Зіміца. Грамніцы — палавіна зіміцы. Зімні. Зімняя ночка — бацьку сарочка. Зімой. Рыхтуй калёсы зімой, а сані летам. Злавіць. Вады не засіліш не паварушыўшыся, рыбкі не зловіш не па- мачыўшыся. За двума зайцамі пагонішся, ніводнага (ні аднаго) не зловіш. Не злавіў — не злодзей. Не злавіў (не ўзяў) за руку, не кажы што злодзей. Не злавіўшы, не кажы, што злодзей. Не злоўлены — не злодзей. Слова не верабей, выпусціў (выпусціш, вылеціць, вылецела) — не зловіш. Старога вераб'я на мякіне не зловіш (не падманеш, не правядзеш). Злазіць. Злазь з даху і не псуй гонту (гонты, гонтаў). З чужога воза і сярод гразі (броду) злазь (злазяць, злезеш). Злезці. З чужога воза і сярод гразі (броду) злезеш. Злодзей. Злодзей хоць вуглы пакіне, а агонь усё забярэ. Злодзею адна дарога, а хто шукае, таму многа. На злодзеі шапка гарыць. Не злавіў — не злодзей. Не злавіў (не ўзяў) за руку, не кажы што злодзей. Не злавіўшы, не кажы, што злодзей. Не злоўлены — не злодзей. Хто ў лесе не злодзей, той дома не гаспадар. Злосць. Як няма рыбы без косці, так і няма чалавека без злосці. Злы. Любіў добрае, палюбі ж і злое. Няма таго злога, каб не выйшла на добрае. Злюбіцца. Сцерпіцца — злюбіцца. Зляпіць. Зляпіў бог душу — ні ў пень, ні ў грушу. Змагчы. Дзе чорт сам не зможа (не можа), туды (там) бабу пашле. Змарыць. Родная зямелька як зморанаму пасцелька. Змачыць. І рыбы не хачу, і адзежкі не змачу. Зміцер. Хіцер Зміцер, але (ды) і Саўка не дурань (не дурны). Зміцер. Хіцёр Зміцер, ды і Саўка не дурны. Змяніцца. Усё цячэ, усё змяняецца. Знаёмы. Скажы мне, з кім ты знаёмы, і я скажу, хто ты. Знайка. Нязнайка ляжыць, а знайка бяжыць. Знайсці. Закінеш назад — знойдзеш наперадзе. Захацеўшы сабаку выцяць, палку знойдзеш. І за лучынку знойдзе прычынку. І за шчэпку знойдзе прычэпку. Калі захочаш сабаку выцяць, то кій знойдзеш. Кінь (кінеш, закінь) наперад (уперад) — знойдзеш ззаду. Кінь (кінеш) за сабою, то знойдзеш перад сабою. Кінь назад — знойдзеш наперадзе. Кінь перад сабою, знойдзеш за сабою. Лепш (лепей) з разумным згубіць, чым з дурнем знайсці. Не шукай бяды, яна сама цябе знойдзе. Не шукаючы, не знойдзеш. Свіння лужыну (лужу) знойдзе. Знайсціся. Была б (абы) шыя, а хамут знойдзецца. 283
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

верабя
7 👁