Краёвы слоўнік Чэрвеншчыны (1929). М. В. Шатэрнік

 ◀  / 330  ▶ 
Дамавік 78 Дар Дамав/к, а, м.—дух, согласно поверью народа, живущий в доме, вообще во дворе; при хорошем расположении к хозяину приносит добро, в противном случае— зло (напр., катается по ночам на лошади). Нейкі паніч сядзіць на кані, а конь увесь у пеня, — а ета дамавік. В. Старика. Дамавша, ы, ж.—гроб. Ужо пакойніка палажылі ў дамавіну. В. Старикег. (Пр. Труна). Дамагацца, дзс.—добиваться. Кажды чалавек дамагаецца, каб яму было лепяй. В4 Старика. Дамалоткі, так, мк. — окончание молотьбы и празднование по этому случаю. Дамалаціўшы, згуляям дамалоткі. В, Старика. Дамалочваць, дзс.(зак. дамалацщь)доканчивать молотьбу. Пшаніцу ўжо дамалочваюць. Сягоньня, мусіць, мы й дамалоцім. В. Старика Дамоў, дамоўк!, npc.—домой. Пара ўжо й дамоў. Хадзі, мой хлопчык, дамоўкі! В. Старика. Данімяць, дзс. (зак. даняць)—донимать. От гарачыня данімая! Во калі даняло багатыра: уся гаспадарка зьвялася. Але яго зараз i даняло: кончыўся. В. Старика. Даношваць, -цца, дзс. (зак. данасіць. -цца)—донашивать, -ться, Ашчэ даношвай старую сьвіту. Чуць данасіў свой кажух. Некаліся даносіцца. й парваная. В. Старика. Дападаць, дзс. (зак. дапасьці)— 1) наброситься на еду. Ік дапоў, дык адзін усё й пажроў.— 2) везде до всего доходить. Дасужы чалавек усюды дападзе. В. Старика. Дапазна, презло позднего времени. Дапазна ня трэба аднаму быць у полі. В. Старика. Дапалщь, дзс.—дожечь до конца. Усе дрова дапалілі. В. Старина. Дапамога, i, ж.—вспомоществование. Аднаму заўсёды патрэбна дапамога. В. Старика. Дапасоўваць, дзс. (зак. дапасавяць, прм. дапасованы)— прилаживать, пригонять. Вельма-ж ужо дапасовая ўсё адно к аднаму. Каб як ету дошчачку дапасаваць к месту. Акуратна зробляна, усё дапасована, як трэба. В. Старика. Дапаузьц/, дзс.—доползти. Хай-жа ўжо сюды дапаўзе дзіця. В. Старика. Дапінаць» дзс. (зак. дапяць)—везде до всего доходить, добираться. Дзеці дапіналі й нашы дулі абабраць. Усюды ён дарёў. В. Старика. Даплысьці, дзс.—доплыть. Каб як даплысьці да таго берагу./?. Старика. Дапрас/ць, дзс.—допросить, снять допрос. Міне дапрасілі ў міліцы ды пусьцілі. В. Старина. Дапраўды, npc. — по истине, действительно. Дапраўды яно ўсё етак i было. В. Турэц. Сьміл. p. Дапусьцщца, дзс.—гл. Давесьціся. Ета трэба—да чаго чалавек лапу сьціўся: i людзей ня саромяяцца. В. Старина. Дапхнуцца, дзс.—с трудом дойти или доехать. Каняка замарылася, чуць дапхнуўся да еяла. В. Старина. Дапхнуць, дзс.—допихнуть. Дапхні сюды воз. В. Старина. Дапытвацца, дзс. (зак. дапытаццаў— настойчиво расспрашивать, дознавать. Вазьмі, схавай, ніхто й дапытвацца ня будзя. Hi ў кога ня дапытацца, дзе мой тапор дзеўся. В. Старина. Дап&тл!вы, #/ш.—любопытный, распытывающий. Які ты дапытлівы. В. Старика. Дапэўніцца, дзс.—удостовериться. Трэ* добра дапэўніцца, як яно там будзя. В. Клятное, Пух. р. Дапякаць, -цца, дзс. (зак. дапячм, -ч&ся) — 1) дожаривать,-ться. Прыдзецца дапякаць сала. Хай дапячэцца блін добра.—2) надоедать упреками или насмешками. Усе ік сталі дапякаць яму, дык аж ня ведая, куды дзецца ат сораму. В. Старика. Дар, у, м. — дар. Хлеб — божы дар. В. Старика
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

дапаузьці, дапрасіць
3 👁
 ◀  / 330  ▶