Слоўнік народнай мовы Зэльвеншчыны (2005). П. У. Сцяцко

Слоўнік народнай мовы Зэльвеншчыны 49 ЗАХЛЕ'БІЦЦА, зак. Пакрыцца абалонкай хлеба (пра нож). Як сьвежы хлеп, то ноги раз-два захлебіцца i ні хоча крояць. Ст. C. ЗАШЧАРЭ'ПІЦЬ, зак., экспр. Узяць многа (y прыгаршчы, жменю) чаго-небудзь. Я думаў, ён шчопці возьмя, а той як зашчарэпіў, тоўсё забраў. Дзяр. ЗАЦЕ'РКА, ж. С трава з перацёртай мукі, зацірка. Зацеркі зварыла. Гр. ЗАЦЁ'РЫЧ, м. Прылада, якой робяць выразы (для дна) у драўлянай пасудзіне. Kp; Ст. C. ЗАЦГНЛІВЫ, прым, Наравісты (пра коней). Много ні кладзі: конь зацінлівьі, як затнецца, скіняш усё, а ён — ні з месца. Ст. C. ЗАЦУТАЦЬ, асудж. Занасіць, запэцкаць носячы (пра адзенне). От зацугаў сарочку: чорна, як зямля. Халераяе адмыя. Гр. ЗАШМУ'ЛЕНІК (зашмулянік), м., асудж. Той, хто ходзіць у брудным, заношаным адзенні. С хаты ні пусьцімо, як ні пярадзеняцца зайшулянік гэты. Пл. ЗАШЧЫМГЦЬ, зак. Сціснуць (кулакі, зубы). Зашчыміў кулак i соваяцца біцца. Угр. Яг зашчыміць зубы — от страшны робіцца. Гр. ЗАШЬІПУ'ЛІЦЦА, эспр. Забрацца ў десны куток, зашыцца. Недзя зашыпуліцца, i попробуй знайдзі яго. Гр. ЗАЯ'ДА, м. i ж. Пра заядлівага, злоснага; задзірака. Падло заяда гэта Надзя, хоць ты што хоч ёй рабі, ні паслухая, як заесца. Гр. ЗБА'БЕЦЬ (збабяць), зак. Звянуць, пакарабаціцца (пра бульбу, грушы). Рано абабралі, так ні прылежалі, адно збабялі — нісмашныя грушы! Пл. Цяплоўхаці, так збабялі картоплі. Гр. ЗБАБО'УЧЫЦЬ, зак., экспр. Ударыць цяжкім. Свіным мялам яг збабоўчыла, гаш закульгаў. Ст. C. . ЗБА'ВІЦЬ, зак. Зрушыць з месца, падняць. От цяшкі камянь: ледзьвя трайіх збавілі яго з месца. I на вос ні збавіш, таго камяня. Св. ЗБАМБЕ'РЬІЦЬ, зак.} экспр. 1. Падняць цяжкое (на плечы, на воз). Ледзьвя збамберылі трайіх комель той на пярадок. Ст. С. 2. Спухнуць. У сю руку збамберыло, мусіць, заражэнё. Гр. ЗБАРУКА ЦЬ, зак., экспр. Падняць, здужаць. Гэту дзяравіну ледзьвя збарукалі на вос, такая цяжкая, а з выгляду тонка нека. Гр. ЗБАМБАВА'ЦЬ, зак., экспр. Спухнуць, напухнуць. Рукі ні падняць, такая тоўстая стала — ўсю збамбавало. Ногі як калатке — збамбавало. Ст. С