бязлітасна асмейваецца: на назе бот скрыпіць, а ў гаршку трасца кіпіць (К.Крапіва. Беларускія прыказкі). — Насовіч: На назе чаравік (бот) скрыпіць, а ў гаршку трасца кіпіць; Ляцкі: У другога бот скрыпіць, а ў гаршку трасца кіпіць; Прыказкі: У ча- батку рыпіць, а чорт у гаршку кіпіць. НА НАШ ВЕК ДУРНЯЎ ХОПІЦЬ. Кажуць з упэўненасцю, што падобнае да таго, аб чым гаварылася, не знікне, не перавядзецца, будзе паўтарацца. — Але дзе ж мы цяпер другога такога мядзведзя знойдзем? — ужо з жартам прамовіў Віктар. — На наш век дурняў хопіць, — засмяяўся Мірон. Пратрымаемся як-небудзь тыдзень, а там прыйдуць нашы «збаў- цы» (Я.Маўр. Палескія рабінзоны). — Раманаў: На наш век дуракоў хваціць. НАНЯЎСЯ, ЯК ПРАДАЎСЯ. Наняўшыся рабіць што-н., чалавек мусіць строга выконваць волю гаспадара. Апавяданае здарэнне на іх наводзіць засмучэнне. — Ну, што ж? Цярпі, маўчы зацята, бо так выходзіць, не- бажаты: — Наняўся, кажуць, як прадаўся! — Міхал зласмешна адазва- ўся (Я.Колас. Новая зямля). З рук агента Дзяніс трапіў на тэкстыльную фабрыку, ды ў такое цяжкае для працы аддзяленне, што каб не ведаў англійскую мову і ўсе павароты ў гэтай страшна незнаёмай краіне, то ніколі не згадзіўся б там застацца. Але што зробіш, калі рабочы чалавек тут адразу робіцца 'нявольнікам? Недарма кажуць — наняўся, як пра- даўся (П.Пестрак. Апошні крыж). — Насовіч: Наняўся, як прадаўся; Федароўскі: Калі наняўся, то як за- прадаўся. НАПАЛОХАНАЯ ВАРОНА І ВЕРАБ'Я БАІЦЦА. Гл. Пужаная варона і куста баіцца. НА ПАХІЛАЕ ДРЭВА КОЗЫ СКАЧУЦЬ. Гл. На пахілую вярбу (на пахілае дрэва) козы скачуць. НА ПАХІЛУЮ ВЯРБУ (НА ПАХІЛАЕ ДРЭВА) КОЗЫ СКАЧУЦЬ. Па- корлівага, падатлівага чалавека ўсе крыўдзяць. Заходзіла Жухалава. І ла- яла, не выбіраючы слоў: «Гавораць? Хай гавораць... Руку на цябе па- дняла [Маня]? А ты здачы дай! На пахілую вярбу козы скачуць...» (П.Місько. Градабой). — Прыказкі: На пахілае дзерава і козы скачуць. НАПРАСТКІ АДНА ВАРОНА ЛЯТАЕ, ЗАТОЕ (ДЫ) НІКОЛІ ДОМА НЕ БЫВАЕ. Гаворыцца з неадабрэннем пра таго ці таму, хто хоча ісці куды-н. напрасткі. — Да Гардзееў» далёка? — Вёрст трыц- цаць, лічы. — А калі напрасткі? — Напрасткі? Д[ы]к напрасткі адна ва- рона лятала, затое дома не бывала! (І.Чыгрынаў. Плач перапёлкі). Ма- лады лес цягнуўся бясконца. Богшу разбірала злосць: якога чорта ён па- лез у гэтую гушчэчу? Мог проста абысці яе. Во ўжо нехта сказаў праўду: напрасткі варона лятае, ды ніколі дома не бывае (ААсіпенка. Святыя грэшнікі). Прыказкі: Напрамую толькі варона лятае; Сарока напрамкі (на- прасткі) лятае, ды дома ніколі не бывае. НАПРОЦІ ВЕТРУ НЕ ПАДЗЬМЕШ. Немагчыма, бескарысна супрацьста- яць сіле, уладзе. Сім.: Галавою сцяны не праб'еш; Пугай абуха не пераб'еш; Супраць ражна не папрэш. — Адно дрэва расце, а другое ў цяньку чэзне, покуль не высахне. — Але ж і з цяньку дрэвы выбіваюцца. Лес жа не гіне. — Хі-хі... Падлавіў ты мяне. Толькі скажу табе: напроці ветру не падзьмеш. Але ж некаму трэба. Я не дасціг свайго, то, можа, ты да чаго добрага дойдзеш! (В Адамчык. Чужая бацькаўшчына). — Насовіч: Трудна дыхаць проціў ветру; Проціў ветру не спышашся; Прыказкі: Трудна проці ветру дыхаць. 133
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

верабя, перабеш, прабеш
13 👁