Слоўнік архаізмаў і гістарызмаў (2007). С. М. Струкава

 ◀  / 658  ▶ 
Прамоўца і настаўнік красамоўства ў Старажытнай Грэцыі і Рыме. о Айцец рытар - настаўнік рыторыкі ў брацкіх школах на Беларусі і Украіне ў канцы XVI-XVII ст. Айцец рытар і скаронік тутэйшых манахаў, баючыся на скарб з боку шведаў замахаў, Патаемна дабро дзесьці ў лёхах схавалі I прысягай святой сябе моцна звязалі (В. ДунінМарцінкевіч. Люцынка, альбо Шведы на Літве - Тв., 329). Рытар2 [ст.-бел. ритерь - рыцар] м. Рыцар. Рытары ў іх борці адабралі, а пчаляроў у мёдзе патапілі (У. Арлоў. Дзень, калі ўпала страла - МКГ, 10). Рыхло [ст.-бел. рыхло, рихло', с.-в.-н. röcheln], прысл. Хутка, шпарка. Але цівун са стражнікам як з-пад зямлі вылезлі: — Ідзі дадому, рыхло і малжонка прыйдзе. Ненадоўга прыўлашчыць яе баярын, а табе прыбытак затое (В. Іпатава. Гайна і Мікаш - MX, 330). Рыцар [ням. Ritter ад ст.-ням. riter - коннік] м. У Заходняй і Цэнтральнай Еўропе ў сярэднія вякі - асоба, якая належала да рыцарства; конны воін, цяжка ўзороены. I цяжка было яму [Вячку] думаць, што за некалькі попрышчаў ад Кукейноса тэўтонскія рыцары пояць з яе [Дзвіны] коней (Л. Дайнека. Меч князя Вячкі - МКВ, 25)...пад ударамі еўрапейскіх рыцараў рухнуў золатагаловы багаты Канстанцінопаль (там жа, 194). [Ганна]:..бачыла я тут нейкага на вялікім кані рыцара, пакрытага пылам, як быццам бы ехаў здалёку (Я. Купала. Эрос і Псіха 36. тв., VII, 122). [Ксенія]: Вазы едуць сюдою й цягнуцца на пырскаючых конях рыцары з шумячымі ў руках прапорцамі (там жа, 112). Умелы быў рыцар Рамбольд, адважны, а яго, як татніка, забілі сякерай на радасць немцам (К. Тарасаў. Пагоня па Грунвальд - ТЖ, 153). Сярод нападнікаў вылучаўся закуты ў даспехірыцар (В. Чаропка. Храм без Bora - Хр., 61). Тады, па камандзе: «Das Visier Ibften!» знялі свае шаломы рыцары, гучна выкрыкнулі вітанні (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў — АД, 60)...караскаліся па новагародскіх схілах і пасля кумільгом каціліся з іх неварушлівыя рыцары ў цяжкім узораенні, і жалезныя іх латы грымелі па каменні, што сыпалася зверху (В. Іпатава. Вяшчун Гедзіміна - АД, 337). А Рыцар-вандроўнік\ У сярэдзіне 17 стагоддзя ваяўнічы вугорскі рыцар-вандроўнік Феранц Малаш быў сярод іншых запрошаны польным гетманам, ясным князем Янушам Радзівілам на службу ў літоўскае войска (М. Віж. Лабірынт - Л, 101). Рыцары-манахі. [Служка:] А крыжакам, як вядома, жаніцца нельга, яны ж рыцары-манахі, ці не так? (В. Іпатава. Залатая жрыца Ашвінаў - АД, 15). 0 Рыцар без страху і дакору [фр. Ie chevalier sans peur et sans reproche] - смелы, велікадушны чалавек. Дастойны, скажу вам, быў служка... Такімі людзьмі род багацее... Але... прапаў, як рыцар без страху
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

рйтерь, рйхло, скарбнік, узбраенні, ўзброены
4 👁
 ◀  / 658  ▶