Народная лексіка (1970). П. У. Сцяцко

Першапачаткова пІва мела значэнне пітва наогул, любога напітку (ЭСРЯ, II, 56). Ві'но н. Hi п'еш гарэлкі, то хоць віна трохі вазьмі ў рот. Пл. У помніках слова адзначаецца з «Астрамірава евангелля» i «Судзебніка» IX ст. ca значэннямі: 1) вінаград; 2) напітак з яго (Срази., I, 259). Віно — агульнаславянскае запазычанне з лацінскай мовы (германскае пасрэдніцтва). Гэта слова лічаць старажытным міжземнаморскім тэрмінам, бо яго няма ў інда-іранскіх мовах i радзімай віна лічыцца Каўказ i Малая Азія (Фаем., I, 316). Гарэлка ж. У вайну ўсё самыя гарэлку гналі, а цяперака ў лаўцы купляямо. Гр. — Укр. горілка, дыял. горівка, згорілка (ЛАУГ, карта 61); польск. gorzałka (Сл., I, 322); руск. (дыял.) горелка (паўдн.)—'простае хлебнае віно, гарэлка' (Даль, I, 384). Ф. Слаўскі выказвае меркаванне пра ўтварэнне ва ўсходнеславянскіх мовах слова горелка на ўзор польскага gorzałka — 'гарэлая вада', якое адпавядае чэшскаму palenka — гарэлка' (Сл., I, 322). Гэтай думкі прытрымліваедца i I. Дзендзялеўскі26. У рускай мове горелка з XVII ст. Адсюль можна меркаваць, што сюды слова прыйшло з беларускай (украінскай) мовы. Утворана слова гарэлка ад гарэць: гарэл-ка, параўн. аднаструктурныя веялка, сеялка, 26 Й. О. Д з е н д з е л і в с ь к й й. Лінгвістичнии атлас украі'нських народних говорів Закарпатськоі' области УРСР. Докт. дис., т. I, стор