Народныя скарбы. Дыялекталагічны зборнік (2008). Л. П. Кунцэвіч

 ◀  / 381  ▶ 
год апяць сеіць. А ета самае, што мы памалацілі, ету ручэшачку - яна лёхкая, нету галовачак - вязуць на поле i расцілаюць. Можна на другое поле, пожню, луг какей-небудзь. I ту ручэшачку расцелюць, яно ляжыць. Доўга ляжыць. Пака возьмеш ie i самнеш, памнеш-памнеш... Корачка ета атстала, а там дзелаіцца валакно, как нітачкі ўсе раўно такіе - гатова, нада ўбіраць. Убіраеш, сабіраеш, а граблям, а хоць i рукам. Мы как маладыі былі, спінкі гнуліся, i - рукам-рукам i абратна связываіш кулёк, у кулі ўжо вяжыш. Ручэшачкі малінькіі, кулі можна ўжэ бальшыі, такеі харошыі. Іх вязём ці носім у памешчэніе какое-нібудзь. Тады топім рею. Арея - па-чорнаму баня, такая, што печка там дыміцца. Там падзеланы каласнікі. Тады кулі етые ставіш. Каласнікі - жэрдачкі - кладуць у тым памешчэніі, дзе топіцца. На етые жэрдачкі кладзеш-ставіш кулёк. Кулькі ставюцца i жардзшкай перякладаюцца, каб не валіліся адзін на аднаго, штоб асобна было. Суткі сушыць - топіцца ета печка, суткі топіцца. Высахніць. Тады дзе-то дастанеш, з дзерева здзелана - называецца мяліца: убок канаўка здзелана, сюды болт, наверьх тожа такая с канаўкай, а ў етай рёбрушка, што б ета рёбрушка ўхадзіла ў тую канаўку, тут ручка. I вот сюды заложыш той лён, кулька таго возьміш, а етай вот так: падымаеш-апускаеш, падымаеш-апускаеш. I самнецца. Дзелаецца, як мы называлі, павесама. Ета павесама ўбіраеш. Тады ёсць такая как дасочка, яна востренькая, нападобіе как нож, во ета старана востренькая. Ета дасочка апяць з ручкай. Тады етат лён нада вот так трепаць. Вот так трепліш: i з етай стараны i з етай. Вытрепліш. Дзелаецца мякінькі, харошый-харошый такей лён, харошае такое павесама. Лён нада ж было надзелаць, а тады i здаваць у гасударства, ета ж ня толькі сабе. А стал i крась. Я к етаму прівяла, што стал i крась. Треплім-треплім, дзелаім-дзелаім, ну i сабе ж нада што-то, нада ж адзівацца. I вот украдзем там павесама ці два. А тады прідзеш на пряліцы такея. Спрідзеш, а тады ткалі i красілі. Красілі крушынай, алешнікам. Вады накіпяціш. Алехавых шышак, можа відзелі ў альхі ёсь шышкі такія, шышак тых у кіпяток накладзеш - яны краску пускаюць, разгнітаюць i дзелаюцца красныі. Яно [палатно] робіцца цёмна-карічневае такое. Ня пойдзіш ж у палатняных, у белых, штанах. Так ета не хадзілі. Тады нескалькі часоў пакрасілася, высушылі. А тады кроіш i шыіш, калі ўмеіш. Ніжняе бяллё ўсё такое было - i мушчыны надзявалі, i жэншчыны. Наніз белінькія рубахі. Наніз ні красілі, ета толька для мушчын красілі. Навалачкі не нада было красіць - ета бялілі, мочыш, кіпяціш. Бялілі ў залы. Зала - дзе дровы гаряць. Залы прасеіш, у кацёл ілі чугунок, вадой наліваеш i - у печ. Закіпіць ета вада, зліваеш, яна прістоіцца - станіць светлай i мыльная дужа, бяллё сціралі ўсё ў такей вады - у шчолаку. Парашкоў ні было, мыла ні было. Ётат мацер'ял, што наткалі, закладаіш у етат кацёл ужо ў чыстае ў ета, што зліў ваду. Вадзічку чысцінькую сал'еш, залу - вон. У ету вадзічку ложыш етат мацер'ял, што наткаў, i ставіш у печ. Пакіпяціш, а тады вынімаіш i расцілаіш па пожне на сонцы. Как выбеліваецца, белае-белае дзелаіцца. Бываіць, што троха i змываецца, ліш бы па первасці было харошае. I во ета рубашкі ніжнія, простыні, навалачкі - ета ўсё пасцельнае должна быць белае. I выбіліцца i далынэ болынэ дзелаіцца, здэцца, как лінкоравае i мякінікае i белае. I яно было няўреднае для цела, няўреднае. Ёта ні ціперь, што здзяеш i тряшчіць, аж іскры сыплюцца. Ета ад камбінашкі - здзяеш i тряшчіць, i іскры. Я ішчэ малінькая была, а мама шыла. А
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

мацерял, салеш
13 👁
 ◀  / 381  ▶