яна мне і дачка. Сумна і мне без яе часам, ды што ты зробіш? Такі, ві-
даць, лёс. [Сымонка:] Часам і на добрай яблыні гнілыя яблыкі быва-
юць. [Рабіна:] Вядома, ля вады ходзячы, намочышся (В.Вольскі. Ма-
шэка).
— Насовіч: Каля вады ходзячы, умочышся; Федароўскі: Каля вады па-
мочышся, каля дабра пажывішся; Прыказкі: Каля вады хадзіўшы, па-
мочышся.
КАЛЯ МУКІ ХОДЗЯЧЫ, ЗАПЫЛІШСЯ Будучы звязаным з чым-н., мо-
жаш аказацца замешаным у што-н. заганнае. Сін,: Каля вады ходзячы
намочышся. — Бацька твой цяпер тут не робіць. Яго знялі за махляр-
ства. — За якое махлярства?.. — Хто яго ведае. Мне тым часам стар-
шыня сказаў: ідзі прымай вятрак — дык я і прыняў. А якое там было
махлярства, хіба мне ў галаве. — Каля мукі ходзячы, вядома што
запылішся, — сказаў нехта з завознікаў (Р.Сабаленка. Іду ў жыццё).
БЫЎШЫ ЛЯ МУКІ, ЗАПЫЛІШСЯ. — Не трэба было табе ў старасты
ісці, не трэба было згаджацца на службу [гэ]тую, — круціла галавою
маці. — Бо быўшы ля мукі — запылішся, а ля вады — замочышся
(Б.Сачанка. Вялікі Лес).
—
Федароўскі: Каля мукі ходзячы, апыліліся, каля вады памочышся;
Прыказкі: Ходзячы каля мукі, запылішся.
КАМЕДЫЯ, ХТО НЕ ВЕДАЕ, А ХТО І ВЕДАЕ, ДЫК УСЁ РОЎНА КА-
МЕДЬІЯ. Гаворыцца як іранічная ацэнка чаго-н. забаўнага ці недарэчнага.
[Марыля:] А што — Зоська? Дзе ты яе бачыў? [Данілка:] Дзе бачыў? Я
з двара ішоў, а яна ў той бок цягнулася, распусціўшы валасы, як руса-
лка якая. [Марыля:] Няшчасная дзяўчына! Дарэшты губіць яна сама
сябе гэтай гульнёй непатрэбнай. Не кажы хаця аб гэтым Сымону.
[Данілка:] Камедыя — хто не ведае, а хто і ведае, дык усё роўна — ка-
медыя (Я.Купала. Раскіданае гняздо).
—
Насовіч: Камедыя, хто не ведае, а хто ведае, таму няма нічога;
Ляцкі: Кумедыя, хто не ведае, а хто ведае, таму не кумедыя; Прыказкі: Хто
не ведае — камедыя, а хто ведае — нічагусенькі.
КАМУ ВАЙНА, А КАМУ ВОЕНКА. Гаворыцца з асуджэннем пра таго,
хто ў ваенны час жыве, не ведаючы небяспекі, гора, цяжкасцей. Зараз жа
з работніцкіх пакункаў падаставалася піва: усё гэта рухавы Майзель
прыстараўся. Сталі частавацца... — Каму вайна, а каму военка, — гава-
рылі здатчыкі (Р.Мурашка. Сын).
* Відзіш, Абраша, — цэла ўсе... Во каму не вайна, а военка была...
Няплоха ім тут жылося, няплоха... (П.Місько. Поезд ішоў на захад).
— Янкоўскі: Адным вайна, а другім войначка; Прыказкі: Каму вайна,
а каму военка; Каму вайна — каму войначка, каму пятля — каму воўна-
чка.
КАМУ ГУСТА, А КАМУ ПУСТА. Гл. Аднаму густа, а другому пуста.
КАМУ КІРМАШ, А КАМУ ЖЫЦЦЯ НЯМАШ Пра неаднолькавасць, ня-
роўнасць у жыцці людзей. — Як арыштавалі? — цёр запарушанае вока
Ікон Жыток. — Ён жа ж [Аўсянік] у [ту]рмах сядзеў, ажно мох на шчо-
ках парос. Яго ж свята цяпер. — Каму кірмаш, а каму жыцця нямаш
(В.Адамчык. І скажа той, хто народзіцца).
— Прыказкі: Адным кірмаш, а другім жыцця нямаш.
КАМУ
ПАШАНЦУЕ,
ТОЙ
І
Ў
ЛАПЦЯХ
ТАНЦУЕ
Гл.
Каму
шанцуе
(пашанцуе), той і ў лапцях танцуе.
КАМУ
ШАНЦУЕ
(ПАШАНЦУЕ),
ТОЙ
І
Ў
ЛАПЦЯХ
ТАНЦУЕ.
Гаво-
рыцца пра таго, каму пашанцавала ці павінна пашанцаваць. Сін.: Калі
шанцуе, то і Халімон танцуе. [Кароль:] Бачу я, хлопец, ты шчаслівы.
[Янка:] Каму шанцуе, той і ў лапцях танцуе (В.Вольскі. Цудоўная дуд-
103
8 👁