Слоўнік народнай мовы Зэльвеншчыны (2005). П. У. Сцяцко

Слоўнік народнай мовы Зэльвеншчыны 131 ХАЦЯ'МСЯ (хацямсё) 1. злучн. Хаця б, хоць бы. Байіцца, хацямсё яго бацъка хапун ні ўзяў. Гр. 2. часц. Хоць. Хацямсё ты нілесь нікуды, Ванька! Ст. C. ХВАІНА' (хвайіна), ж. зборн. Хвойнік. Добрыя грыбэ ў хвайіне нарасьлі. Вальк. ХВАРУТКІ, прым. Надта хворы. Мусяць, ніўстану я сёніка ў печы паліць: нека хварутка сусім. Гp. ХВАСТЬГ (хвастэ), мн. Канцы асновы, якія астаюцца, калі адрэжуць палатно. Mo хвастамі тутунь вязацімям? Яр. ХВАШЧА'ЙКА, ж. Хвошч (расліна). Хвашчайку каравэ добро ядуць. Св. ХІТРУ'СЬ, м. Хітрун. Ён цябе пад дурного хату раз-два падвядзе. Гэто добры хітрусь, мы яго ведаям даўно. Kp. ХЛАПЧА'К, м. Хлопец гадоў пад 14, хлапчук. Ужэ велькі Зьмітрук, настаяшчы хлапчак. Гал. ХЛАПЧЬГСКО, м., узмацн., непахв. Хлопец, хлапчына. I як табе ні брытко? Хлапчыско такі, a дзяцей квеліш — тачуць ад цябе. Гр. ХЛЮШЧ: мокры як хлюшч — надта мокры. Гэта ш трэба так змокнуць — мокры як хлюшч прышоў дахаты. Ст. C. ХЛЯЪА, ж. 1. Дыхавіца. Дух сперло, як у хлябу здаў. Гр. 2. Пах. Мало пад 'ела карова, адно хлябы стрычацъ. Св. ХЛЯБО'ВЫ, прым. Прызначаны для хлеба. Рошчына асталасяў хлябовай дзяжы. Трэба паліць хлябову печ, тогда цяпло будзя. Гр. ХО'ДКА (хотка), ж. Час работы паміж адпачынкамі (пры малацьбе, рэзанні сечкі). За одну хотку змалоцім гэтыя дзьве капе жыта. Кр. ХО ДНІК, м. Тратуар. Гэто н іў горадзі, што ходнікі, у сяле німа йіх. Вар. ХРА'ПА, ж. Замёрзлая гразь, груда. Пахрапі гэтуй калошы папрабіваяш. Пл. ХРАПА ТЫ, прым. 3 вялікімі ноздрамі. Храпаты які: паляц лезя ў храпу. Даўг. ХРАСЛЬГ (хрэслэ), адз. х р а с ё л, ж Грыбы груздзы. Храслэ натто смашныя, пасаліўшы. Гр. ХРАСТО'К, м. Расток (бульбы). Картоплі храстке папускалі. Пл. ХРАСЦГЦЬ (храсьціць), незак. Прарошчваць (насенне, бульбу — каб з'явіліся «храсткі»). Кап хутчэй пасходзілі картоплі, йіх трэба храсціць — кап папусукалі храстке. Гр