Слоўнік архаізмаў і гістарызмаў (2007). С. М. Струкава

 ◀  / 658  ▶ 
усе гэтыя агромністыя землі, дзе глеба, дай ёй толькі вады, родзіць, як магутная багіня плоднасці... (В. Іпатава. Альгердава дзіда - АД, 598). [На карце] бурштынавымі каменьчыкамі азначаныя былі крэпасці і гарады не толькі Княства, але і суседзяў — ліваў, зямгалаў, ляхаў і, вядома, немцаў. А яшчэ — маскавітаў, цверычан, уладзімірцаў. А далей — Кіева, Падляшша, Падоліі... (там жа, 519). Падольская зямля ж. Тое, што Падолле. Гэта ж трэба, у шэсцьдзесят шэсць гадоў рушыў у вялікі паход і вядзе за сабой гэтулькі народу, каб адваяваць Падольскую зямлю і тым аслабіць татараў, што прагна глядзяць на Вялікае Княства і робяць змовы з маскавітамі супраць яго (В. Іпатава. Алыердава дзіда - АД, 588). Палатый м. Палац-рэзідэнцыя візантыйскіх імператараў. У Візантыі, на Палатыі, базілеўс Раман Дыяген ніколі макавага зярняці ў рот не пакладзе без таго, каб гэта зярнятка папярэдне не пакаштавала дзесятак служак, бо ежаможа быць атручана (Л. Дайнека. След ваўкалака - МКВ, 396). «Паліцэйскія ведамасці» мн. Перыядычнае выданне ў дарэвалюцыйнай Расіі. У «Паліцэйскіх ведамасцях» пісалі: сто сорак чатыры куліў яго выпусцілі... (У. Караткевіч. Зброя-ЧЗ, 308). Палішэнель м. Камічны персанаж французскага народнага тэатра (з канца XVI ст.), ён быў вясёлым задзірам, насмешнікам, блазаном і балбатуном, часта смяшыў публіку тым, што расказваў пад сакрэтам пра вядомыя ўсім рэчы. 0 Сакрэт палішынеля [фр. secret de polichinelle} — уяўная тайна; тое, што хоць і лічыцца тайнай, але стала вядома ўсім. Дзялюся сакрэтам палішынеля за ўмераную плату (Я. Таўшчэзны. Вясёлая сумесь ЭСФ, 337-338). Пампея ж. Горад у паўднёвай Італіі ля вулкана Везувій, які быў засыпаны попелам у 79 г. н. э. пры вывяржэнні вулкана. Бо цемру жудаснай вайны,.. Руін, як Геркуланума й Пампеі - Усю тую цемру Прарэзала святлом нязмерным веры (Я. Купала. Ленін - 36. тв., V, 308). Панямонь ж. Старадаўняе мястэчка ў прыгожым месцы над Нёманам, на шырокім гасцінцы, што ідзе з Нясвіжа на Мінск (цяперашняя назва - Новы Свержань). Затое ж была добра відаць Панямонь і яе ваколіцы, хоць гэтае мястэчка вярсты на паўтары стаяла далей за Стаўбуны, па другі бок Нёмана (Я. Колас. У глыбі Палесся — 36. тв. у 12 т., IX, 530). Самымі высокімі будынкаміў Панямоні былі - царква, касцёл і сінагога (там жа). Пасулле н. Гістарычная вобласць па рацэ Сула і яе прытоках у IXXII стст. (сучасная тэрыторыя Сумскай і Палтаўскай абласцей Украіны), якая адыграла важную ролю ў абароне Кіеўскай Русі ад качэўні
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
7 👁
 ◀  / 658  ▶