Слоўнік архаізмаў і гістарызмаў (2007). С. М. Струкава

 ◀  / 658  ▶ 
аднеслі назад, а ў Еўкі сэрца кроўю аблілося — гэта ж колькі людзей некалі лягло пад тым бярдышом?! (там жа). Калі варта падляцела да нас, вырачыўшы вочы, ціснучы бердышы, яна [Еўна] амаль спакойна, хаця і цяжка дыхаючы, прамовіла: — Нічога страшнага. Лядашчык паказаўсяў акне, вось я і крыкнула (В. Іпатава. Вяшчун Гедзіміна - АД, 345). Бярозазол і беразазол [ст.-руск. березозоль, бр'кзозоль, бр'кзьнь] м. Красавік. Аднак у месяц бярозазол, калі распускаюцца вербы залатымі бубкамі, адразу пасля поўначы, калі прыйшоў у грузнае ўжо цела баярына макавым малаком сон, выгнаў яго адтуль прыслужнік (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў — АД, 48). На радзіме ішоў месяц беразазол, калі пачынае рухацца сок у бярозах, але сіняваты, падталы ўжо снег асабліва моцна яшчэ трымаецца ў лесе, пад густымі цёмнымі ялінамі (В. Іпатава. Альгердава дзіда - АД, 591). Бярозазолле н. Тое, што бярозазол. Караван той павінен адплыць у месяцы бярозазолле, калі пачнецца на Дняпры крыгалом і ў Віцічаве збяруцца з усіх гарадоў, што гандлююць з Візантыяй, лодкі і ладдзі (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў- АД, 142). Бяроста ж. Ліст, пасланне. Бяросту вязем да князя Вячкі (Л. Дайнека. Меч князя Вячкі - МКВ, 82). Бярэмя і берама [ст.-бел. береме, беремя - 1. Груз, ноша, цяжар. 2. Павіннасць. 3. Плод у жываце цяжарнай жанчыны] н. Цяжар, каменнае ядро, грузіла. Галіцкі Асмамысле Яраслаўле!.. зачыніў Дунаю вароты, шыбаючы бэрэмі цераз воблакі, да Дуная суды судзячы (Я. Купала. Слова аб палку Ігаравым - 36. тв., V, 243). Ты [Яраслаў Асмамысл] сваімі палкамі жалезнымі ўвышы Падпёр горы угорскія, шлях заступіўшы Каралю, й, зачыніўшы вароты Дунаю, Цераз воблак шыбаючы берамы з краю (там жа, 267). «Бяссены», прым.: о «Бяссеныя» кірмашы — кірмашы канца красавіка - пачатку мая; на іх хадзілі тыя, у каго конь здох узімку, або тыя, у каго не было насення. Спакойна распараджаўся [Алесь] у дзедавых збожжавых магазінах, рыхтаваў коней на буславіцкі «бяссены» кірмаш (У. Караткевіч. Каласы пад сярпом тваім - КС, II, 57). в Ваверыца і веверыца [ст.-руск. в'кверица, веверица — 1. Вавёрка. 2. Шкурка вавёркі як грашовая адзінка] ж. Грашовая адзінка. Вялікі князь Міндоўг рыхтаваў войска, шмат грошай даставалі кавалі і зоройнікі, чаканшчыкі і сядзельнікі, але ў княжацкую скароніцу цяклі пенязі і ваверыцы, грыўны і талеры (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бркзозоль, бркзьнь, в'кверйца, веверйца, вкверица, зброй, скарбніцу
6 👁
 ◀  / 658  ▶