нясі! Шчасце якое! Патрэбен ты мне, як хата сабаку (І. Мележ. Людзі на балоце). — Насовіч: Чаго не ясі, таго і ў рот не нясі; Янкоўскі: Чаго не ясі, таго і да рота не нясі; Ліцвінка: Чаго не ясі, таго ў рот не нясі. ШУКАЙ ЖОНКУ Ў ГАРОДЗЕ, А НЕ Ў КАРАГОДЗЕ. Гаворыцца як па- рада хлопцу пры выбары жонкі. Сін.: Выбірай жонку не на ігрышчы, а на іржышчы. — Чаму не танцуеш..? — Не хочацца, дзядзька, — сказаў Андрэй. — І то праўда, — адразу згадзіўся Лаўрэн. — Мой нябожчык бацька казаў: «Шукай жонку у гародзе, а не ў карагодзе» (Л. Дайнека. Людзі і маланкі). НЕ ВЫБІРАЙ ДЗЕЎКУ Ў КАРАГОДЗЕ, А Ў АГАРО- ДЗЕ. Дзядуля некалі жартаваў: «Не выбірай дзеўку ў карагодзе, а ў ага- родзе». Карагодам лічылі будні жыцця, а гародам — у каго як, і прыма- ўкі цалялі дасціпна: праз агонь скачы, а дзеўку сам сачы (В. Дубінка. Не плач, душа мая). — Прыказкі: Не выбірай дзеўку ў карагодзе, а шукай у агародзе. ШЧАСЦЕ АДНО НЕ ХОДЗІЦЬ, БЯДУ ЗА САБОЮ ВОДЗІЦЬ. Кажуць, калі каго-н. раптоўна напаткае бяда. Волька выпраўляла Марціна з пла- чам, быццам ён ужо садзіўся ў турму. Сказала яму, стрымліваючы слёзы, але ўсхліпваючы: — Гэта ўсё-такі праўда: шчасце адно не ходзіць, бяду за сабой водзіць... (В. Каваленка. Падвышанае неба). Рада маці. Усе ёй зайздросцілі. Але праўду людзі кажуць: шчасце адно не ходзіць, бяду за сабою водзіць. Трапіў яе сын пад страшэнную наваль- ніцу. Як ляснула маланкай, ён і ўпаў нежывы (В. Шырко. Хай людзі ба- чаць). ШЫЛАМ КІСЯЛЮ НЕ СХВАЦІШ (НЕ СХОПІШ). Пра марнасць чыіх-н. намераў, немагчымасць дасягнуць чаго-н. Шылам кісялю не схваціш. Нічога мне гэты святы пісьмапісец не зробіць. Аднак.. чаго ён ад мяне хоча? (З. Бядуля. Сярэбраная табакерка). — Прыказкі: Шылам кашы не схваціць. ШЫЛАМ МОРА НЕ НАГРЭЕШ. Дзейнічаючы мізэрнымі сродкамі, не да- б'ешся ніякіх вынікаў. — Выходзіць, нейкую затаўку да прыварка і вам даюць. Унь як смачна пахне. — А як жа, даюць трохі. — Раман прыж- мурыўся, хітра зірнуў на сына. — Шылам мора, сынок, не нагрэеш. З'еў бы сам, дык толк быў бы, а так кожнаму і панюхаць не дастанецца (С. Грахоўскі. Рудабельская рэспубліка). — Рапановіч: Шылам свет не нагрэеш. ШЫЛА Ў МЯШКУ (У МЯХУ) НЕ СХАВАЕШ (НЕ ЎТОІШ). Немагчыма ўтаіць тое, што само сябе выдае. Азнаёміўшыся з данясеннямі афіцэ- раў, нахмураны генерал устаў і захадзіў па пакоі. «Шыла ў мяшку не схаваеш, — падумаў ён. — Прыйдзецца афіцыйна давесці да ведама войска» (І. Гурскі. Вецер веку). У рэдакцыі пакуль нічога не заўважалі, а Таня нікому нічога не расказвала, нават Любе. І ўсё ж — шыла ў мя- шку не схаваеш. Першая зноў-такі заўважыла Люба (Л. Арабей. Дзень мінулы, дзень наступны). Кажуць, шыла ў мяшку не схаваеш — пра маю здольнасць прадбачыць падзеі даведаліся і настаўнікі (Б. Сачанка. Трэцяе вока). Ад яе, ад маці, Валодзя стараўся ўтаіць прычыну частых затрымак у Каласках. Смешны ён, шыла ў мяху не схаваеш (І. Капыло- віч. Бяроза на мяжы). Шыла, як кажуць, у мяху не ўтоіш, так і Дзянісава сцежка атапталася, і сябры даведаліся, што ў вёсцы Бягунцах жыла нейкая сіраціна, каторая прыглянулася сіраціне (У.Галубок. По- сная гусяціна). — Прачулі, гады, у якой ты арміі. — Што ж, шыла ў мяшку не ўтоіш (М. Ткачоў. На беразе Сожа). Вечарам прыйшоў дзя- дзька Ігналь. Ля парога спыніўся і ціха спытаўся у Алесевай маці: — Ведае ўжо? — Ведае. — Не трэба было казаць хвораму... — Шыла ў 235