Слоўнік архаізмаў і гістарызмаў (2007). С. М. Струкава

 ◀  / 658  ▶ 
Бандыта м. Бандыт. «Жыгіцё! От так от: адны паміраюць, другія падымаюцца на іхнае мейсца! Родная маці Беларусь, ніхто й ніколі, ніякі бандыта, якой-бы ўладай ён ні валодаў, ня зможа спыніць гэтага працэсу на тваіх грудзёх!» (М. Цэлеш. Партыйны таварыш - ХБ, 71). Баніцыя [ст.-бел. баниция, баницыя, банецыя; польск. banicja лац. bannitio] ж. Выгнанне; прыгавор на выгнанне з айчыны. Ларнік чытаў са скрутка далей: - Загадвае высокі наш суд асудзіць тых на баніцыю, выгнаць тых мышэй за межы слаўнага княства і за межы слаўнага каралеўства, да ерэтыкоў, — няхай ведаюць (У. Караткевіч. Хрыстос прызямліўся ў Гародні - Выбр. тв., 38). - Вы ведаеце, што за скароленіе прыстава мы можам... вас прысудзіць да двух нядзель увязнення ілі штрафу і, как казалі продкі, баніцыі за прадзелы яноўскага наваколля (У. Караткевіч. Зямля пад белымі крыламі - ЗБК, 325). Банкух м. Кавалак. -Лёс! Яго чуюць моцныя, а слабыя скрыгочуць зубамі, спрабуючы ўкусіць кавалак ад чужога банкуха (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў - АД, 256). Баранеса ж. Жонка барона. Гэтак ад моршчын лечацца мадзярскія баранесы (А. Карпюк. Белая дама - БД, 430). А старая баранеса, якую ўсе паважалі за яе знатнасць і вядомасць, нават наведала брата і пасля прысылала яму букеты кветак з сваёй вялікай аранжарэі (М. Лынькоў - ТСБМ, I, 342). Барбарства [ад барбар', ням. barbar гр. barboros - чужаземец] н. Варварства. [Пан]: Я-б сам ня іншы суд даў кніжні гэтай, якая толькі можа далей у барбарства нас гнаць... (В. Ластоўскі. Адзінокі — Тв., 110). Барбарызм м. Варварызм. Дрэнная мясцовая мова, якая зрабілася грубай ад барбарызмаў польскага паходжання, так і рэзала вуха (У Караткевіч. Дзікае паляванне караля Стаха - ЗБК, 334). Барбарынец [гр.] м. Варвар. Апошняе [Наўгародскае княства] усё часцей спрабавала вырвацца з некалі магутных абдымкаў суседа, якога з кожным годам усё мацней падточвалі татары, гэтыя страшныя барбарынцы, сярод якіх, мабыць, цяпер пасяліўся наймагутнейшы на зямлі бог Разрушальнасці і Вайны, якога розныя народы завуць то Рарогам, то Вогненным Змеем, то Шываю (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў-АД, 135). Барвіца ж. Кальчужная сетка ад ніжняй часткі шлема да плячэй. Выпадкова з паграбіцы выцягнулі скрыню, адчыніўшы якую, убачылі жанчыны зорою — панцыр, поручы, бляхі, барвіцы ляжалі там, a паверх — бярдыш з прыгожай рукаяццю (В. Іпатава. Чорная княгіня - Пр., 111). Барздук м. (міф.). Прускі гном. Я чарнічнік - куст, які адзіны згадзіўся схаваць пад сабою барздукоў, на якіх палявалі зайздросныя да іх багаццяў людзі? (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў-АД, 75). Замест
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

банйцйя, банйцыя, зброю, скарбленіе
8 👁
 ◀  / 658  ▶