Верацяно і верцяно н. Прыстасаванне для ручнога прадзення ў выглядзе круглай драўлянай палачкі з патаўшчэннем унізе і завостранымі краямі. Гуд матчынага верацяна быў лагодны і прыемны, як песня аб шчасці (3. Бядуля. У дрымучых лясах - 36. тв. у 5 т., III, 299). Песню пачуеій дый гоманруч'я; Так іўхаце. Верцяно бурчыць (В. ДунінМарцінкевіч. Вечарніцы - Тв., 206). Невясёлыя думкі, такія ж аднастайныя і доўгія, як тыя ніці, што смыкала яна і накручвала на верацяно, віліся над яе старою галавою (Я. Колас. Дрыгва - Др., 113). Верашчака ж. Рэдкая мучная страва з мясам, каўбасой і рознымі прыправамі. Бліны, верашчака — На паўгода раз, Нават чамяруха Рэдкаў які час (Я. Купала. Гутарка аб кепскім гаспадару - 36. тв., IV, 161). Тым часам маці даставала Чыгунчык з печцы, лыжку брала і верашчаку налівала (Я. Колас - ТСБМ, I, 478). Як цетраў [цецярук] у лясочку жаласна балбоча, Так маё сэрцайка да панны сакоча, Hi верашчака, каўбасы дзялянка, — Нішто не смакуе без цябе, каханка (В. ДунінМарцінкевіч. Пінская шляхта-Тв., 123). Верв [ст.-руск. вьрвь, вервь, врьвь — абшчына] ж. Абшчына. I заплаціла весь дзікую віру, бо, як гаворыцца ва ўставах князёў свіслацкіх, «у іхняй зямлі, у іхняй верві галава ляжала» (Л. Дайнека. Меч князя Вячкі - МКВ, 76). Вернападданы, прым. Які захоўвае вернасць каму-н. А твой [BecKi] народ вернападданы Імкнецца, скінуўшы кайданы, Да новай долі, новай слаеы (Я. Купала. Сыходзіш, вёска, з яснай Явы... — 36. тв., IV, 185). Верставы, прым.: о Верставыя слупы - прыдарожныя слупы, расстаўленыя з прамежкам у адну вярсту, якія ўказваюць адлегласць да пэўных пунктаў. Грыміць на карэннях цялежка, мігцяцца стракатыя верставыя слупы, мігцяць, пахіліўшыся, абросшыя мохам хваёвыя крыжы наабапал дарогі (Я. Колас - Ск., 31). Верхавы м. Коннік. Убачыўшы верхавога, салдат запыніўся: верхавы махнуў яму шабляй (Я. Колас. Дрыгва - Др., 49). Вершнік [ст.-руск. вершникь\ м. Верхавы, коннік...потым узніклі на палях і дарогах вершнікі, а за імі — аддзелы пешых (К. Тарасаў. Тры жыцці княгіні Рагнеды - ТЖ, 28). Вузкая лясная дарога з Масквы на захад — да літоўскай мяжы, якая ў той час не абазначалася ні на картах, ні памежнымі слупамі, нярэдка бачыла незлічоную колькасць вершнікаў, пешых воінаў з лукамі і мушкетамі, у латах і ў світках (I. ТТТямякін. Вялікая княгіня — ВК, 6). Яны і праўда чакалі: селянін у чыстай вышыванцы з кутасамі на грудзях, вершнік у скураным нагрудніку і панцыры (В. Іпатава. Вяшчун Гедзіміна - АД, 416). За ім [князем], выпнуўшы ўперад дзіды, на якіх трапяталіся сцяжкі з «Пагоняй», дзве
Дадатковыя словы
вершнйкь, гоманручя
6 👁