пары збан ваду носіць: як вуха (ручка) уварвецца, той й збан паб'ецца. ДАРАВАНАМУ (ДАРОВАНАМУ, ДАРМОВАМУ) КАНЮ Ў ЗУБЫ НЕ ГЛЯДЗЯЦЬ Тое, што лёгка дасталася каму-н., не павінна ім абмяркоў- вацца ці прыдзірліва ацэньвацца. Выступіла Анюта: — Дараванаму каню ў зубы не глядзяць. А я такі поп, што прымаю і боб... Алёнка пасаро- меецца, а я — не (П.Місько. Хлопцы, чые вы будзеце...). — Глядзі, каб глёўкі не быў, каб скарынка ад мякішу не адстала. Ды і не перакіс каб — сама ведаеш, каму хлеб, хто есці яго будзе. — Зжаруць. Які спяку, такі і зжаруць. Дарованаму каню ў зубы не глядзяць, — не сунімалася Сонька (Б.Сачанка. Вялікі Лес). — А каб не было сумна ў дарозе, вось вам пра наш, а цяпер ужо і пра ваш край, — працягнуў на- чальнік хадакам па кніжачцы. — Дармоваму каню ў зубы не глядзяць. Прыгодзіцца, дзеля сяго дзела, — сказаў Даніла, хаваючы кніжачку ў клунак (А.Пальчэўскі. Жнівеньская раніца). Антось забраў алоўкі і сха- ваў іх у куфэрак. Ён не прабаваў, трымцяць яны ці звіняць, бо ведаў, што дармоваму каню ў зубы не глядзяць (А.Чарнышэвіч. Світанне). Дальбог, не можам пазнаць — хто. Быццам нехта знаёмы і як бы не- знаёмы. Ды што там — дармоваму каню ў зубы не глядзяць. Браточак родненькі, от жа павязло нам — на мужчыну ўзбіліся (М.Сяднёў. І той дзень надышоў). ДАРАГАЯ (ДОРАГА) ЛЫЖКА К АБЕДУ. Дарагое, вартае ўвагі тое, што зроблена, атрымана своечасова, у патрэбны момант. [Каравай:] Пачакай, паспееш. [Скаромны:] Вам грошы трэба, а мне час дораг. За тэрміны я буду вельмі строгі. Як кажуць: дарагая лыжка к абеду. Тыдзень — максімум. Тыдзень — наша галоўная ўмова (А.Макаёнак. Таблетку пад язык). — Пакуль што — ніякіх пробліскаў. Можа, толькі будзе пашы- рацца будаўніцтва. — Дарагая лыжка к абеду, — сказала маці і ўзды- хнула, уважліва паглядзеўшы на Вераніку (У.Дамашэвіч. Німфа). Заўтра ты цётцы не трэба. Дорага лыжка к абеду. Ёй трэба бульбу пасадзіць (А.Кудравец. Раданіца). * [Віхура:] Братухна ты наш... Ды сядай, сядай... Нарэшце сваіх дача- каліся... Разумееш, якраз у пару, а кажуць жа, што дорага лыжка ў абед (І.Гурскі. Новы горад). — Насовіч: Дорага ложка к абеду; Прыказкі: Да абеду лыжка дорага: Дарага лыжка перад абедам; БРС: Дарагая лыжка к абеду. 63