ражскім, — о, не! — папраўляецца Пашка, — нязваным госцем. А ня- званы госць горш за татарына, — сыпле ён (У.Паўлаў. Спелыя травы). — Паўкалька з рускай мовы: Незваный гость хуже татарына. У пры- казцы адлюстраваны адносіны да татараў у перыяд татарскага нашэсця. — Рапановіч: Няпрошаны госць горай за татарына. НЯХАЙ БАГАТЫ ДЗІВІЦЦА, ЧЫМ БЕДНЫ ЖЫВІЦЦА. Гл. Багаты дзівіцца, чым бедны жывіцца. НЯХАЙ ХОЦЬ ГАРШКОМ ЗАВУЦЬ, АБЫ Ў ПЕЧ НЕ СТАВІЛІ. Гл. Хоць гаршком заві (называй), адно ў печ не стаўляй (не стаў). НЯШЧАСНАМУ ІВАНУ НЯМА НІДЗЕ ТАЛАНУ. Гл. Беднаму (няшча- снаму) Івану няма нідзе талану. п ПА АБЛІЧЧЫ АПОСТАЛ, А ПА ЗУБАХ САБАКА. Пра таго, у каго зне- шняя ветлівасць, далікатнасць не адпавядае ўнутраным якасцям, здоль- насці прычыніць шкоду, непрыемнасці. Адносна Лабановіча пракурор заў- важыў, што гэты падсудны хоць і мала фігуруе ў абвінавачванні, але, як гаворыць народная прыказка, — па абліччы апостал, а па зубах сабака (Я.Колас. На ростанях). — Янкоўскі: Па абліччы анёл, а па зубах — сабака. ПА АДЗЕЖЫ СУСТРАКАЮЦЬ, А ПА РОЗУМУ ПРАВОДЗЯЦЬ. Пра ацэнку чалавека не па знешнім выглядзе і адзенні, а па яго ўнутраных якасцях, разумовых здольнасцях. Караткаватая куртка, з якой ён [Максімка] даўно вырас, рабіла яго смешным, але ён не звяртаў на гэта ўвагі, помнячы бацькавы словы: «Па адзежы сустракаюць, а па розуму праводзяць» (І.Гурскі. Максімка). ПА АДЗЕННІ СТРАЧАЮЦЬ, А ПА РОЗУМУ ПРАВОДЗЯЦЬ. Пятро сціпла пасміхаўся — сам ад сябе ён не быў у захапленні. Ды, зрэшты, знешні выгляд яго заўсёды менш за ўсё цікавіў. І не толькі таму, што ведаў прымаўку: «Па адзенні страча- юць, а па розуму праводзяць», а яшчэ і таму, што не любіў выдзяляцца і не мог трываць, калі апынаўся пад скрыжаваннем цікаўных позіркаў (У.Рубанаў. Каштаны). — Насовіч: Па адзенню страчаюць, а па вуму праважаюць; Прыказкі. Госця па адзежы сустракаюць, а па розуму праважаюць. ПА АДЗЕННІ СТРАЧАЮЦЬ, А ПА РОЗУМУ ПРАВОДЗЯЦЬ. Гл. Па адзежы сустракаюць, а па розуму праводзяць. ПАБАЧЫМ — СКАЗАЎ СЛЯПЫ. Кажуць з недаверам пра магчымасць здзяйснення таго, пра што гаварылася ў папярэднім выказванні. — Я — веру, — упэўнена сказаў сяржант. — Верыў і веру... Мы вернемся сюды зноў. Вось пабачыш. — Пабачым — сказаў сляпы, — няўпэўнена азваўся Лукашык (У. Дамашэвіч. Між двух агнёў). — Раманаў: Пабачым, як сляпы казаў; Прыказкі'. Сляпы сказаў: «Па- глядзім». ПАВІННУЮ ГАЛАВУ І МЕЧ НЕ СЯЧЭ. Таго, хто раскайваецца, не караюць. Кажуць, калі даруюць вінаватаму, які раскайваецца, або калі спадзяюцца на дараванне. — Каго на плаху? — вачыма паказвае на выбітае акно настаўнік. 5 С не ведае, што адказваць. — Павінную га- лаву меч не сячэ, — папярэджвае настаўнік. 5 С здагадваецца пра сэнс яго выслоўя (А. Васілевіч. Новы свет). Ну што ж, душа любезны, павін- 157