ПАСЛЯ БОЙКІ КУЛАКАМІ (РУКАМІ) НЕ МАХАЮЦЬ. Бескарысна і позна дзейнічаць, абурацца, апраўдвацца пасля таго, калі ўжо што-н. зро- блена, адбылося. Не раю вам гэтага рабіць, пасля бойкі кулакамі не ма- хаюць. Разбіты надзеі... Усё прапала... (І. Гурскі. Вецер веку). — Ты крыўдуеш, што я пайшоў дамоў з пушчы? — Што мне крыўдаваць, па- сля бойкі рукамі не махаюць (М. Машара. «Крэсы» змагаюцца). — Рапановіч: Пасля смерці рукамі не махай. ПАСМЯЯЎСЯ ГАРШЧОК З КАТЛА. Кажуць неадабральна таму, хто вы- смейвае каго-н., хоць і сам заслугоўвае насмешкі. Сін.: Пасмяяўся шалу- дзівы з пляшывага. [Базыль:] Ага, чаго ты, Янук, у хаце адседжваешся? [Янук:] А чаго ты толькі па сватах ды па вяселлях ходзіш? [Базыль:] Па- смяяўся гаршчок з катла. Ад дармавой гарэлкі і ты не вельмі адмаўляе- шся (І. Козел. Папараць-кветка). * Кажуць, кацёл з гаршка не насмяецца, бо абодва чорныя. Я, мае вы дзеткі, каб на цяперашні розум, то замуж за Сяргеевага бацьку не пайшла б (В.Шырко. Сцяжына да людзей). — Ляцкі. Насмяяўся чыгун з катла: абодва чорныя; Прыказкі. Па- смяяўся кацёл з гаршка, што той чорны; Насмяяўся гаршчок з катла, агледзеўся — і сам чорны. ПАСМЯЯЎСЯ ШАЛУДЗІВЫ З (КАЛЯ) ПЛЯШЫВАГА. Кажуць неада- бральна таму, хто высмейвае каго-н., хоць і сам заслугоўвае насмешкі. Сін.: Пасмяяўся гаршчок з катла. — У вас жа ў школе гэтак. Вучань не так літару вывеў — педсавет і настаўніку вымова. — Утрыруеце ўсё. Ну, утрыруйце, утрыруйце, што ж. Пасмяяўся шалудзівы каля пляшы- вага (Я. Ермаловіч. Зазімак). — Насовіч: Насмяяўся шалудзівы пляшываму; Прыказкі Пасмяяўся лысы з пляшывага; Насмяяўся голы з пляшывага. НАСПЕХ — ЛЮДЗЯМ НА СМЕХ. Гаворыцца як парада дзейнічаць не спяшаючыся, каб не памыліцца і не выклікаць насмешак. Сін.: Паспя- шыш — людзей насмяшыш. — Хутчэй, хутчэй, — падганяў Шацкі Аля- ксея. — Паспех — людзям на смех, — пільна ўзіраючыся ў шэрасць наперадзе, толькі і зазначыў Аляксей (Я. Васілёнак. Замець). — Няма куды спяшацца, — адказала статная, чарнабровая, мусіць, смялейшая за сваю сяброўку і, напэўна, намякаючы на цяжкасці ваеннай пары, па- цвердзіла сваю думку прымаўкаю: — Паспех — людзям на смех (М. Аў- рамчык. Палон). І ён жа, Лахановіч, таксама ж даўно, мусіць, пакутуе, мучыцца, нічога не піша... А Мо і правільна: паспех — людзям на смех. Хопіць, і так напісалі шмат глупства... (Б. Сачанка. На беразе Іслачы). Возера знікла. Вада сплыла разам з грашамі за работу ў тую трубу, што так неахайна прыстасавалі дарожнікі. Як кажуць, паспех — людзям на смех (Вожык. 1987, № 2). — Насовіч: Паспех людзям на смех; Прыказкі: Паспех людзям на смех; Скоры паспех людзям на смех. ПАСПЫТАЛА СВІННЯ ПАЛЕНА, ПАМЯТАЕ, ДЗЕ ПАЕЛА Кажуць пра таго, хто, пакараны за сваю віну, памятае пра гэта і асцерагаецца. Праўду кажа беларуская прыказка: «Паспытала свіння палена, памятае, дзе паела». А каб фашысцкая свіння не забылася і надалей, Чырвоная Армія бесперапынна напамінае ёй (К. Крапіва. Кацёл). — Прыказкі: Паспытала свіння палена, памятае, дзе паела. ПАСПЯШЫШ — ЛЮДЗЕЙ НАСМЯШЫ!!! Гаворыцца як парада дзейнічаць не спяшаючыся, каб не памыліцца і не выклікаць насмешак. Сін.: Паспех — людзям на смех. [Корань] выхапіў вудзільна, пацмокаў, паахкаў, зноў начапіў прынаду і закінуў вуду. — Не дарма кажуць: па- спяшыш — людзей насмяшыш, — вяртаючыся да кастра, шкадаваў ён 165