Студзень мяце — ліпень залье. Мятла. Новая мятла па-новаму мяце. Мяшок. Шыла ў мяшку (у мяху) не схаваеш (не ўтоіш). Набрацца. З добрым гаспадаром нажывешся, з дрэнным гора набярэшся. З кім павядзешся, ад таго і набярэшся. Наваляцца. Новае сітца на калку навісіцца, а старое і пад лаўкай наваля- ецца. Наваяваць. Хто языком штурмуе, не шмат наваюе. Навесіць. На чужы рот (язык) замок не навесіш (не павесіш). Навыецца. Новае сітца на калку навісіцца, а старое і пад лаўкай наваля- ецца. Павітацца. На кожны чых (на ўсякае чханне) не наздароўкаешся (не па- вітаешся). Навука. У гадзюкі няма іншай навукі, як кусаць. Нага. Ваўка (воўка) ногі кормяць. Жонка не лапаць, з нагі не скінеш. За дурной галавой нагам неспакой (небалазе). Конь на чатырох нагах і то спатыкаецца. На назе бот скрыпіць, а ў гаршку трасца кіпіць. Не піў — не мог, а выпіў — ні рук, ні ног. Тады маці міла, як ногі мыла. Ты на гару, а чорт за наіу. У каня чатыры нагі, і той спатыкаецца. У нагах праўды няма. Хвалі каня пасля дарогі, а пана — як выцягнуў ногі. Ці за адну нагу вісець, ці за дзве — адна ласка. Чалавек на гару, а чорт за нагу. Як чалавек на гару, дык чорт за нагу. Нагнуцца. І да грыба трэба нагнуцца. Нагрэць. Шылам мора не нагрэеш. Надвое. Можа надвое варожа. Надвор'е. Добры гаспадар і сабаку з двара (з хаты) не выганіць у такую нягоду (у такое надвор'е, у такі дзень). Надрыжацца. Горш, калі баішся, і ліха не мінеш, і надрыжышся. Наесціся. Калі не наеўся, дык (то) і не наліжашся. Наелася пападдзя круп, дык жарствы захацела. Як на грамніцы нап'ецца певень вадзіцы, дык на Юр'я наесца вол травіцы. Нажыцца. З добрым гаспадаром нажывешся, з дрэнным гора набярэшся. Нажыць. На вяку (жывучы) усяго нажывеш — і Кузьму татам назавеш. Назад. Ашуканствам можна свет прайсці, але назад не вернешся. Задам (назад) толькі ракі поўзаюць (паўзуць, ходзяць). Закінеш назад — знойдзеш наперадзе. Ішоў ваякам, а назад ракам. Кінь назад — знойдзеш наперадзе. Круцячы, свет пройдзеш, але назад не вернешся. Маной (няпраўдай, хітрасцю, круцельствам) свет пройдзеш (пярой- дзеш), а (але, ды) назад не вернешся. Назбіраць. Дзетак узгадаваць — не грыбоў назбіраць. Назвацца. Назваўся груздом — лезь у кош (кошык). Назваць. На вяку (жывучы) усяго нажывеш — і Кузьму татам назавеш. 301
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

надворе, напецца, юря
8 👁