ка). — Кожны можа быць высокім, калі яму пашанцуе і бог паможа... Гледзячы хто і што яго высока падыме. — Ды ты, бабка, проста му- дрэц! Твая праўда: каму пашанцуе, той і ў лапцях танцуе (Я.Колас. На ростанях). — Прыказкі: Калі пашанцуе, то і ў лапцях станцуе. КАМУ ШТО, А БАЗЫЛЮ АЛАДКІ. Кажуць іранічна пра таго, у каго наў- ме заўсёды адно і тое ж. Сім.: Каму што, а свінні месіва; Ліса спіць і ку- рэй бачыць. — Што ж, едзь, калі трэба, адзін. Там ужо і за маё здароўе- чка... Каб не гэты Ядвісін лысы смаркуль, дык і я... — Ну, ну, ваяка! Каму што, а Базылю — аладкі. Чакай мяне праз гадзіну (Я.Брыль. Апо- шняя сустрэча). — Выслоўі: Каму што, а Барысу ладкі. КАМУ ШТО, А СВІННІ МЕСІВА. Кажуць з неадабрэннем пра таго, у каго наўме заўсёды адно і тое ж. Сім.: Каму што, а Базылю аладкі; Ліса спіць і курэй бачыць. — Можа, яна, гэтая станцыя, пілаваць і не стане... — Будзе! — настойваў мужчына. — Прымусім... — Вось каб яна яшчэ піва варыла! — засмяяўся крыху п'янаваты хлапец. — Каму што, а свінні месіва, — упікнула яго жанчына... (П.Броўка. Калі зліваюцца рэкі). — Янкоўскі: Каму што, а свінні месіва. КАНЕЦ — ДЗЕЛУ ВЯНЕЦ. Кажуць пра паспяховае заканчэнне якой-н. справы. Нездарма кажуць: канец — дзелу вянец. Няскончанасць, неза- вершанасць нервуе, непакоіць чалавека, не дае яму думаць пра нешта іншае, не пускае яго наперад (У.Дамашэвіч. Камень з гары). — Насовіч: Канец — дзелу вянец; Федароўскі: Канец — дзелу вянец. 'КАПЕЙКА РУБЕЛЬ БЕРАЖЭ. Гаворыцца як парада быць эканомным, аш- чадным. Капейка рубель беражэ, — кажам мы, бухгалтары (А.Паль- чэўскі. Чорны дзень). Капейка рубель беражэ. Святая праўда. А грош — капейчына? Яна не рублі — чырвонцы пашкамутае, пусціць на вецер (В.Праскураў. Бярозавы сок). — Прыказкі: Капейка рубель беражэ. КАРОВА НА ДВАРЭ, ДЫК І ХАРЧ НА СТАЛЕ. Пра выключную ролю каровы ў гаспадарцы. — І кароўку збыла.. От, ужо шкада было! Колькі выплакала потым па ёй. Кароўка — другая маці. Карова на дварэ — дык і харч на стале. Хіба не праўду кажу? — заглянула бабуля яму ў твар (Н.Маеўская. Надзеевіч). — Прыказкі: Карова на дварэ — харч на стале; Карова ў хляве — харч на стале. КАРОВА ЦЕЛІЦЦА, А Ў БЫКА ЗАД БАЛІЦЬ. Кажуць насмешліва пра таго, хто занадта ўразліва, з павышанай пачуццёвасцю ставіцца да чыёй- н. справы. Карова целіцца, а ў быка зад баліць (Эпіграф да байкі К.Кра- півы «Кувала»). — Насовіч; Карова целіцца, а ў быка зад чэшацца. КАРОВУ Б'ЮЦЬ ЗА ЗЫК, А БАБУ ЗА ЯЗЫК. Кажуць з асуджэннем пра жанчыну., калі яна гаворыць што-н. лішняе. — Валацугі нейкія нядаўна пабеглі. — Якія валацугі? — Вот праўду кажуць: карову б'юць за зык, а бабу за язык, — сказаў гаспадар (В.Адамчык. Год нулявы). — Прыказкі: Карову б'юць за зык, а бабу за язык. КАСІ, КАСА, ПАКУЛЬ РАСА, РАСА ДАЛОЎ — КАСА (КАСЕЦ) ДА- МОЎ. Касцы, пацягваючыся, уставалі, вымалі прыхаваныя ад сонца косы, не спяшаючыся ішлі займаць новы пракос. — Касі, каса, пакуль раса, раса далоў — каса дамоў, — дэкламаваў вясёлым голасам дзя- дзька Язэп (У. Дамашэвіч. Горад прыйдзе). Марцін падаўся разам з хло- 104