Прыказкі і прымаўкі (1976). Кніга 2. М. Я. Грынблат

 ◀  / 617  ▶ 
Свяцёл месяц- традыцыйны ў фальклоры сімвал мужа, гаспадара; звёзды-- дзеці. 480. Не ўтранцацца--тут: не разняць. Паланізм (пігасіё-адбіць). 482. З рада, разрад-- парушэнне «рады» (ладу), разлад. 484в. Нім-- пакуль (польск.пігі). 486. Пра мужа і жонку, якія не падыходзяць адно аднаму характарам (заўв. збіральніка). 488. Пра мужа і жонку, аднолькавых характарамі і паводзінамі (заўв. збіральніка). 31]. Жондзіць--кіруе (польск. шггаё -- пасада); блондзіць-блудзіць (польск. Біадгіё-- блудзіць, брадзіць). 537, Узяць у цябе--тут: узяць з цябе. 541. "Глумач. збіральніка: «Хто скардзіцца на сваіх дамашніх». 548. Не акпіўся--не асмяяў сам сябе; тут: не памыліўся. 594. Вадзіць--тут: замінае, шкодзіць. 605--607. Пра дачку, якая жыве ў сямі мужа. 615, Затулле-- заслон. 640. Г у ж -- абгаворвай, лай (ад гудзіць). 641. Гулінда, хлымындра, чул інда--няўмеліца, неахайніца. 642. Гры бам--тут: губой; г. зн. плача. 660. Спраў ка-- парадак, спраўнасць. 674. У балаці--слухацца, дагаджаць. 683. Ад свету адстану--кіну гэты свет, памру. 698. Падзельнае--тое, чым можна падзяліцца з іншымі. 707. У глум- тут: на шкоду. 7203. Пел ян-- кавалак палатна, хвартух. 721. На каляці- на вячэры (польск. КоІасіа -- вячэра). 724--726. Гаспадыня, якая гатуе ў печы, галоднай не бывае. 727. Баглайка, вахляйка, Віхляйка- гультайка, нядбайліца. 730. Станогі--тут: прусы або тараканы. 731. Люця--форма жан. асабовага імя Люцыя, Луцэя, Люцына. 734. Яшчэ бабіна ў рашаціне-- яшчэ толькі ідзе падрыхтоўка да гатавання бабінай кашы(на хрэсьбіны). 742, Г. зн. цэліў на красуню, а трапіў на брыдоту (Шпиал., 183). 752. Прыказка ўтварылася з радкоў лірычнай песні (гл. напр.: П. В. Шейн. Материалы,т. І, ч. 1. СПб, 1887, стар. 322--323), Падобнае супрацьпастаўленне маці, сястры і жонкі сустракаецца і ў іншых песнях (гл.: Песні народных свят і абрадаў. Уклад. і рэд. ЁІ. Гілевіч. Мінск, 1974, стар. 79). 760. Стасуюцца да нявесткі, што, магчыма, пераможа свякроў. 780--854. Пра жанчыну наогул. Многія са старых прыказак выяўляюць адсталы погляд на жанчыну як на ніжэйшую істоту. 794. Блышыць-- тут: лаяцца. 797. Навеяна вобразам быліннага асілка Святагора. 806. Не атаксцішся, не адмовішся-не абаронішся ні крыжам, ні замовай. 817. Не перапрэш- не пераканаеш, спрачаючыся. 8514. «Сабачы» век--тут: яшчэ дзесяць год пасля «жаночага веку» -- сарака год
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
14 👁
 ◀  / 617  ▶