Народныя скарбы. Дыялекталагічны зборнік (2008). Л. П. Кунцэвіч

перасталі ногі балець, i дайшла у Вільну, i з Вільны прыйшла». I перасталі ў яе ногі балець - вот як Бох даў. *** Як уцікалі - ні адны ш яны уцікалі - ужо яны ў Глыбокім тут во жылі. Алі yce чьіста маладыя - наступалі балыпавікі, дык гэдак баяліся бальшавікоў - запраглі каня, прывізалі кабылу i гэдак усё ёхалі туды, у Польши. Яны заехалi аш у Пазнань, эта крэпка далёка яны заёхалі. Я у Пазнань ёхала с Ольштына шэсь часоў экспрэсам - ні прыстанаўліваючыся. А яны на кані заёхалі. Бацькава сістра вучыла рабят па-польску - як йіна там вучыла - кап чытаць умёлі па-польску у кшзе, у касьцёл сходзючы, щха, бо бальшавікі ні давалі па-польску [вучыць]. Цяпёр во пинуць, што палякі ні давалі па-руску, тады i рускія ні давалі. Алі ш дурныя былі, паёхалі. Паёхалі на каш, i карову забралі, а гэта ш дзьвё каровы былі, тады яшчур пашоў, выкапалі яму, пастралялі ўсіх кароў у яму ў гэту. I на пол i ш там убіралі - i дзёда забрал i, каня І дзёда - акопы капаць, гэта балынавікі наступалі. I як паёхалі, i паёхалі, i тамка вот бацька затбе i ў Польш выйіхаў, у яго было подданства польскае. Ня гэта, што ён тут польскім пісаўся, а было ў яго подданства польскае. Яго там палякі зграблі, i акопы капаць. I ён там i зіму акопы капаў, i вяснби, i чуць вярнуўся. А карову у палавшы дарогі кшулі. Карову гэдак вялі. Казалі, падбім, малакб скока нада зьядзём, а гэта пат плотам вьілійім, i далёй, i далёй. Дык яны ш там абозамі, страшнымі абозамі ёхалі. A сістра дбуга была. Казала, прыёхалі лётам там ікрас увосінь яблакі абіралі, фрукты, дык у пані ў такой была, яблакі сушыла, памагала работу рабщь, баялася, што гэта яе бальшавікі схвацюць, за гэта, што йіна па-польску вучыла. А тады вярнуліся. I конь там астаўся. А дзяцька i астаўся у палякаў, армію там адбыў. Алi ён вярнуўся. Во бацька прывёс дакумёнты, што ў яго польскае подданства, а дзяцька вярнуўся, нічога ў яго на руках ні было. Тады гэтыя, каторыя паварачваліся, ім давалі зямёль многа, па дзёсяць гактараў, па дванаццаць гактараў зямлі, асаднікі яны зваліся. Мы яшчэ сядзёлі во дзе Паўла сядзщь - гэта асадніцкія хаты, гэта афіцарбу польскіх, афіцарам сваім давалі гэтыя яшчэ хаты. А дзяцька вярнуўся - нічога ні было ўжо. Бацьку адразу далі зямлі, а дзяцьку вязып ціха, гранщу перавазілі, дык у сёна, у цюкі укруцілі. А там тады, я ш ні паёхала, скока нас чалавёк, ужо яго там прапісалі. А там у Польши як заёхалі, нашы як заёхалі, дык атразу далі дом - за тое, што яны пастрадалі былі, там Амёрыка ім памагла. А нёкатарыя вот прыёхалі былі, далі ім дом, a варочаліся - нямёцкая ш тэрыторыя была — варочаліся нёмцы, яны выганялі с сваіх дамоў. Дык із йімі яшчэ, із бацькам, жыла бабушка старэнькая, сын яе быў врачом, аднагб забілі, а друп врачом на тым баку Гірманіі быў, яна была, пакуль разрашылі, што можна забіраць, дык яна i жыла. Прама скруцші сьвет! А кап яны i тут былі, пагаравшті-пагаравалі п