ёсць прымаўка: «Хто сцеражэцца, таго і бог сцеражэ» (І.Новікаў. Да сві- тання блізка). — Насовіч: Сцеражонага і бог стражэць; Федароўскі: Сцеражонага і бог сцеражэ; Прыказкі: Беражонага бог беражэ; Асцярожнага і бог сцера- жэш). БЛІЗКА (БЛІЗКІ) ЛОКАЦЬ, ДЫ (А) НЕ ЎКУСІШ. Хоць здаецца, што і лёгка ажыццявіць што-н., але нельга дасягнуць жаданага. Сін.: Смачны жабе арэх, ды зубоў бог не даў. [Мікола:] А яно такі і крыўдна сядзець ды глядзець, як чужыя дзядзькі каля маладой увіхаюцца. [Госця:] І праўда, хіба ж гэта не здзек! Напроціў пасадзілі і сталом адгарадзілі. [Паўліна:] Блізка локаць, ды не ўкусіш (К.Крапіва. Пяюць жаваранкі). А ён [сцяг], як і раней, развяваўся пад сінню нябёс, наганяючы на па- ліцыянтаў злосць і трывогу. Блізкі локаць, ды не ўкусіш... (П.Пестрак. Сустрэнемся на барыкадах). А мяне раз — і сухапутным мараком зрабілі! З берага на тыя караблі пазіраў. Блізка локаць, а не ўкусіш, так і тое мора... дражнілася толькі (Э.Ярашэвіч. Практыка ў Вербічах). — Былі, браток, блізка былі [немцы ад Масквы]. Але, як той казаў, блізка локаць, ды не ўкусіш, — адказаў дзядзька Хведар (Я.Курто. Дарога бя- жыць насустрач). — Прыказкі: Блізка локаць, ды не ўкусіш. БЛІЗКА ВІДАЦЬ, ДЫ ДАЛЁКА ДЫБАЦЬ. 1. Не так і блізка што-н., як здаецца. Гаворыцца ў дачыненні да таго, хто ідзе ці едзе. — А гэта зусім блізка, вунь, відаць! — Блізка відаць, ды далёка дыбаць, — сказаў Асадчы. — Да таго ляска — кіламетраў пятнаццаць з гакам... (І.Гурскі. Неспакойныя характары). — Здавалася ж, адтуль рукою падаць да зара- сніку. — Блізка відаць, ды далёка дыбаць, — незадаволена адказаў Міхась (М.Аўрамчык. Палон). — Сядайце, падвязём, а то блізка відаць, ды далёка дыбаць, — гасцінна запрашалі шафёры, спыняючыся каля падарожнікаў (Р.Няхай. Туман над стэпам). Блізка відаць, ды далёка дыбаць, як людзі кажуць. Косціку здавалася, што да таго лесу рукой па- даць, а вось ідзе, ідзе і ніяк да яго не дойдзе (Л.Арабей. Сіні бор). ХОЦЬ І ВІДАЦЬ, АЛЕ (ДЫ) ДАЛЁКА ДЫБАЦЬ У народзе кажуць: хоць і відаць, але далёка дыбаць. Так і тут. Амаль цэлы дзень дыбаеш, а Клінка і відам не відаць (М.Пянкрат. Ведрыцкія напевы). 2. Не так лёгка дасягнуць таго, пра што марыць хто-н. Пра цяжкасці вы- канання якой-н. задумы. [Нодэльман:] А ты што?.. Тэхнікай авалодваеш? [Карнейчык:] Бяру ва ўсе лапаткі. Хачу галоўнага інжынера дагнаць і перагнаць. [Нодэльман:] Ого! Блізка відаць, ды далёка дыбаць (К.Кра- піва. Канец дружбы). * Потым Сарока пацікавілася: — А хто яе [грэблю] будзе будаваць? — Хто?! Самі! — Аге! Лёгка сказаць, ды — далёка дыбаць! (І.Мележ. Людзі на балоце). — Насовіч: Блізка відаць, ды далёка дыбаць; Ляцкі: Хоць відаць, ды далёка дыбаць; Прыказкі: Блізка відаць (зіраць), ды далёка дыбаць. БЛІЗКІ ЛОКАЦЬ, ДЫ НЕ ЎКУСІШ. Гл. Блізка локаць, ды не ўкусіш. БОГА ХВАЛІ І ЧОРТА НЕ ГНЯВІ. Гл. І бога хвалі і чорта не гняві. БОГ ДАЎ, БОГ І ЎЗЯЎ. Гаворыцца, часта як суцяшэнне, пра чыю-н. смерць, а таксама пра страту чаго-н. Айцец Мікалай сядзеў некаторы час у глыбокім разважанні і ў смутку. Але ён успомніў многапакутная Іова, заспакоіўся і сказаў: — Што тужыць, маці? Бог даў, бог і ўзяў. — Даць то даў, а забраў [мяккія крэслы] Сівалдайкін, — паправіла яго ма- тушка (Я.Колас. Пракурор). [Глушак] хоць супакойваў сябе: бог даў — бог і ўзяў; хоць разважаў цвяроза: не ведаў жа, што так кончыцца, — 35