гаіцца. На жывой касці мяса нарасце. А раначка ў цябе невялікая
(І.Шамякін. Дзеці аднаго дома). Ляманту нарабіла мая Волька, як па
нябожчыку, вяжа мне палец, адарвала палоску ад ручніка. А рукі трасу-
цца ў яе! «Сціхні! — кажу. — На жывой касці мяса нарасце...» А яна
яшчэ горай заходзіцца... (П.Місько. Поезд ішоў на захад). — Ніначка,
нешта вы пахудзелі, кепска выглядаеце... — Нічога, Павел Рыгора-
віч, — быццам бесклапотна адказала Ніна. — На жывой касці мяса на-
расце (Л.Арабей. Халодны май). — Што худы — не бяда, — жартаваў
Валодзя, — на жывой касці мяса нарасце (І.Капыловіч. Бяроза на
мяжы). НА ЖЫВЫХ КАСЦЯХ МЯСА НАРАСЦЕ. [Каваль:] Хоць, вя-
дома, дасталося столькі ды яшчэ паўстолькі, і не ведаю, калі еў. Але, як
кажуць, на жывых касцях мяса нарасце. Важна, што сустрэліся і жывыя
асталіся (У. Карпаў. Ня мігі крывавыя берагі). — Старая з Марылькаю
тут гасцінцаў табе напакавалі, дык бяры, паскаромся трошкі, а то ўча-
рнеў на нішчымніцы, аж скура да касцей папрысыхала. — На жывых
касцях мяса нарасце (С.Грахоўскі. Рудабельская рэспубліка). НА ЖЫ-
ВОЙ КАСЦІ МЯСА МУСІЦЬ НАРАСЦІ. — Не бядуй, — супакойваў
Сушко, — скажу дактарам — скора залечаць, і следу не застанецца. На
жывой касці мяса мусіць нарасці (І.Новікаў. Да світання блізка).
— Насовіч: На жывой касці мусіць мяса абрасці; Прыказкі: На жывой
касці мяса нарасце.
НА ЖЫВЫХ КАСЦЯХ МЯСА НАРАСЦЕ. Гл. На жывой касці мяса на-
расце.
НАЗАД ТОЛЬКІ РАКІ ПОЎЗАЮЦЬ. Гл. Задам (назад) толькі ракі поўза-
юць.
НАЗВАЎСЯ
ГРУЗДОМ
—
ЛЕЗЬ
У
КОШ
(КОШЫК).
Калі
ўзяўся
за
якую-н. справу, то выконвай яе да канца. Сін.: Калі улез у дугу,
дык не кажы што не магу; Узяўся за гуж, не кажы, што не дуж. —
Вельмі падобны [на цырульніка], — аж здзівіўся Лёня. — Я, па праўдзе
кажучы, нават і падумаў аб гэтым. Дарэчы, і пахнеш ты, як цырульнік.
— Назваўся груздом — лезь у кош... Як у цябе з дакументамі? (І.Нові-
каў. Руіны страляюць ва ўпор).
— Прыказкі: Назваўся груздом — хутчэй у кошык; Калі назваўся
грыбам, то лезь у каробку.
НА ЗЛОДЗЕІ ШАПКА ГАРЫЦЬ. Той, хто правінаваціўся ў чым-н., сам
міжвольна выдае сябе сваімі паводзінамі. Сім.: Хто парася ўкраў, у таго ў
вушах пішчыць. [Кароль:] Цяпер палічымся з другімі. [Камісар:] Пан! А
я ці атрымаю тваё прабачэнне? [Навум, убок:] Ага! На злодзеі шапка га-
рыць (В.Дунін-Марцінкевіч. Сялянка). У народзе гавораць, што на зло-
дзеі шапка
гарыць.
У
Горбікава
гарэла
ўсё.
Яму
здавалася,
што
свапінцы здагадваюцца аб яго дэзерцірстве і ненавідзяць яго, тыкаюць
пальцам і кажуць: вунь здраднік пайшоў (П.Дудо. Першы салют).
[Моцкін:] Цесця выручаеце, таварыш пракурор? [Курбатаў:] Праўду ка-
жуць, што на злодзеі шапка гарыць. Не выкручвайцеся, грамадзянін
Моцкін. Не выйдзе. На спіртзаводзе я забраў гарантыйныя распіскі гэ-
тых ашуканцаў (А.Макаёнак. Выбачайце, калі ласка). Былі хвіліны, калі
Пракопу здавалася, што ў вёсцы пра яго змову з Перапечкам ужо веда-
юць, але пакуль што маўчаць. Недарэмна ж кажуць: на злодзеі шапка
гарыць (І.Сіняўскі. Пракоп).
* — Ніхто пра нас не ўспамінаў? — Іван меў на ўвазе пахаванне. У
злодзея шапка гарэла (М.Лобан. На парозе будучыні).
— Насовіч: На злодзею шапка гарыць; Прыказкі: На злодзеі шапка га-
рыць.
131
10 👁