зыка за дзвярамі раптам абарвалася. Стала ціха-ціха. Хрысціна аж за-
смяялася са сваіх страхаў: пужаная варона і куста баіцца. Гэта ж зяць,
Ігар, калі нешта робіць, дык уключае музыку (А. Асіпенка. Рэха даўніх
надзей). — Пяцёра мужыкоў з бярданкамі раззороілі ледзь не ўзвод сал-
дат. І гэта — армія?.. — Што вы, Казімір Андрэевіч! Вас дрэнна інфар-
мавалі. Там было каля сотні бандытаў. Разумееце? Іх ужо каля сотні! —
Праўду кажуць, пужаная варона і куста баіцца, так і гэтыя легіянеры
(С. Грахоўскі. Рудабельская рэспубліка). Па шпалах, павольна ступаючы,
ішоў немец. Але ён чамусьці больш глядзеў у бакі, чым на рэйкі, і хутка
мінуў гэта месца. — Пужаная варона куста баіцца, — з усмешкай на
твары прамовіў Максім (А. Стаховіч. Шумяць лясы). НАПАЛОХАНАЯ
ВАРОНА І ВЕРАБ'Я БАІЦЦА. Не хацелася псаваць з ім [Іваноўскім]
адносіны
ці
выклікаць
падазрэнне.
Напалоханая
варона
і
вераб'я
баіцца. А ён вунь як напалоханы (І. Новікаў. Дарогі скрыжаваліся ў
Мінску).
*— А раптам ты вільнеш хвастом, сказаўшы «адзью»? Як тады сы-
скаць свае кроўныя грошы? Судом? — А ты хіба хочаш, каб кінула
цябе? — Палоханая варона і кусту не давярае, — спаслаўся Іван на люд-
скую прыказку (АПальчэўскі. Чорны дзень).
—
Насовіч: Напужаная варона і вераб'я баіцца; Прыказкі Пужаная
варона куста баіцца.
ПУСТАЗЕЛЛЕ З ПОЛЯ ВОН. Ад непатрэбнага, бескарыснага ці шкоднага
чалавека ахвотна пазбаўляюцца. — З Мінска паведамляюць, што пака-
раны смерцю рэдактар фашысцкай «Беларускай газеты» Уладзіслаў Ка-
злоўскі і бургамістр горада Вацлаў Іваноўскі, — дакладваў ад'ютант. —
Пустазелле — з поля вон, — махнуў рукою Былінскі, збіраючыся ісці
(І. Гурскі. У агні). Калі ўбачыце, што [Пракоп] перашкаджае вам, блы-
таецца між ног, то я вам раю: пустазелле — з поля вон (А. Макаёнак.
Узыходы шчасця). [Віктар:] Каб на мой розум, дык адмяніць бы плату
за кандыдацтва і — усё. Навука пазбавілася б ад баласту. Засталіся б са-
праўдныя вучоныя. А пустазелле з поля вон... Хаця, канечне, усё скла-
даней, чым думаецца... (Л. Левановіч. На возеры).
— Прыказкі Ліхая трава з поля вон.
ПУСЦІ СВІННЮ ПАД СТОЛ, ТО ЯНА ЗАХОЧА І НА СТОЛ. Кажуць з
асуджэннем пра грубага, нявыхаванага чалавека, здольнага зрабіць каму-н.
розныя непрыемнасці. Мужчыны дружна падхапілі каляску і адвярнулі,
але, адварочваючы, выкінулі панскае сядзенне, адкуль пасыпаліся бу-
тэлькі з выпіўкамі і вяндліна, заверчаная ў паперу. — Мядзведзі вы! —
крыкнуў пан: — толькі шкоды наробіце. — Эх, пане, дзе чубы траш-
чаць, там і пэйсы ляцяць, — сказаў Грыгор. — Пусці свінню пад стол,
то яна захоча і на стол, — не вытрымаў фурман (Я.Колас. У балоце).
— Насовіч: Калі за стол, дык і ногі на стол; Ляцкі: Пасадзі свінню за
стол, а яна й ногі на стол; Прыказкі: Пусці свінню пад стол, яна залезе на
стол; Пусці свінню за стол, яна з нагамі на стол.
П'ЯНАМУ
І
МОРА
ПА
КАЛЕНА.
П'янаму
нічога
не
страшна,
усё
нічога не значыць. «Паддопытны» сарамяжліва і вінавата апускае вочы,
хвілінку думае. — П'янаму, гаспадзін следчы, і мора па калена, — жур-
ботна прызнаецца ён і дадае: — А за кампанію, як кажуць, цыган па-
весіўся (Я. Колас. На ростанях). Цені нешта замармыталі, але не
спыніліся: вядома, п'яным і мора па калена (А. Якімовіч. Цяжкі год).
Страшна бачыць гэта, страшна чуць: каб у мірны час сярод белага дня
гінулі людзі!» Але прычына адна — былі п'яныя. Перацанілі свае сілы.
П'янаму мора па калена, а тут нейкі канал, два метры глыбіні... Але, як
на бяду, то і гэтага хопіць (У. Дамашэвіч. Плач па сыну).
174
Дадатковыя словы
адютант, верабя, пянаму, пяным, пяныя, раззброілі
24 👁