Пра лён: пазбаўлены пругкаспі, пвёрдых пругкіх частак мя-т-ы прым. - паўн.-усх.д., сярэд.-бел. г., Кобр., Жытк. (ЛАБНГ), з-мя-ты прым. - Глыб., Віл., Раг. (ЛАБНГ), цёр-т-ы прым. - паўдн.-зах. д., сярэд.-бел. г., паўднёвы захад Брэстчыны (ЛАБНГ, СПЗБ), с-цёр-т-ы прым. - Карэл., Ваўк., Кобр. (ЛАБНГ), вы-гуяр-т-ы прым. - Іўеў., Бераст. (ЛАБНГ), па-цёрты прым. зах.-пал. г., Маз. (ЛАБНГ). Прылада, якой мнуцъ/тухиь лён, каноплі мял-к-а ж., мял-ачк-а ж. памянш. - паўн.-усх. д., Драг., Жытк., Ельск., Вілен. р. (ЛАБНГ, СПЗБ, ХБД, ЛП, Мат. Гом., Бялькевіч, Мат. апыт.), мял-щ-а, ж. - паўн.-усх.д., сярэдн. - бел. г. (ЛАБНГ, СПЗБ, СЦБ, ЖНСл., Сл. Гродз., Бялькевіч, Каспяровіч, Сцяцко, Мат. апыт.); мялл - іц - а, ж. - Краснап., Касц. (ЛАБНГ, Бялькевіч); мяль-ніц-а, ж. паўн.-зах. з., Мін., Краснап., Лельч., Ельск, Нараўл. (ЛАБНГ, ЛБ, ЖС, Мат. Гом.,Бялькевіч); мядл - іц-а, ж. - Беластоц. р. (СПЗБ); мял - к- а, ж. - паўн. - усх. д., Драг., Жытк., Ельск., Вілен. р; цер-ніц-а ж. - паўдн.-зах. д., зах.-пал. г., (ЛАБНГ, СПЗБ, ЛП, ТС, ЖНСл., Шатэрнік, Кучук). Іншыя назвы для мяць/церці: дзерці незак. - Барыс. (СЦБ), лужджыцъ незак. - Воран. (СПЗБ), дарыняцъ незак., дарняцъ незак. - Воран. (СПЗБ), клешчыць, незак. - Зэльв. (Сцяцко), чаукаць, незак. - Мёр. (СПЗБ), ламаць, незак. - Гродз., Навагр., Лаг. (СЦБ, Мат.Гродз.), жвакацъ, незак. адм. - Лаг. (СЦБ). Іншыя назвы для мяліца: лямчотка, ж. - Чав. (ЛАБНГ), кляшчотка, ж. - Карм., Ветк. (Мат. Гом.), трашчотка, м. - Клім. (ЛАБНГ), тынёнка, ж. - Бярэз. (ЛАБНГ, СПЗБ), скрабатуха, ж. - Гом. (Мат. Гом), двохбёлка ж - Карм. (ЛАБНГ), стаубец м. Мает. (Сл. Гродз.). 4 4 Вывады Першая задача, якая на наш погляд вырашаецца такім спосабам групіравання слоўнікавага матэрыялу, — акцэнтаваць увагу на разнастайнасць матывацыйных варыянтаў, што адмаўляюць базавую анамасіялагічную мадэль. Анамасіялагічныя варыянты - рознакаранёвыя словы, якія па гэтай прычыне, як правіла, адлюстроўваюць адрозныя матывацыйныя прыкметы, напрыклад: 'скрутак лёну, апрацаванага на грэбенГ кукла - скрутак - павесма - бунт ці жменя - павесма, ці жменя - ручэйка, ці кукла - бунт. Наяўнасць падобных апазіцыйных утварэнняў у ткацкай лексіцы мае істотную лінгвагеаграфічную асаблівасць. Яны адлюстроўваюць дынаміку ўнутрыдыялектнага руху i паказваюць на межы i агульныя асаблівасці тэрытарыяльнага падзелу беларускіх народных гаворак. Найбольш відавочна гэта люструецца дзеясловамі. Так, напрыклад, пашырэнне трасціць 'звіваць (пра ніткі)' адзначаецца ў межах асноўнага масіву беларускай дыялектнай мовы, дваіць - характарызуе Палескую трупу гаворак; спушчаць замест віць 'пра
Дадатковыя словы
вы-г^яр-т-ы, мнуцъітухиь, мяцьіцерці
2 👁