Краёвы слоўнік Чэрвеншчыны (1929). М. В. Шатэрнік

 ◀  / 330  ▶ 
Нарасьць 171 Наскрозь Нарасьць, i, ж.—нарост. Якая-ж вялікая нарасьць у каня на назеі На яблынца нейкая нарасьць узялася. В. Старына. Нараўне, npc. — наравне, одинаково. Абоя нараўня—адно благоя й другоя ня лепшая. Баба а чорт нараўня. Прык. В. Старына. Наробіць, дзс. — испачкать испражнениями. Малоя наробіла на лаўку. В. Старына. Hapor, a, м.—лемех, сошник. У плузя зьезьдзіўся нарог. В. Старына. Hapyганьне, я, н. — прекословие. Я цібе, хлопча, *к бачыш, атучу ат етага наруганьня! В. Старына. Наругацца, дзс.— прекословить. Hiхто ня наругаяцца свайму бацьку. В. Старына. Нарушыць,-цца, дзс.—тронуть,-ться с места. Нарушыў часэ, — ціпер папраўляй. Нешта нарушылася ў сярэдзіня. В. Старына. Нарыхтаваць,-цца,дзс.—наготовить, приготовить,-ться.Нарыхтавоў мяшке ў млын. Куды нарыхтавоўся йці? В. Старына. Нараша, ы, ж. — 1) болезнь у лошадей, когда появляются на шее, на плечах и холке гнилые места и делаются провалы (иногда с поражением мозга в костях) от нагнета соруей. У каня на грэбяні нарыца, В. Старына.— 2) в ругательном см. От нарыца ета кабыла: ік спудзілася да панесла ў бок!.. В. Старына. Нары(т)шнікі, аў, мн.—гл. Набердкі. Парвалісі пянчаныя нарышнікі. В. Крамяни Пух. р. Нарытнікіто твае добрыя, але на каня малы. В. Турэц, Сьміл. р. Нарэчыцца, дзс.—натолкнуться. Добра, што нарэчыліся свае людзі, ато ўтапіў-ба каня з возам у рацэ. В. Старына. Насакатацца, дзс. — 1) накудахтаться (о курице). Гані курыцу вон, даволяй яна ўжо тут насакаталася. — 2) наболтаться. Бабы добра насакаталіся сабраўшыся. В. Старына. Насарамацщь,-цца, дзс. — насрамить,-ться; настыдить,-ться. Насарамаціў шэльму пярад усімі мужчинами Толька сам насарамаціўся пярад людзьмі. В. Старына. Насснка, i, ж. — семенной клевер или картофель. С паўганькоў пакінаў канюшыны насенкі. У пограбя асгалася картопля насенка. В. Старына. Насснны, прм. — семянной. У кадоўочыку насенны авёс. Насенная пшаніца. В. Старына. Нассньне, я, н.— 1) семена различи, хлебов. Сяголята шмат у каго ня хваціла насеньня.— 2) в перен. см., скверный человек. От насеньня! німа халеры на яго!.. В. Старына. Нассньнік, а, л. — семечко тыквы (гароз а). Насушыл! торбачку насеньнікаў. В. Старына (Пр. Гарбузік). Нассрбацца, дзс.—наесться жидкого, производя при гэтом особые звуки от потягивания пищи ртом. Насёрбаўся крупніку з малаком. Насорбаўся буракоў. В. Старына. Насілы, нас/лкі, лак. мн.— носилки для сена и соломы. У хлеў укінаў двоя нас!лак саломы. В. Старына. Сена трэ'йсьці насіць, а тут насілы нехта ўзяў. С. Амельна, Пух. р. Насщца, дзс.—1) носиться,—быстро ходить или бегать, суетясь. Носіцца, ік кот с сялядцом. Носіцца,!к курыца з яйцом.—2) в перен. см., чваниться, гордиться. Што выбрал! яго за старшыню, дык ня ведая, як насіцца! В. Старына. Наскаваць (наго кім)% дзс.—натравить собакою. Наскавоў сабакам парасят. В. Старына. Наскокам, пре. — с налёту, внезапно. Наскокам наляцеў на яго ды атаброў. В. Старына. Наскочыць, дзс. — наскочить. А што: наскочыў на свайго? В. Старына. Наскрозь, пре.—насквозь, напролёт. Дошка ня тоўстая: цьвіх пройдзя наскрозь. В. Старына
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

гарбз, доўбчыку, нарыхтаваць,-цца,дзс.—наготовйть, насбрбаўся, насілкі, сбруей, трэйсьці
4 👁
 ◀  / 330  ▶