ЯКІ
ЧОРТ
ХОМКА,
ТАКАЯ
ЯГО
ЖОНКА.
Абодва
аднолькавыя
ў
якіх-н. адмоўных адносінах. І бацька ато гэткі самы рызыкант быў: які
чорт Хомка — такая яго жонка (З. Бядуля. Летапісцы).
— Насовіч: Які Хомка, такая яго й жонка; Прыказкі: Які Хомка, такая
і жонка; Які чорт Хама, такая й сама; Які чорт Фомка, такая яго жонка.
ЯКІЯ САМІ, ТАКІЯ І САНІ. Кожны мае тое, чаго заслугоўвае, чаго ва-
рты, што адпавядае яго становішчу. Сін.: Якая заслуга, такая і пашана;
Якая птушка, такое і гняздзечка. — Якія самі — такія і сані, якая вёс-
ка — так і людзі ў ёй жывуць. Бяднота. Няма ніводнай хаты прастор-
най, чыстай — курнікі (М. Нікановіч. Перарадзіліся). Якія самі, такія і
сані. Ты, хлопча, на вялікае не замахвайся. Хопіць табе рабенькай, кры-
венькай (І. Навуменка. Бульба). [Альжбета:] А што ж ты хацеў яшчэ?
Якія самі, такія і сані (І. Козел. Папараць-кветка). Дзякуючы прадзедаў-
скай тэхналогіі мы глумілі і глумім драўніну. Як кажуць, якія самі, такія
і сані (А. Дзік. Светлагорскі бумеранг).
— Насовіч. Якія мы самі, такія нашы й сані; Прыказкі: Якія самі, та-
кія і сані.
ЯК (КАЛІ) УДАСЦА ЖАРАБЁ (БЫЧОК) З ЛЫСІНКАЙ, ДЫК І ЗДОХ-
НЕ (САСТАРЭЕ) ТАКІМ (З ЛЫСІНКАЙ). Пра нязменнасць характару
чалавека, яго прывычак, перакананняў і інш. Сін.: Гарбатага магіла выпра-
віць. [Марфа:] Ты ад мяне нікуды не ўцячэш... Як удасца бычок з
лысінкай, дык з лысінкай і здохне. [Ісакоўскі:] Што ты да мяне
маеш? (І. Гурскі. Свае людзі). [Лабыш:] Сядзеў [Адась] тры гады ў турме
за лістоўкі? Сядзеў. Думаеш, ён перамяніўся пасля гэтага? Не верыцца
мне! Калі ўдасца жарабё з лысінкай, дык і здохне такім... (І. Козел. Па-
параць-кветка). [Агата:] А што я магу адна зрабіць са сваім вырадкам?
Кажуць нездарма, што як удалося жарабё з лысінкай, дык і састарэе
такім! (А. Махнач. На паляванні). УРОДЗІЦЦА ЦЯЛЯ З ЛЫСІНКАЮ,
ТО І З ЛЫСІНКАЮ ЗДОХНЕ. А на даярак напаў дурны смех. Адна
вельмі сакатала — Лідачка-развядзёха: «Кэ-кэ-кэ-кэ!» Не даспадобы та-
кія людзі Тарасісе: «Цьфу, пустальга! Уродзіцца цяля з лысінкаю, то і з
лысінкаю здохне...» (П. Місько. Сітус інверсус). УРАДЗІЛАСЯ ЦЯЛЯ З
БЕЛАЮ ЛАПІНКАЮ НА ЛБЕ, ТАК ЯНО І ПАМРЭ. — Нічога, мама,
не бядуй, — пачаў супакойваць маці Раман. — Я трохі ў парадак
селішча прывяду, папраўлю што-кольвечы. І з Мішкам, Пятром, Кла-
ваю пагавару... — Думаеш, я з імі не гаварыла? Але... Урадзілася цяля
з белаю лапінкаю на лобе, так яно і памрэ (Б. Сачанка. Непаваротлівы
пухнаты чмель...). З ЯКОЮ ЛЫСІНКАЙ ЦЁЛКА НАРАДЗІЛАСЯ, З
ТАКОЙ І ЗДОХНЕ. Пазнаю, пазнаю: акураціст! З якою лысінкай цёлка
нарадзілася, з такой і здохне. Пазнаю і схілен верыць (М. Лужанін.
Трое). ЛЫСАЕ ЦЯЛЯТКА І ЗДОХНЕ З ЛЫСІНКАЙ. — Вось і я ду-
маю, што вы навучыце яго варушыцца хутчэй. — Хто яго навучыць?
Лысае цялятка і здохне з лысінкай! (А. Чарнышэвіч. Затор на двацца-
тым).
* «А за што на яго тачыць зубы, — Мануйла адводзіў і ад хрыстапра-
даўца гнеў. — З лысінкай ён нарадзіўся, з лысінкай і памрэ» (М. Гроднеў.
Нязведаная даль). Але ж нездарма пра тое цялятка з лысінкай кажуць
людзі. Гэтак, пэўна, і чалавек. Што катораму наканавана ў жыцці (М. Гіль.
Прагал). — Цяпер ужо, бацька, позна пра гэта гаварыць. Нічога не вер-
неш. — Тут, як той казаў, і на яе, і за яе. Яно-то, канечне, як уродзіцца
цялятка з лысінкай, дык і на мясакамбінат з лысінкай адвязуць (В. Ма-
коўскі. Бацькава слова).
240
9 👁