Народныя скарбы. Дыялекталагічны зборнік (2008). Л. П. Кунцэвіч

Удён раз пушла пуголоска, шчо бугатый пан хочэ жыныты сына. I мачуха схутіла свую дучку за югб уддаты. Пушыла ля ёі платте хурошэ i пувызла на бал. А Кбптюшку заставила в хаты прыбыраты А пырыд гэтым ля дівчыны прыснылось, шчо в ei удкульсь [аднекуль] хуроша удГжа [адзенне] возьмэцце. Так i вышло. Як мачуха пуіхала з дучкбю ду палацу, ля бідныі сіроты пударок злітыв: вэльмэ платте хурошэ i туфлі. I Кбптюшка пуіхала на бал. Панскюму сыну вы вэльмэ девочка гэта пунравылася i вун гуляв щлый вэчор з ею. После Коптюшка втыкла i згу был а туфліка. Свуё платте хурошэ схавала, а налужыла грязну удіжу. А мачуха прьихала i кажэ, шчо на балі була вэльмэ хуроша дёвочка. А сірота сміёцце. Панскі сын хочэ найті тую дывчыну, кутора на балі була. Взяв він згублянуго туфэлька i поіхав шукаты дівчіну. Мачуха вэльмэ хочэ свую дучку уддаты за панского сына. Дучка пумірала - туфэлёк вылікій. Маты кажэ: "Удрубай пальця, то влізыш в туфылька". Дучка так i зрубыла. Але тулько крові нарубыла, нычого ны выйшло. А кавалёр кажэ: "Мбжэ в вас шчэ якая дівчына е?" А мачуха i кажэ: "У мэнэ е мурза коптюшка, але вуна в куморы сыдыт". Кбптюшка пучула, хутэнько пырыдяглася [пераапранулася] i выйшла. Пан убачыв, шчо то тая сама, шчо на бал i була, i забрав ёі в карёту. А матэрна дучка усталася быз пальця. Духоўная культура, павер'і, звычаі Адказы на апытальнік. Запіс зроблены па ўспамінах Філосаф Антаніны Ільінічны, 1935 г. нараджэння, ураджэнкі вескі Старышова, зараз пражывае ў г. Камянец. 1. Курувай був высокі, шырокі, шкся в рэшэтовы (югб змазвали маслом). Казали, чым булыный курувай, тым липш. Убырали юго квіткамы, гулубочкамы, пу сыпал и кулировую бумагую [каляровай паперай]. [Пра каравай.] 2. Вісільного дэрэва в нас ны булб. [Пра вясельнае дрэўца.] 3. Як шов дошч, то казали - жыття ны будэ. У мэі матыра ішоў дошч на вісілли - мугб батька на вуйш забыли. У мэнэ ішов дошч - муй чулувис рано вмэр. [Пра дождж на вяселлі.] 4. Дітём казали, шчо іх боцюн прынюс. Дэ мулудая сім'я, туды i нысэ малую дытыну. [Адкуль дзеці бяруцца?] 5. Кулодку ны клали. [Пра надмагільны помнік у выглядзе калоды.] 6. У нас відьмарув ны було. Просто казали, як ныдобры чулувік тяжко вмырае, то трэба стыль зрываты [столю]. [Пра смерць ведзьмяроў.] 7. Як дытынка шчэ ныхрышчана, то хавали кулу крыжа, якій стуяв за сылом. [Пра няхрышчаных дзяцей.] 8. Коб пукбинік ны прыходыв, давали на пумынанне в цэрквы, дарыли бідных. [Што рабілі, каб нябожчык "не прыходзіў"?] 9. На Руздвб [Божае Нараджэнне] убвязывали шчшкі [маладыя дрэ)чды], куб іх зайці ны грызли. [Пра абвязванне садовых дрэў на Каляды