Народнае слова (1976). А. Я. Баханькоў

 ◀  / 361  ▶ 
насцю гэтага кутка Палесся, але i перыферыйным становішчам яго (як i палескай дыялектнай зоны ў цэлым) у сістэме сучаснай беларускай дыялектнай мовы. Дыферэнцыяльны ў адносінах да літаратурнай мовы адбор слоў ненатуральна скажаў бы слоўнікавую сістэму гэтай перыферыйнай гаворкі. Для падачы ў слоўніку Тураўшчыны мясцовых слоў i ілюстрацый да іх прынята так званая спрошчаная транскрыпдыя, або транслітарацыя. Яна грунтуецца на алфавіце i прындыпах сучаснага беларускага пісьма. Гэта азначае, што рэальная фанетычная структура хмясцовых слоў, выразаў i сказаў будзе адлюстравана ў слоўніку пры дапамозе літар i спалучэнняў літар сучаснага беларускага алфавіта ў адпаведнасді з іх прынятым гукавым значэннем. Так, мяккія i двёрдыя зычныя перад галоснымі гукамі будудь абазначацда двума адпаведнымі радамі літар для галосных, мяккасдь зычных у канды слоў i перад цвёрдымі зычнымі — мяккім знакам, рэгулярная асімілядыйная мяккасдь зычных перад мяккімі будзе падразумявацца без абазначэння i г. д. Аднак іншыя пазіцыйныя якасныя асаблівасці гукаў (глухасць або звонкасдь, своеасаблівасдь па спосабе або месды ўтварэння i г. д.) будуць перадавадца літарамі па магчымасці дакладна. Пры падачы рэестравых слоў у слоўніку літары i спалучэнні літар у запісах будуць адлюстроўвадь у некаторых выпадках не толькі фанетычную структуру слоў, але i сігналізаваць аб яе варыянтнасці ў гаворках. Такія літары i спалучэнні літар будуць адрознівадца ў падобным запісе рэестравага слова ад іншых літар зрокава (y змешчаных тут слоўнікавых артыкулах яны вылучаны шрыфтам, гл. берэсцідь, богук, боровы, валяць i інш.)* Канкрэтная ж гукавая варыянтнасдь пазначаных такім спосабам фанетычных элементаў i частак слоў будзе раскрыта ў фанетычным каментарыі да слбуніка, a таксама часткова i ў ілюстрацыях да слоў. Пры гэтым за рэестравы прымаедца ў надобных выпадках такі гукавы варыянт слова, які адпавядае пашыранаму на Тураўшчыне мясцоваму маўленчаму узусу. Гэтакім парадкам будуць аб'ядноўвацца ў адным слоўнікавым артыкуле толькі фанетычныя варыянты слоў з рэгулярнымі або ейарадычнымі гукавымі адрозненнямі. На іншую варыянтнасдь слоў (дапрыкдад, на фанемную
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абядноўвацца, богўк, слбўніка
2 👁
 ◀  / 361  ▶